Macrofagen zijn de ‘vuilnismannen’ van ons immuunsysteem. Alles wat vreemd of bedreigend is, breken ze genadeloos af. Helaas zijn tumoren in staat om macrofagen voor hun eigen belang in te zetten. Dat is slecht nieuws, want deze zogeheten tumor-associated macrophages vormen dan een sterke verdedigingslinie tegen de lichaamseigen afweercellen en beschermen de tumor tegen chemotherapeutica.

Tumor-associated macrophages (TAMs) vertonen een verhoogde expressie van de chemokine receptor CCR2 en een verhoogde activiteit van het enzym cathepsine. Om zicht te krijgen op de TAM-populatie in een tumor, ontwikkelden de onderzoeksgroepen van Martijn Verdoes (RadboudUMC) en Marc Vendrell (University of Edinburgh) chemokine conjugaten om zo cathepsine-activeerbare moleculen specifiek naar CCR2 te sturen om daar geactiveerd te worden. Dit levert heel specifiek werkende chemische ‘probes’ waarmee je, als je er een fluorescent label aan koppelt, precies zichtbaar kunt maken of en waar precies deze TAMs aanwezig zijn. Deze methode maakt het dus mogelijk om de bad guys van de gewenste macrofagen te onderscheiden. Floris van Dalen, promovendus bij Verdoes, maakte deze opname van muismacrofagen die fungeren als een model voor TAMs. In het blauw zien we de celkern. De via CCR2 geïnternaliseerde en daarna door cathepsine geactiveerde probe is rood en in het groen zien we de ‘late’ endosomen (blaasjes waarin opgenomen materiaal wordt afgebroken). De probe wordt zowel in de vroege (zonder groen) als de late endosomen geactiveerd. De opname is onderdeel van een recente ‘hot paper’ in Angewandte Chemie.

InBeeld_12_CCL2_FJD305_composite

Beeld: Floris van Dalen, RadboudUMC