Water is een bijzondere stof. Het bestaat uit lichte moleculen met desondanks een relatief hoog kookpunt en veel stoffen kunnen erin oplossen. Zonder deze vloeistof zou leven niet mogelijk zijn op aarde. De NVON (Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen) heeft er een boek over uitgebracht voor docenten en TOA’s: Water, gewoon bijzonder. Het interessante naslagwerk staat vol met achtergrondinformatie over water.  

Maar waarom zou een docent of TOA dit aanschaffen? Het boek geeft zelf aan dat het van groot belang is dat op scholen aandacht wordt geschonken aan de verschillende aspecten van water. Wie het nieuws volgt kent wel de verhalen over een mogelijk tekort aan schoon drinkwater, de kans op overstromingen en de problemen rond afvalwater met medicijnresten in Nederland. Het boek bevat hier inspirerende teksten en practica over, ook nuttig voor profielwerkstukken of verdiepingen bij het vak NLT. Maar zijn deze verhalen zo urgent dat je ze moet inbouwen in je lesactiviteit? 

Verwoestijning 

Het boek bestaat uit een reeks essays geschreven door experts die zijn onderverdeeld in vijf hoofdstukken. Grofweg komt het neer op eerst een deel over de kringloop van water op aarde, daarna de zuivering van riool- en afvalwater, de werking van rivieren, het leven dat kan ontstaan waar vloeibaar water is en tenslotte enkele actuele problemen rond water waar al oplossingen voor zijn gevonden, zoals manieren om water te besparen of methoden voor het terugdraaien van verwoestijning. 

’Het leest soms wat stroef maar dat vergeef je de schrijvers vanwege het hoge inhoudelijke niveau’ 

Sommige stukken drijven erg ver af van het hoofdonderwerp, zoals de uitleg over hoe planten evolutionair zijn ontstaan uit eencellige levensvormen. Dat is geen onderwerp dat je bij dit boek zou verwachten.  

Toch merk je tijdens het lezen dat je overtuigt raakt van het feit dat je iets met deze kennis moet doen. Zeker voor de meer geëngageerde soort docenten staat het boek boordevol feiten en uiteenzettingen van complexe processen waarin water de hoofdrol speelt die – zeker met de practica – eenvoudig zijn te vertalen naar boeiende lessen. De teksten zijn voor een bètadocent prima te volgen. Hier en daar leest het wat stroef maar dat vergeef je de schrijvers vanwege het hoge inhoudelijke niveau. 

Practica 

Elk deel van het boek sluit af met een paar aantrekkelijke practica waarbij staat aangegeven hoelang het ongeveer duurt en voor welke doelgroep de proef het meest geschikt is. Er is steeds net genoeg informatie gegeven om als leraar te begrijpen wat de leerlingen ongeveer moeten gaan doen. De complete uitleg en voorschriften kun je downloaden van de NVON-website. Overigens kan dat zónder in te loggen of het boek te kopen. Dat is misschien gek, maar als het doel is om de Nederlandse scholieren wat mee te geven over prangende vraagstukken rond water zijn dit boek en de practica een goede eerste zet.