Verdieping
De rubriek Verdieping biedt achtergrondartikelen, interviews, analyses en reportages die verder kijken dan de waan van de dag.
Theorie in de praktijk
‘Ooit zal de dataprecisie de perfectie zo dicht naderen dat de onderzoekende wiskundige elk fenomeen dat bij chemische combinaties komt kijken op dezelfde manier kan berekenen als de beweging van de hemellichamen’, aldus Antoine Lavoisier in 1782. Volgens de drie theoretisch/computationeel chemici die wij spraken komt zijn voorspelling bijna uit.
’Je moet een divers publiek aanspreken’
Na drie jaar komt er een einde aan het KNCV-voorzitterschap van Yvonne van der Meer. Wat is de toekomst van de vereniging nu deze een nieuwe koers is ingeslagen? ‘Ik hoop dat we in deze relatief moeilijke periode voor de chemie in Nederland een chemische community overeind weten te houden.’
Labdiamanten: A researcher’s best friend
Diamanten-uit-het-lab zijn inmiddels nauwelijks van natuurlijke stenen te onderscheiden. ’We kunnen de kristallen precies zo maken als we willen.’
Laat je materialen SHINEn
Everything, all at once - dat zou een passende slogan zijn voor SHINE, de gloednieuwe TEM die bij AMOLF in Amsterdam staat. ‘We kunnen nu atomaire resolutie behalen en tegelijkertijd snelle, time-resolved metingen uitvoeren.’
Centraal Laboratorium: Bakermat van de reactorkunde
Het Centraal Laboratorium van de voormalige Staatsmijnen in Geleen krijgt het predikaat Nationaal Chemisch Erfgoed. Tijdens de gouden jaren van het industriële onderzoek komen gebieden als reactorkunde, katalyse en polymeerchemie hier tot bloei. De feestelijke onthulling is op 24 juni a.s.
Gaten in de ozonlaag door verbrandend ruimtepuin
De ruimtevaart groeit zo onstuimig dat de chemie van de hoge atmosfeer eronder lijdt, waarschuwen onderzoekers. Alumina-nanodeeltjes en stikstofoxide afkomstig van terugvallende satellieten vreten ozon weg. Samen met roetdeeltjes kunnen ze leiden tot opwarming. ‘Het is eigenlijk geo-engineering.’
Méér dan een handschoen
Veiligheid en gezondheid op het laboratorium zijn onderwerpen waar de meeste onderzoekers te weinig bij stil staan, aldus arbeidshygiënist Arco Engelen. Tijdens het LabSafety event op 20 mei zal hij de vinger op de zere plek leggen, maar ook handvatten geven om goed met veiligheid en gezondheid om te gaan.
De labjas: onmisbaar voor veilig werken
De labjas vormt samen met een veiligheidsbril en handschoenen de standaarduitrusting van een laborant. En dat is niet voor niets, want een goede labjas is essentieel om veilig te kunnen werken. Maar toch is de ene labjas de andere niet. Een paar tips om de juiste labjas te kiezen.
Interviews
’Je moet een divers publiek aanspreken’
‘Er is een toekomst voor de Europese industrie. Maar het is nu tijd om te handelen’
‘De snelste en goedkoopste manier om te de-fossilizen is mét en door de olie-industrie’
‘Je moet kansen herkennen en dan ook durven’
‘We hebben allemaal een eigen carrièrepad’
‘Iets nieuws bedenken is hier aan de orde van de dag’
‘Ik schets altijd en overal’
Een spel met 80 miljoen knikkers
‘De chemische praktijk eist steeds complexere simulaties’
‘Het fundamentele onderzoek is de voedingsbodem voor alles wat we doen’
- Previous
- Next
Fluorescent gereedschap
Fluorescerende eiwitten en biosensoren zijn niet meer weg te denken uit biologisch onderzoek. Naast kleur en intensiteit, richten onderzoek van de Universiteit van Amsterdam zich nu op de levensduur als interessante parameter. ‘Die is alleen afhankelijk van de chemie van de chromoforen.’
