Verdieping

Materialen onderzoeken met waterdamp

2024-07-05T07:25:00+01:00 Daniël Linzel

De alomtegenwoordige aanwezigheid van water heeft invloed op materialen. Dynamische dampsorptie, een technologie die is geoptimaliseerd door Surface Measurement Systems, gebruikt dat gegeven om een hele reeks chemische eigenschappen van materialen te achterhalen.

Combinatie van LC en IRIS levert snelle identificatie van metabolieten

2024-07-02T20:50:00+01:00 Esther Thole

De SAC I.M. Kolthoff-prijs voor het beste analytisch-chemische proefschrift ging dit jaar naar Rianne van Outersterp. Dankzij haar ingenieuze combinatie van LC en IRIS kan de moleculaire structuur van metabolieten beter en sneller worden opgehelderd.

Van onkruid naar sensor

2024-06-13T06:00:00+01:00 Renée Canrinus-Moezelaar

Door een toevallige ontdekking van een onkruid met een bijzondere structuur wisten Groningse polymeerchemici zelfaangedreven sensoren te maken.

Gamend moleculen visualiseren

2024-06-07T09:41:00+01:00 Daniël Linzel

Een initiatief van de faculteit farmaceutische wetenschappen aan de KU Leuven wilde haar studenten helpen met het creëren van moleculair ruimtelijk inzicht en heeft voor een moderne insteek gekozen: een educatief computerspel, genaamd Moleculous.

Sportieve chemie

2024-06-07T07:52:00+01:00 Renée Canrinus-Moezelaar

Met de Olympische Spelen in aantocht verdiepte C2W | Mens & Molecule zich in de chemie achter topprestaties.

Overal schimmels

2024-06-06T06:00:00+01:00 Renée Canrinus-Moezelaar

Schimmelmaterialen lijken alle grenzen voorbij te groeien en overal in ons leven op te duiken. Maar er zijn ook nog fundamentele vragen te beantwoorden.

Duurzaam en gezond aardappelzetmeel

2024-06-04T11:06:00+01:00 Jacqueline van Gool

Royal Avebe werkt samen met CarbExplore Research en het Universitair Medisch Centrum Groningen om nieuwe gezonde zetmeelvariaties te ontwikkelen. Daarbij richt het zich op enzymatische productie om de ecologische voetafdruk te verkleinen.

‘Als je een technologie wilt toepassen, moet je die volledig begrijpen’

2024-06-03T13:47:00+01:00 Daniël Linzel

Moleculen maken met bacteriën en elektrochemie, dat is kortgezegd de passie van Ludovic Jourdin. Dit relatief nieuwe veld is volop in ontwikkeling en heeft veel te bieden.

Interviews

‘Als je een technologie wilt toepassen, moet je die volledig begrijpen’
‛We zitten in een heel steile leercurve’
‘Als je relevant wil zijn, moet je uit die academische bubbel’
‘We moeten de techniek boosten om de complexiteit bij te houden’
‛Je kunt blijven onderzoeken, maar je moet ook gaan toepassen’
‘Grondstoffen importeren en problemen exporteren; die tijd is voorbij’
‘Universitair chemici zijn er om kennis te verwerven, niet om problemen op te lossen’
Docent in Turkije, docent in Nederland
‘Zolang je iets leuk vindt, kan je er ook veel tijd in stoppen’
‘AI is primair een inspiratiegenerator’

Meer interviews

Ververs de olie-industrie

2024-05-29T13:21:00+01:00 Arjen Dijkgraaf

Technisch gezien hoeven we in 2050 geen koolstof meer uit de grond te halen om te voorzien in onze behoefte aan brandstoffen, materialen en andere producten, hebben twee Utrechtse hoogleraren berekend.

