Verdieping

CMF: toekomstig sleutelmolecuul voor biobased polymeren

2024-10-21T06:00:00+01:00 Jacqueline van Gool

In Delfzijl produceert Avantium 2,5-furaandicarbonzuur (FDCA) uit fructose. In de toekomst lijkt echter een sleutelrol weggelegd voor CMF, 5-(chloormethyl)furfural.

Directe lithiumextractie: de ‘gamechanger’ waar iedereen naar zoekt

2024-10-04T15:35:00+01:00 Senne Starckx

Vakblad Science pakte onlangs uit met twee papers over nieuwe manieren om rechtstreeks lithium uit pekel te halen. Maar of deze echt baanbrekend zijn?

‘Ik schets altijd en overal’

2024-10-01T12:14:00+01:00 Marga van Zundert

Medisch wetenschapper Eric Reits krijgt de KNCV Van Marumpenning voor zijn tomeloze inzet om meer aandacht te genereren voor de ziekte van Huntington. ‘Cartoons zijn een krachtige manier om de aandacht erbij te houden en complexe zaken uit te leggen.’

Elastomeren: Van tropische rariteit tot gewilde materialen

2024-09-30T12:12:00+01:00 Paul Balduck

Van een onhandelbaar en vreemd goedje groeide rubber uit tot een intens gewilde grondstof voor tal van nieuwe materialen en toepassingen. Die behoefte stimuleerde ook het onderzoek naar synthetische varianten. Daarmee traden de elastomeren toe tot de polymeerfamilie.

Challenge-Based Learning stimuleert studenten

2024-09-27T07:26:00+01:00 Daniël Linzel

Hoe je studenten kunt trainen in het doen van zelfstandige projecten, daar heeft de Technische Universiteit Eindhoven iets op bedacht: Challenge-Based Learning.

Medische risico’s door ‘onschuldig’ xylitol

2024-09-24T14:46:00+01:00 Arno van 't Hoog

Recente studies wijzen op verhoogde risico’s op bloedstolsels en hartfalen bij langdurig gebruik van de zoetstoffen xylitol en erythritol.

Een spel met 80 miljoen knikkers

2024-09-18T08:44:00+01:00 Esther Thole

Er was flink wat inzet en tijd nodig voordat BioBTX de financiering van hun eerste plant op commerciële schaal rond had. ‘Je moet echt de tijd nemen om te zorgen dat iedereen elkaar begrijpt.’

‘De chemische praktijk eist steeds complexere simulaties’

2024-09-06T06:00:00+01:00 Arno van 't Hoog

Veronique Van Speybroeck ontvangt in oktober de Francqui-prijs voor haar pionierswerk aan het nabootsen van katalyse via simulaties.

Interviews

‘Ik schets altijd en overal’
Een spel met 80 miljoen knikkers
‘De chemische praktijk eist steeds complexere simulaties’
‘Het fundamentele onderzoek is de voedingsbodem voor alles wat we doen’
‘Als je een technologie wilt toepassen, moet je die volledig begrijpen’
‛We zitten in een heel steile leercurve’
‘Als je relevant wil zijn, moet je uit die academische bubbel’
‘We moeten de techniek boosten om de complexiteit bij te houden’
‛Je kunt blijven onderzoeken, maar je moet ook gaan toepassen’
‘Grondstoffen importeren en problemen exporteren; die tijd is voorbij’

Meer interviews

Chemie in gebaren

2024-09-02T15:14:00+01:00 Daniël Linzel

C2W | Mens & Molecule sprak met vier dove wetenschappers om te laten zien waar zij tegenaan lopen, hoe gebaren voor wetenschappelijke begrippen ontstaan en wat de (onverwachte) voordelen zijn van gebarentaal in de chemie.

De thermoplasten: een muzikale geschiedenis

2024-08-27T10:24:00+01:00 Paul Balduck

In het meinummer van C2W | Mens & Molecule bespraken we de opgang van de thermoharders. Nu zijn de vervormbare en gemakkelijk te verwerken thermoplasten aan de beurt. We presenteren ze in een muzikaal kleedje.

Agressieve mpox variant wint terrein in Centraal-Afrika

2024-08-14T21:46:00+01:00 Arno van 't Hoog

De WHO heeft de uitbraak van een nieuwe, agressievere mpox variant uitgeroepen tot public health emergency of international concern. Vooral kinderen zijn kwetsbaar voor het nieuwe virus.

Meer grip op het metabolisme van microben

2024-08-08T06:00:00+01:00 Femke de Jong

Door cellen een derde cofactor te laten produceren hopen onderzoekers meer grip te krijgen op de biotechnologische productie van gewenste stoffen door micro-organismen.

Uranium is opeens weer hot

2024-08-06T17:18:00+01:00 Bruno van Wayenburg

Decennialang was uranium een saaie business. Maar van alle kanten wordt de nucleaire wereld momenteel opgeschud.

‘Het fundamentele onderzoek is de voedingsbodem voor alles wat we doen’

2024-08-06T10:25:00+01:00 Esther Thole

Als directeur van materiaalinstituut imo-imomec probeert Marlies Van Bael doorlopend een onderzoeksomgeving te creëren waar vrijheid, ruimte voor vernieuwing en onderlinge versterking centraal staan.