Farma schrijf je met een F
Het kan lastig zijn om fluor te introduceren in geneesmiddelen, maar het is vaak wel de moeite waard. Vandaar dat chemici zoeken naar nieuwe manieren om het negende element te temmen.
ChatGPT voor nieuwe enzymen in aantocht
Recente ontwikkelingen uit het lab van David Baker tillen het veld van computationeel enzymontwerp (weer) naar een hoger niveau. ‘Dit is echt een nieuwe fase.’
‘Er is een toekomst voor de Europese industrie. Maar het is nu tijd om te handelen’
De internationale concurrentiekracht van onze chemie-industrie behouden en versterken, binnen de context van de Europese Green Deal. Dat is de existentiële uitdaging waar Ann Wurman, directeur essenscia Vlaanderen, zich voor inzet.
Onbekend chloorbijproduct eindelijk opgehelderd
De identiteit van een bijproduct in gechloreerd drinkwater, dat veertig jaar geleden werd ontdekt, is eindelijk achterhaald. ‘Ik vind het uitstekend werk van exact de juiste mensen om dit uit te zoeken.’
‘De snelste en goedkoopste manier om te de-fossilizen is mét en door de olie-industrie’
Geïnspireerd door het werk van Pablo Picasso en de strategie van Ryanair, wil ondernemer Michael Boot van bio-olie producent Vertoro ‘s werelds eerste duurzame oliemaatschappij maken. ‘Je moet je product uitkleden tot de essentie.’
Twee vliegen in één therapeutische klap
Als centrale spelers in de cel vormen mitochondriën een interessant aanknopingspunt voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen tegen uiteenlopende ziekten. Dat leidt volgens sommige onderzoekers mogelijk tot therapeutische toepassingen die heel breed inzetbaar zijn, maar die belofte moet zich nog bewijzen.
Stapsgewijs van kippenei naar AI-structuur
Afgelopen jaar werd de Nobelprijs voor scheikunde toegekend aan het gebruik van AI om eiwitstructuren te voorspellen en te ontwerpen. Tijd dus om een historisch licht te laten schijnen over de route, langs vele andere Nobellaureaten, naar onze hedendaagse kennis van deze cruciale bouwstenen van het leven.
Vaardig voor de polymeerindustrie
Met een nieuwe masteropleiding stomen Hogeschool Windesheim en NHL Stenden studenten klaar voor een carrière in de kunststoffenwereld.
‘Je moet kansen herkennen en dan ook durven’
Na bijna 18 jaar is Xeltis heel dichtbij markttoelating van hun biomedische materialen gebaseerd op supramoleculaire polymeren. Een langdurig en intensief traject waarbij Martijn Cox al vanaf de start een drijvende kracht is. ‘Ik denk niet snel in termen van onoverkomelijke obstakels.’
Historiek
Centraal Laboratorium: Bakermat van de reactorkunde
Stapsgewijs van kippenei naar AI-structuur
Elastomeren: Van tropische rariteit tot gewilde materialen
De thermoplasten: een muzikale geschiedenis
Het Concerthuis: Bron van ideeën
Van bakeliet tot composiet
1924: Startschot voor de golfmechanica
De hand van de meester
Vitamine B12: een synthetisch huzarenstuk
100 jaar zuur-basetheorie
- Previous
- Next
Onderwijs
Bèta Tournament 2025: De winnaars
Vaardig voor de polymeerindustrie
Door de (beslis)bomen het isomeer niet meer zien
Challenge-Based Learning stimuleert studenten
Chemie in gebaren
Van collegebank naar klaslokaal
Van overal naar België
Studeren met een visuele beperking
Studeren kan overal
Stage bij bedrijf zorgt voor bredere blik
- Previous
- Next
Dossiers
Dossier: de sneaker
Sportief en stoer, maar zacht voor je voeten. De sneaker dankt zijn bestaan aan de reactie van zwavel met latex uit de rubberboom. Dat zorgde voor de komst van stevig, elastisch en bijna geruisloos rubber, ideaal voor een sportzool. Met gemiddeld 65 onderdelen en tien verschillende soorten vaak synthetische materialen vormen sneakers helaas ook een grote afvalhoop.
