Niemand lijkt te weten hoe TRPM3 er precies uitziet. Maar dit is clotrimazol.

Dat je van sommige geneesmiddelen pijnklachten kunt krijgen komt doordat ze een ionkanaal als het ware kortsluiten. Daardoor voelt het lichaam hitte die er niet is, denken onderzoekers van de KU Leuven.

Thomas Voets, Joris Vriens en collega’s kwamen er bij toeval achter toen ze potentiële pijnstillers uitprobeerden op muizen. Tot hun verrassing werd de pijn er juist door verergerd, melden ze in Nature Chemical Biology.

Het ionkanaal in kwestie staat bekend als TRPM3. Het is een tetrameer van vier identieke eiwitten, dat voorkomt in het celmembraan van neuronen. Na activering door bijvoorbeeld warmte laat het (willekeurige) kationen door via een centrale porie. Het resulterende elektrisch signaal wordt in de hersenen ervaren als een pijnsensatie.

In Leuven onderzochten ze het voor de hand liggende idee om met ‘passende’ moleculen die centrale porie te verstoppen, zodat de pijnsensatie zou verdwijnen. Maar die sensatie bleek dus door sommige moleculen juist te worden versterkt. Onder meer door clotrimazol, een populair middel tegen schimmelinfecties dat bij menselijke gebruikers ook wel eens een branderig gevoel oplevert.

De enige logische verklaring is dat er in TRPM3 nóg een opening zit die kationen kan doorlaten, buiten die centrale porie om. Hoe die alternatieve route er op moleculaire schaal precies uitziet weten de Vlamingen nog niet, maar dát hij er moet zijn lijkt wel vast te staan.

Hoe die route precies opengaat is óók nog niet duidelijk maar er lijkt een combinatie van minstens twee moleculen voor nodig te zijn. Het tweede is een hormoon waar niet iedereen evenveel van aanmaakt, en dát verklaart weer waarom niet alle clotrimazolgebruikers iets van bijwerkingen merken.

De onderzoekers vermoeden dat het nog maar een topje van de ijsberg is en dat er wel meer geneesmiddelen zijn die op deze manier pijnklachten kunnen veroorzaken. Zeker als straks blijkt dat er meer ionkanalen zijn die je op vergelijkbare wijze kunt kortsluiten.

bron: KU Leuven

Onderwerpen