Materialen onderzoeken met waterdamp

2024-07-05T07:25:00+01:00 Daniël Linzel

De alomtegenwoordige aanwezigheid van water heeft invloed op materialen. Dynamische dampsorptie, een technologie die is geoptimaliseerd door Surface Measurement Systems, gebruikt dat gegeven om een hele reeks chemische eigenschappen van materialen te achterhalen.

Meer verdieping

Historiek

Elastomeren: Van tropische rariteit tot gewilde materialen
De thermoplasten: een muzikale geschiedenis
Het Concerthuis: Bron van ideeën
Van bakeliet tot composiet
1924: Startschot voor de golfmechanica
De hand van de meester
Vitamine B12: een synthetisch huzarenstuk
100 jaar zuur-basetheorie
Dossier: Zweedse elementen
Mendel en zijn erfenis

Meer historische verhalen

Onderwijs

Challenge-Based Learning stimuleert studenten
Chemie in gebaren
Van collegebank naar klaslokaal
Van overal naar België
Studeren met een visuele beperking
Studeren kan overal
Stage bij bedrijf zorgt voor bredere blik
Gamend moleculen visualiseren
Het multifunctionele schoollab heeft de toekomst
Stengelsap en gezonde oliën

Meer onderwijs

Dossiers

Dossier: de sneaker
Sportief en stoer, maar zacht voor je voeten. De sneaker dankt zijn bestaan aan de reactie van zwavel met latex uit de rubberboom. Dat zorgde voor de komst van stevig, elastisch en bijna geruisloos rubber, ideaal voor een sportzool. Met gemiddeld 65 onderdelen en tien verschillende soorten vaak synthetische materialen vormen sneakers helaas ook een grote afvalhoop.
Dossier: anammox
Het begon rond 1990 met een opmerkelijke observatie in een proefwaterzuivering van Gist-Brocades, waar door een onbekend proces stikstofgas werd gevormd. Pas na jaren van volhardend experimenteren door onderzoeksgroepen in Delft en Nijmegen kwamen de eerste anammox-bacteriën in beeld.
Dossier: Cannabis
Cannabisproducten kunnen verlichting brengen bij uiteenlopende aandoeningen en symptomen. Maar gecontroleerd gebruik blijft belangrijk.
Dossier: Zweedse elementen
In dit dossier lees je over de ontdekking, de toepassingen en de uitdagingen van het scheiden van een groep zeldzame aardmetalen die in Zweden zijn ontdekt.
Dossier: Zeolieten
In dit dossier lees je over zeolieten: een speeltuin voor chemici. De industrie gebruikt synthetische zeolieten als ionenwisselaars, katalysators en adsorbens, maar nu we zoeken naar andere grondstoffen, hebben we ook andere zeolieten nodig.
Dossier: Kweekvlees
Eén gram koeienspier, duizenden hamburgers: kweekvlees is misschien wel de meest ambitieuze en kansrijke vleesopvolger van allemaal. De voordelen ten opzichte van de bio-industrie zijn in potentie enorm, maar heeft de consument er ook trek in?
Dossier: Celcyclus
Celdeling klinkt zo simpel. Toch is dit een van de meest fundamentele moleculair-biologische processen.
Dossier: Supervezels
Kevlar, Dyneema, Twaron, Vectran, Zylon, Tenax: de wereld van de supervezels staat bol van de hippe merknamen. Daarachter gaat meer dan een halve eeuw chemische innovatie schuil.
Dossier: Leer
In dit dossier gaan we in op de productie, de milieu-impact en de mogelijke alternatieven voor leer.
Dossier: Aardolie
Meer chemie met minder uitstoot
Dossier: Vuur
Wat is vuur eigenlijk precies? Hoe werken vlammen? Wat geeft vlammen hun kleur? Hoe kun je zorgen dat dingen niet te snel vlamvatten?
Dossier: Koffie
Zonder een kopje koffie aan de dag beginnen is voor veel mensen absoluut ondenkbaar. Dit dossier vertelt je van alles over koffie.
Dossier: Kristallen
Kristallen zijn meer dan mooie gekleurde stenen. Sterker nog, veel gekleurde stenen zijn niet eens kristallen.
Dossier: Groene chemie
Bij chemici is er geen gebrek aan inspiratie voor innovaties die gebruikmaken van elektriciteit, katalysatoren en alternatieve grondstoffen.
Dossier: Kunstmatige intelligentie
Kunstmatige intelligentie zal het (bio)chemisch onderzoek ingrijpend veranderen, als het aan de talloze initiatieven van de laatste jaren ligt.
Dossier: Fotofarmacologie
Fotoactiveerbare moleculen beginnen terrein te winnen binnen de farmacologie. Het zijn handige tools in de zoektocht naar nieuwe targets voor therapeutische interventie, maar ook de basis voor een innovatieve therapie bij kanker.
Dossier: Elektrochemie
Elektrochemie is zowel letterlijk als figuurlijk een van de spannendste vormen van chemie, niet alleen vanwege de elektrische spanning, maar ook vanwege de diverse vormen waarin het zich manifesteert.