In de VS is octrooi aangevraagd op een katheter waarmee je in hoog tempo 3D-plaatjes kunt maken van de vetafzettingen in slagaderen. Zo kun je het risico inschatten dat er een stuk loslaat en verderop een fatale verstopping veroorzaakt, melden onderzoekers van Purdue University in Scientific Reports.

Het idee achter de ‘fotoakoestische endoscopie’ is dat de C-H bindingen in vet een factor tien dichter op elkaar zitten dan in het omringende (spier)weefsel. Dat contrast kun je zichtbaar maken met een gepulste Raman-laser; de C-H bindingen absorberen het licht en gaan daardoor trillen. Wat je meet is het hierbij gegenereerde ultrageluid.

Het idee is niet nieuw. Het voordeel zou moeten zijn dat je het vet niet eerst van een kleurtje hoeft te voorzien, wat toepassing bij levende patiënten een stuk eenvoudiger maakt. Maar tot nu toe duurde het iets van vijftig seconden om één 3D-beeld te genereren, wat voor klinisch routine-onderzoek gewoon veel te langzaam is.

Ji-Xin Cheng en zijn postdoc Pu Wang zijn er nu in geslaagd een Raman-laser te bouwen die pulst met een frequentie van 2 kHz. Zo krijg je je informatie snel genoeg binnen om één beeld per seconde te kunnen opbouwen, wat er enigszins op begint te lijken.

De snelheidswinst is te danken aan een kristal van wat de onderzoekers bariumnitriet noemen, maar tevens aanduiden als Ba(NO3)2 oftewel bariumnitráát. Dat laatste is vermoedelijk correct. Het kristal zet gepulst licht van 1064 nm uit een ‘master oscillator power amplifier’-laser (MOPA) om in de 1197 nm die je voor deze meting nodig hebt.

Cheng en Wang hebben inmiddels een bedrijfje genaamd Vibronix opgericht om het te commercialiseren. Ze hebben het al met succes uitgeprobeerd in stukjes varken; proeven met levende varkens, en daarna met mensen, volgen later.

bron: Purdue