Het Concerthuis: Bron van ideeën

2024-05-28T06:00:00+01:00 Daniël Linzel

Op 13 juni wordt het Concerthuis in Groningen officieel benoemd tot Nationaal Chemisch Erfgoed 2024. Het pand kent een rijke wetenschappelijke geschiedenis, waarin de baanbrekende chemicus Sibrand Stratingh een hoofdrol speelt.

Werken aan duurzaamheid begint bij het eigen lab

2024-05-14T15:02:00+01:00 Renée Canrinus-Moezelaar

Labwerk heeft veel impact op het milieu. Groningse onderzoekers hebben hun pogingen om de universiteitslaboratoria te verduurzamen gedetailleerd in kaart gebracht en zetten nu hun tips op een rij.

Vingervlug werken in de gloed van een hot cell

2024-05-06T08:45:00+01:00 Bruno van Wayenburg

Door gebruikte brandstoffen te zuiveren en weer op te werken, kan de hoeveelheid radioactief afval worden verminderd.

Het multifunctionele schoollab heeft de toekomst

2024-05-06T08:25:00+01:00 Marysa van den Berg

Van klassikale lessen tot practicum, van scheikunde tot drama. In het futuristische schoollab gebeurt van alles. Meer vakoverstijgend onderwijs is de trend, volgens Waldner Benelux, leverancier van laboratorium- en schoolinrichtingen.

‛We zitten in een heel steile leercurve’

2024-05-06T08:18:00+01:00 Arjen Dijkgraaf

Microplastics houden de gemoederen flink bezig. Zelfs in ons bloed blijken ze inmiddels te zitten, zo liet Marja Lamoree enkele jaren geleden zien.

Van bakeliet tot composiet

2024-05-06T08:02:00+01:00 Paul Balduck

Tachtig jaar geleden stierf Leo Baekeland. Zijn fenolhars, bakeliet genoemd, gaf het startschot voor de ontwikkeling van thermoharders, polymeren die niet vervormen bij verwarming. Enkele hoogtepunten uit de bakelietgeschiedenis.

Plasmareactor in strijd tegen ammoniakemissies

2024-05-03T09:09:00+01:00 Jacqueline van Gool

Om te voorkomen dat ammoniak uit veestallen in de atmosfeer komt, worden luchtwassers toegepast. Een nieuw systeem dat gebruik maakt van een plasma-reactor maakt de stikstofeconomie in varkensstallen circulair.

Is het coke, crystal meth of poedersuiker?

2024-04-29T12:29:00+01:00 Marga van Zundert

Op basis van NIR-spectroscopie of voltammetrie kun je een handzaam apparaatje maken dat snel uitwijst of er drugs in het spel zijn.

Duidelijkheid over dosering voor zwangeren op komst

2024-04-24T06:29:00+01:00 Anne van Kessel

De effectiviteit en veiligheid van geneesmiddelen voor zwangeren is nauwelijks onderzocht, waardoor over de juiste dosering veel onduidelijkheid heerst. Het eerste gerichte doseeradvies van Moeders voor Morgen Lareb betekent een stap op weg naar betere gefundeerde doseeradviezen voor zwangeren.

Meer verdieping

Historiek

Het Concerthuis: Bron van ideeën
Van bakeliet tot composiet
1924: Startschot voor de golfmechanica
De hand van de meester
Vitamine B12: een synthetisch huzarenstuk
100 jaar zuur-basetheorie
Dossier: Zweedse elementen
Mendel en zijn erfenis
Geertruida van Maarseveen: De eerste vrouwelijke doctor in de chemie
200 kaarsjes voor Louis Pasteur

Meer historische verhalen

Onderwijs

Gamend moleculen visualiseren
Het multifunctionele schoollab heeft de toekomst
Stengelsap en gezonde oliën
Talent als succesfactor
Multidisciplinair onderwijs in Limburg versterkt industrie
Docent in Turkije, docent in Nederland
Intensief interdisciplinair onderwijsprogramma wil changemakers opleiden
Terug in de (examen)tijd
Eindelijk hoop voor scheikunde op het vmbo
Een Europees netwerk voor scheikundedocenten

