Pigmentdeeltjes uit tatoeage-inkt komen uiteindelijk in je lymfevaten terecht. Dat werd al vermoed maar met geavanceerde analyse-apparatuur is het nu keihard aangetoond, schrijft een internationaal gezelschap in Scientific Reports.

In hoeverre het kwaad kan is nog niet duidelijk, maar het doet vermoeden dat je de toxiciteit van die inkt beter niet helemáál kunt bagatelliseren met opmerkingen over ‘skin deep’.

Chirurgen hadden al eerder opgemerkt dat de lymfeknopen van getatoeëerden er soms verdacht gekleurd uitzien. Maar Ines Schreiver en collega’s van het Bundesinstitut für Risikobewertung in Berlijn hebben nu voor het eerst lymfe- en huidweefsel van vier getatoeëerde en twee ongedecoreerde lijken geanalyseerd met Maldi-TOF-massaspectrometrie. Dat bewees dat je organische kleurstoffen uit de tattoos, zoals ftalocyanines en azoverbindingen, inderdaad in de lymfeknopen van betrokkene terugvindt.

Met ICP-MS wisten ze vervolgens aan te tonen dat hetzelfde geldt voor anorganische componenten uit die inkt, zoals titanium, aluminium, chroom en nikkel. Of die er als conserveermiddel in zitten of gewoon per ongeluk is onduidelijk, maar feit is dat sommige van die metalen toxisch zijn.

Vervolgens hebben de Duitsers hun monsters meegenomen naar het Europese ESRF-synchrotron in Grenoble, waar ze met röntgenfluorescentiemicroscopie de pigmentdeeltjes nader hebben bekeken. Ze zagen onder andere titaandioxide en gebromeerd koperftalocyaninegroen 36 langskomen. Daarbij viel wel op dat kennelijk alleen de kleinste nanopigmentdeeltjes weten door te dringen tot het lymfestelsel; de grotere brokjes, met diameters van maximaal een paar micrometer, blijven in de huid achter.

Met een infraroodbundel uit het synchrotron zijn tevens FTIR-metingen gedaan aan het weefsel dat rond de pigmentdeeltjes zit. Uit de resultaten kun je geen harde conclusies trekken maar het lijkt er op dat zich daar vetmoleculen en gedenatureerde eiwitten ophopen. Hoe het kan dat dat gewoonlijk niet leidt tot chronische ontstekingen, bljft een open vraag.

Schreiver en collega’s willen nu ook andere organen gaan analyseren om na te gaan of de pigmenten verder doordringen in het lichaam. En ze vragen zich ook af wat er gebeurt met titaandioxide in zonnebrandcrème en andere cosmetica, wanneer het in wondjes terechtkomt.

bron: C&EN