Kunstmest is van levensbelang, maar hoe is het in zijn huidige vorm tot stand gekomen? Paul Balduck dook in de stormachtige ontstaansgeschiedenis. 

Precies 180 jaar geleden, in 1842, vroeg de Britse agronoom John B. Lawes een patent aan voor een calciumfosfaat dat hij met zwavelzuur behandeld had. Hij doopte het ‘superfosfaat’ en kreeg er betere oogstopbrengsten mee: de eerste kunstmeststof was daarmee een feit. Een intense speurtocht naar de ideale voeding voor planten ging eraan vooraf. 

In de jaren 1850 had iedereen gezien dat planten beter groeien met nitraat dan met ammoniak. De jonge discipline bodembacteriologie onthulde het nitrificatieproces in 1877: eerst treedt een bacteriologische omzetting op van ammoniak in nitriet en daarna in nitraat. In 1890 identificeert Winogradsky de micro-organismen die daarvoor verantwoordelijk zijn. Maar dit ene proces kan onmogelijk de exploderende vraag naar nitraat beantwoorden. De jacht op nitraten was dus geopend. Vanaf 1850 krijgt het verhaal een politieke wending die zal leiden tot de Haber-Bosch-synthese en de fabricatie van ammoniumnitraat.