Op een zonnige dinsdagochtend stap ik, na wat verwarring over wat de juiste ingang is, het gloednieuwe Feringa gebouw van de Rijksuniversiteit Groningen binnen. Mijn blik valt meteen op een opstelling met daarop in grote letters: “Escape the lab!”. Verantwoordelijk voor deze verrassende slogan is universitair docent Michael Lerch van het Stratingh Instituut.  

De oproep hoort bij de escape game die Lerch heeft geïncorporeerd in zijn vak ‘Molecules of life’ dat hij geeft aan bachelor studenten biomedische technologie. ‘Veel studenten vinden scheikunde te abstract. Ze verliezen daardoor hun interesse en zien het vak als saai en niet relevant’, zegt Lerch. Daarom besloot hij game-based learning (GBL, zie kader) te verwerken in zijn colleges. Wel met enige aarzeling. ‘Ik was bang dat het voor te veel afleiding en verstoring zou zorgen.’

Daarom besloot hij rustig te beginnen en de reacties van de studenten te peilen. Om hen kennis te laten maken met GBL koos Lerch voor een al  gepubliceerde Escape Game waarin ze puzzels moeten oplossen over het leven en werk van de 18e eeuwse chemicus Nicolas Leblanc en waarvoor ze hun scheikundekennis van de middelbare school opnieuw moeten activeren. Na het verzamelen van de feedback, besloot hij stapsgewijs meer GBL elementen te verwerken in zijn lessen.  

[lees verder onder de foto]

Begrijpen en onthouden 

Dat deed hij onder meer door samen met de studenten nieuwe puzzels te bedenken. ‘Voor mij is dit veel meer dan alleen een educatieve tool, ik zie het als een manier om chemie veel meer tastbaar te maken’, zegt Lerch. ‘Wanneer studenten abstracte, complexe concepten omzetten in hands-on opdrachten zoals puzzels, die bovendien leuk zijn om te doen, dan helpt dat echt om de materie te begrijpen en te onthouden. Daadwerkelijk iets leren gaat het best als je het geleerde moet toepassen.’  

Gebrek aan representatie 

Daarnaast probeert Lerch zijn vakken op een veel bredere en meer representatieve manier in te vullen. ‘De hedendaagse studentenpopulatie is heel gevarieerd, studenten hebben verschillende culturele achtergronden. Maar dat zien ze niet altijd terug in de academische omgeving’, legt hij uit. De meeste chemische studieboeken bespreken voornamelijk het werk van witte, mannelijke wetenschappers en besteden weinig aandacht aan de bijdragen van anderen. Om dit te verbeteren laat Lerch studenten portfolio’s van wetenschappers uit ondergepresenteerde groepen maken. ‘Hiermee hoop ik hun beeld over wie thuishoren in de wetenschap en de chemie te verbreden.’  

Intimiderend   

Het ontwikkelen van deze nieuwe concepten en methoden vraagt een serieuze extra inspanning. Toch is de totale hoeveelheid werk niet enorm toegenomen, vertelt Lerch, omdat hij veel van de puzzels samen met de studenten maakt. ‘Je kunt als docent game-based learning net zo eenvoudig of ingewikkeld maken als je zelf wil.’ Tegelijkertijd geeft hij toe dat het maken van de escape room, samen met een gespecialiseerd bedrijf, dit jaar wel wel extra tijd en coördinatie heeft gekost. En hoe zit het met de studenten, stellen zij deze nieuwe benadering op prijs? ‘De reacties zijn gemengd’, zegt Lerch. ‘Sommigen vinden het echt geweldig leuk, terwijl anderen liever “gewone” colleges volgen.’

Zelf wil hij graag de effectiviteit van de nieuwe aanpak verhogen en hij is bezig om een enquête op te stellen om te achterhalen welke GBL-elementen het best werken. Dan sluit Lerch’s collega Wiktor Szymanski aan bij het gesprek. Beide zijn enthousiast over GBL en Szymanski was een van de eersten die Lerch aanmoedigde om deze nieuwe aanpak te implementeren. ‘Ik overweeg nu zelf ook om GBL in mijn colleges voor eerstejaars farmacologie te verwerken’, voegt Szymanski toe.  

Wandelend door de escape room maken de puzzels die de studenten hebben ontworpen meteen indruk. Wat op het eerste gezicht best eenvoudig leek, blijkt toch behoorlijk uitdagend te zijn. Eerlijk gezegd was het nogal intimiderend dat deze puzzels draaien om basale concepten uit de chemie, want ze stelden in ieder geval mijn parate kennis behoorlijk op de proef.