Voor organisch chemici (in opleiding) is het een tijdloze vraag: hoe weet je of een bepaalde chemische reactie via de SN2-route of via de E2-route gaat? Een Amsterdamse groep zet hun onderzoek van de afgelopen 25 jaar op een rijtje in Chemistry - A European Journal en biedt concrete en eenvoudige concepten om dit dilemma de baas te blijven.
Groningse onderzoekers synthetiseerden een variant van een suikermolecuul dat in de celwand van Gramnegatieve bacteriën gaat zitten, maar net niet het beoogde effect had, schrijven ze in JACS Au.
€721 miljoen gaat er dit jaar naar 281 Europese wetenschappers via een prestigieuze ERC Advanced Grant. Dat is €69 miljoen en 26 wetenschappers meer dan vorig jaar. Twee leden van de KNCV en één van de KVCV hebben een grant toegekend gekregen.
Eiwitten hebben vaak een toepassing in medische behandelingen, maar toch zitten daar haken en ogen aan. Onderzoekers aan de UTwente hebben gekeken naar antilichaamfragmenten om een beter werkend alternatief te produceren. ‘Ze hebben een groot potentieel in de geneeskunde vanwege hun hoge specificiteit en werkzaamheid.’
Onderzoekers uit Wageningen hebben peptide-achtige oligomeren gemaakt waarvan je ieder monomeer een eigen chiraliteit mee kunt geven. Ze schrijven in Nature Synthesis dat dit veel mogelijkheden biedt voor het opslaan van informatie.
Het is onder bèta’s bon ton om te klagen over het gebrek aan bèta’s bij de overheid. Tegelijkertijd wordt een loopbaan in beleid of bestuur door diezelfde groep nauwelijks voor vol aangezien. Die houding is natuurkundige Liedewij Laan een doorn in het oog.
Dankzij de introductie van game-based learning in zijn colleges, laat Michael Lerch zijn studenten op een nieuwe manier naar chemie kijken. ‘Door ingewikkelde concepten om te toveren naar iets tastbaars en leuks zoals een puzzel, help je hen om de materie echt te doorgronden.’
Toen Meatable-oprichter Daan Luining in 2014 begon als stagiair bij Mark Post – de man achter de eerste kweekvleesburger – was kweekvlees nog erg controversieel. ‘Er stonden nog net geen mensen met fakkels en hooivorken op de stoep.’
Volgens simpele berekeningen van wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam is het narratief dat de waterstofeconomie in de 21e eeuw zijn intrede zal doen volstrekt onrealistisch, zo schrijven ze in Green Chemistry.
In het kleine Nederland wordt al onwijs veel gedaan rondom de eiwittransitie en precisiefermentatie. Toch is er onderwijs nodig om deze grote ontwikkelingen voort te blijven zetten. De vakken die Wageningen University & Research aanbiedt zijn hierin een goed begin. ‘Mensen opleiden om het veld te kunnen dragen is belangrijk.’
Start-up AVIGI wil kankerbestrijding over een radicaal andere boeg gooien. Geboren uit fascinatie en gedreven door enthousiasme stoppen de mannen achter AVIGI hun energie in het remmen in plaats van het doden van kankercellen. ‘We leiden fundamentele kennis terug naar het brede publiek.’
Nieuwe AI-technieken helpen bedrijven om hun fabriek beter in de gaten te houden. Maar toch is onderhoud nog steeds vooral mensenwerk. ‘We kijken waar volgens het model de knelpunten zitten, en vergelijken dit met de rapporten van de inspecteurs.’
De plasticrecycling sector staat onder druk. Om chemische recycling door middel van plastic pyrolyse financieel aantrekkelijk te maken is een marktprikkel noodzakelijk. Met de nieuwe pyrolyseolie-upgrader in Moerdijk helpt Shell start-ups om hun business case sluitend te maken.
Innovatiekrediet van €5 miljoen stelt het Nijmeegse Khondrion in staat om hun belangrijkste product, een therapie tegen mitochondriële ziektes, nu in een fase 3 klinische studie te testen.