Meer onderwijs

Dossiers

Dossier: de sneaker
Sportief en stoer, maar zacht voor je voeten. De sneaker dankt zijn bestaan aan de reactie van zwavel met latex uit de rubberboom. Dat zorgde voor de komst van stevig, elastisch en bijna geruisloos rubber, ideaal voor een sportzool. Met gemiddeld 65 onderdelen en tien verschillende soorten vaak synthetische materialen vormen sneakers helaas ook een grote afvalhoop.
Dossier: anammox
Het begon rond 1990 met een opmerkelijke observatie in een proefwaterzuivering van Gist-Brocades, waar door een onbekend proces stikstofgas werd gevormd. Pas na jaren van volhardend experimenteren door onderzoeksgroepen in Delft en Nijmegen kwamen de eerste anammox-bacteriën in beeld.
Dossier: Cannabis
Cannabisproducten kunnen verlichting brengen bij uiteenlopende aandoeningen en symptomen. Maar gecontroleerd gebruik blijft belangrijk.
Dossier: Zweedse elementen
In dit dossier lees je over de ontdekking, de toepassingen en de uitdagingen van het scheiden van een groep zeldzame aardmetalen die in Zweden zijn ontdekt.
Dossier: Zeolieten
In dit dossier lees je over zeolieten: een speeltuin voor chemici. De industrie gebruikt synthetische zeolieten als ionenwisselaars, katalysators en adsorbens, maar nu we zoeken naar andere grondstoffen, hebben we ook andere zeolieten nodig.
Dossier: Kweekvlees
Eén gram koeienspier, duizenden hamburgers: kweekvlees is misschien wel de meest ambitieuze en kansrijke vleesopvolger van allemaal. De voordelen ten opzichte van de bio-industrie zijn in potentie enorm, maar heeft de consument er ook trek in?
Dossier: Celcyclus
Celdeling klinkt zo simpel. Toch is dit een van de meest fundamentele moleculair-biologische processen.
Dossier: Supervezels
Kevlar, Dyneema, Twaron, Vectran, Zylon, Tenax: de wereld van de supervezels staat bol van de hippe merknamen. Daarachter gaat meer dan een halve eeuw chemische innovatie schuil.
Dossier: Leer
In dit dossier gaan we in op de productie, de milieu-impact en de mogelijke alternatieven voor leer.
Dossier: Aardolie
Meer chemie met minder uitstoot
Dossier: Vuur
Wat is vuur eigenlijk precies? Hoe werken vlammen? Wat geeft vlammen hun kleur? Hoe kun je zorgen dat dingen niet te snel vlamvatten?
Dossier: Koffie
Zonder een kopje koffie aan de dag beginnen is voor veel mensen absoluut ondenkbaar. Dit dossier vertelt je van alles over koffie.
Dossier: Kristallen
Kristallen zijn meer dan mooie gekleurde stenen. Sterker nog, veel gekleurde stenen zijn niet eens kristallen.
Dossier: Groene chemie
Bij chemici is er geen gebrek aan inspiratie voor innovaties die gebruikmaken van elektriciteit, katalysatoren en alternatieve grondstoffen.
Dossier: Kunstmatige intelligentie
Kunstmatige intelligentie zal het (bio)chemisch onderzoek ingrijpend veranderen, als het aan de talloze initiatieven van de laatste jaren ligt.
Dossier: Fotofarmacologie
Fotoactiveerbare moleculen beginnen terrein te winnen binnen de farmacologie. Het zijn handige tools in de zoektocht naar nieuwe targets voor therapeutische interventie, maar ook de basis voor een innovatieve therapie bij kanker.
Dossier: Elektrochemie
Elektrochemie is zowel letterlijk als figuurlijk een van de spannendste vormen van chemie, niet alleen vanwege de elektrische spanning, maar ook vanwege de diverse vormen waarin het zich manifesteert.