Dossier: anammox
Het begon rond 1990 met een opmerkelijke observatie in een proefwaterzuivering van Gist-Brocades, waar door een onbekend proces stikstofgas werd gevormd. Pas na jaren van volhardend experimenteren door onderzoeksgroepen in Delft en Nijmegen kwamen de eerste anammox-bacteriën in beeld.
Dossier: Cannabis
Cannabisproducten kunnen verlichting brengen bij uiteenlopende aandoeningen en symptomen. Maar gecontroleerd gebruik blijft belangrijk.
Dossier: Zweedse elementen
In dit dossier lees je over de ontdekking, de toepassingen en de uitdagingen van het scheiden van een groep zeldzame aardmetalen die in Zweden zijn ontdekt.
Dossier: Zeolieten
In dit dossier lees je over zeolieten: een speeltuin voor chemici. De industrie gebruikt synthetische zeolieten als ionenwisselaars, katalysators en adsorbens, maar nu we zoeken naar andere grondstoffen, hebben we ook andere zeolieten nodig.
Dossier: Kweekvlees
Eén gram koeienspier, duizenden hamburgers: kweekvlees is misschien wel de meest ambitieuze en kansrijke vleesopvolger van allemaal. De voordelen ten opzichte van de bio-industrie zijn in potentie enorm, maar heeft de consument er ook trek in?
Dossier: Celcyclus
Celdeling klinkt zo simpel. Toch is dit een van de meest fundamentele moleculair-biologische processen.
Dossier: Supervezels
Kevlar, Dyneema, Twaron, Vectran, Zylon, Tenax: de wereld van de supervezels staat bol van de hippe merknamen. Daarachter gaat meer dan een halve eeuw chemische innovatie schuil.
Dossier: Leer
In dit dossier gaan we in op de productie, de milieu-impact en de mogelijke alternatieven voor leer.
Dossier: Aardolie
Meer chemie met minder uitstoot
Dossier: Vuur
Wat is vuur eigenlijk precies? Hoe werken vlammen? Wat geeft vlammen hun kleur? Hoe kun je zorgen dat dingen niet te snel vlamvatten?
Dossier: Koffie
Zonder een kopje koffie aan de dag beginnen is voor veel mensen absoluut ondenkbaar. Dit dossier vertelt je van alles over koffie.
Dossier: Kristallen
Kristallen zijn meer dan mooie gekleurde stenen. Sterker nog, veel gekleurde stenen zijn niet eens kristallen.
Dossier: Groene chemie
Bij chemici is er geen gebrek aan inspiratie voor innovaties die gebruikmaken van elektriciteit, katalysatoren en alternatieve grondstoffen.
Dossier: Kunstmatige intelligentie
Kunstmatige intelligentie zal het (bio)chemisch onderzoek ingrijpend veranderen, als het aan de talloze initiatieven van de laatste jaren ligt.
Dossier: Fotofarmacologie
Fotoactiveerbare moleculen beginnen terrein te winnen binnen de farmacologie. Het zijn handige tools in de zoektocht naar nieuwe targets voor therapeutische interventie, maar ook de basis voor een innovatieve therapie bij kanker.
Dossier: Elektrochemie
Elektrochemie is zowel letterlijk als figuurlijk een van de spannendste vormen van chemie, niet alleen vanwege de elektrische spanning, maar ook vanwege de diverse vormen waarin het zich manifesteert.
- Contact
- Adverteren
- Edities
- Abonnement
- Bedrijvengids
- Copyright
- © 2021 Science Link
EEN UITGAVE VAN DE KNCV VOOR