Bij CLS Services draait alles om mensen in de chemie. En om de chemie tussen mensen. Met die heldere focus weten ze al 20 jaar lang professionals en werkgevers met elkaar te verbinden.
Afvalstromen zoals mest, digestaat of plantenresten worden door start-up Zymofix omgevormd tot het substraat waarop nuttige bacteriën, schimmels en gisten kunnen groeien. De onderneming is zelf ook klaar voor een groeispurt.
Een werkend placebomiddel is goud waard, aldus Enith Vlooswijk, zolang het maar niet echte medicijnen verdringt.
Een grasveldje vol afgedankte sculpturen is voor hoofdredacteur Esther Thole een geruststellende illustratie van hoe het kan aflopen met politici die hun waarheid willen afdwingen.
Sjoerd Rijpkema ziet wel wat in de aanpassing aan de Opiumwet, maar denkt tegelijkertijd dat dat maar één kant van de medaille is.
Hoewel universiteiten claimen dat ze hun promovendi voorbereiden op de volgende stappen in hun loopbaan, ziet Isabelle Kohler een kloof tussen wat die academische training biedt en wat early-career onderzoekers nodig hebben om goed voorbereid de ‘echte’ wereld in te trekken.
Domme vragen bestaan niet, naar het schijnt. En slechte vragen dan? Die bestaan wel degelijk, aldus columnist Jenny Hasenack.
Na een slordige ‘Please let me know if you’d like some other questions!’ begreep Sjoerd Rijpkema dat een van de reviewers AI heeft gebruikt om zijn paper van commentaar te voorzien.
Wie heeft er een prijs gewonnen? Wie kreeg die subsidie? Of wie heeft er een nieuwe positie gekregen? In Ons kent Ons houden we je op de hoogte van deze personalia.
Ook nieuws voor onze rubriek? Mail dan naar oko@kncv.nl
C2W Mens & Molecule sprak met de nummers 1 en 2: Alexander Binnemans en Gust Dewulf. Zij mogen nu deelnemen aan de Internationale Chemie Olympiade in de Verenigde Arabische Emiraten.
Het duurde even voordat scheikundige Jacotte Brokken haar professionele draai als presentator, vlogger en podcastmaker had gevonden. ‘Sommige kijkers moesten wel even wennen.’
Onze leden geven de chemie en life sciences kleur en betekenis; wie zijn zij? Deze keer op het podium: KVCV-lid Nathan Carpentier.
Simon Hageman, associate lector bio-energie en warmtesystemen aan Hogeschool Saxion, wil een negatieve CO2-uitstoot creëren door koolstofdioxide uit de verbranding van biomassa op te slaan in vast koolstof.
Schitterende Symmetrieën is een vermakelijk boek over het belang van wiskundige symmetrie èn ironie in de wetenschap. Ook voor chemici, want wie werd er nooit gered door een Laplace- of Fourier-transformatie?
In Zijn naam was één-drie-zeven beschrijft Marlies ter Voorde op geheel eigen wijze het nieuws uit de wetenschap.
De plannen voor een lithiummijn in de Jadarregio in West-Servië botsen op grote weerstand. Doordat de kwestie volledig is gepolitiseerd is, dreigt een documentaire van Peter Tom Jones (KU Leuven), een pleitbezorger van verantwoorde mijnbouw in Europa, een averechts effect te hebben.
Simon Rozendaal wil met Paniek om niets een breed publiek minder somber laten kijken naar vervuiling en risico’s.
De documentaire The Thinking Game volgt Nobelprijswinnaar Demis Hassabis en zijn team gedurende de ontwikkeling van AlphaFold.
Recensie Met mama naar Mars – een ‘women-only’ kinderboek ter promotie van bèta-wetenschappen
The event is organized under the joint auspices of the Royal Flemish Chemical Society (KVCV), the C.G.B.- C.B.B., the Fonds de la Recherche Scientifique (FNRS) and the University of Antwerp.
Chemistry for Sustainable Future
From 11-14 August, 2025 this meeting will bring together an international group of chemists, physicists, materials scientists, and engineers working in the field of vitrimers, covalent adaptable networks and dynamic polymer networks.