Vandaag de dag staat Daan Luining overal ter wereld op een podium om zijn verhaal te vertellen, maar zijn professionele reis ging zeker niet zonder slag of stoot. ‘Ik was een ongemotiveerde puber,’ geeft hij toe. Hij probeerde een IT-opleiding en beleefde een kort avontuur bij het Korps Mariniers, maar pas toen hij na een biologische mlo en hlo opleiding in de wetenschap dook, ging er een wereld voor hem open.  

Tijdens zijn master Biology in Science-Based Business raakte Luining gefascineerd door de mogelijkheden van tissue engineering. Hij liep verschillende stages om zich te verdiepen in vaatvorming en benaderde toen de Maastrichtse hoogleraar Mark Post, de man achter de eerste kweekvleesburger. ‘Ik heb ervaring in celkweek en verschillende laboratoria gezien. Kan ik helpen?’

Zo kwam hij terecht in het pioniersteam van Post, dat aanvankelijk met scepsis werd bekeken. Luining lacht: ‘Er stonden nog net geen mensen met fakkels en hooivorken op de stoep.’ Pionieren betekent ook: geen geld. Luining besloot het heft in eigen hand te nemen en ging aan de slag bij New Harvest, een Amerikaanse non-profit organisatie die geld inzamelde voor kweekvleesonderzoek. Als Research Strategist schreef hij een onderzoeks- en fellowshipprogramma, waarmee hij financiering regelde voor meerdere PhD-kandidaten. Daarna vloog hij terug naar Nederland. ‘Nu is het mijn beurt. Ik ga onderzoek doen met de subsidie die ik zelf heb geregeld.’  

‘We mikken op de mensen die elke dag hun barbecue volgooien’ 

Spiercellen  

Uiteindelijk heeft Luining die grant nooit aangevraagd. Hij ontmoette namelijk Mark Kotter, een neurowetenschapper uit Cambridge. Ze bleken een cruciale interesse te delen: de technologie om stamcellen te laten differentiëren. Kotter ontwikkelde een methode om pluripotente stamcellen om te zetten in verschillende celtypes, bedoeld voor patiënten met neurologische aandoeningen. ‘Hij kon er onder andere neuronen en gliacellen mee maken,’ legt Luining uit. ‘Maar hij had ook spiercellen gemaakt, en deze zijn normaal erg moeilijk te differentiëren. Toen zei ik ‘Vette technologie. Misschien moeten we het opeten.’ Kotter keek hem lachend aan, maar stemde toch in.  

Dat idee liep snel uit de hand. Samen met Mark Kotter en nog een compagnon, Krijn de Nood, vond Luining de perfecte balans tussen biologische expertise en ondernemersgeest—en zo werd Meatable geboren. Hun revolutionaire Opti-ox™-technologie, ontwikkeld door Kotter, maakt het mogelijk om uit slechts één biopt met pluripotente stamcellen van een varken onbeperkt spier- en vetcellen te kweken. Binnen twaalf tot vijftien dagen transformeren deze cellen tot spierweefsel, klaar om verwerkt te worden tot vleesproducten zoals de Meatable worst. De methode is niet alleen 16 keer sneller dan traditionele veeteelt, maar ook 100% efficiënt—zonder verspilling of bijproducten. Een baanbrekende stap richting duurzamer en diervriendelijker vlees. 

Proeverij 

Meatable richt zich nadrukkelijk niet op vegetariërs of flexitariërs, maar op de échte vleeseters. ‘We willen niet de vegetariër aanspreken die eens per maand een stukje vlees eet,’ zegt Luining. ‘We mikken op de mensen die elke dag hun barbecue volgooien. De mensen die écht niet zonder vlees kunnen. Dáár maken we impact.’

‘Ik had geen idee hoe complex de vleesindustrie is’ 

Al snel besefte Luining dat je alleen weinig bereikt en dat samenwerking met de juiste mensen cruciaal is. ‘Ik had geen idee hoe complex de vleesindustrie is,’ vertelt hij. Dat werd duidelijk wanneer hij sprak met ceo’s van grote vleesbedrijven. ‘Zij zien dan zo’n jonge gast met de millennial dream om impact te maken, en denken: wat zit je hier nou tof te doen?’ Mede daarom sloeg Meatable recent Jeff “Trip” Tripician – een Amerikaanse veteraan uit de vleesindustrie – aan de haak als nieuwe ceo. ‘Nu zien grote vleesbedrijven dat we een serieuze speler zijn. We spreken hun taal en begrijpen hun wereld. Het gesprek is totaal veranderd.’  

De grootste uitdaging? Europese wetgeving. ‘Voedselveiligheid is hier topprioriteit,’ zegt Luining. ‘Dat is goed, maar het staat haaks op innovatie. Want innovatie is per definitie onbekend – en dat maakt het risicovol.’ Toch wist Meatable eind 2024 de eerste Europese kweekvleesproeverijen te organiseren in eigen land – ondanks de strenge regelgeving. Hoe? ‘Heel veel zeuren,’ grapt Luining. ‘Of in een duurder woord: lobbyen. En dat is wel echt een ode aan de Nederlandse overheid, ze zijn bereid om innovatie een kans te geven.’ 

En hoe smaakt het? Luining lacht weer: ‘Natuurlijk heb ik het zelf ook geproefd. En ja, het smaakt naar varkensvlees. Want… het is varkensvlees. We pakken cellen van een varken en laten die groeien – dus het smaakt naar varken. Wie had dat gedacht?’