ScienceLink artikelen in Web Issue – Pagina 156
-
Nieuws
Enzym met kurk
Het enzym autotaxine wordt geregeld door galzouten die werken als een soort kurk. Dat kan de ontstekingsremmende werking van die zouten op zijn minst gedeeltelijk verklaren, claimen onderzoekers van het NKI en het AMC in Nature Communications. Dat autotaxine (ATX) zet lysofosfaditylcholine om in lysofosfatidezuur (LPA), een lipide ...
-
Nieuws
Lab laat muizen rillen
Resultaten van proefdieronderzoek worden stelselmatig vertekend doordat de gemiddelde labmuis het koud heeft. Het bewijs voor die stelling is overweldigend, blijkt uit een review-artikel in het tijdschrift Trends in Cancer. Het probleem is vooral dat in een proefdierenlab ook mensen moeten werken. Zij ervaren de temperatuur waarbij muizen ...
-
Nieuws
Sjorren aan herinneringen
Ons langetermijngeheugen werkt mechanisch, met actinevezels als drijvende kracht en prion-eiwitten als opslagmedium. Tenminste, als de berekeningen kloppen die onderzoekers van Rice University (VS) zojuist publiceerden in PNAS. Het zou verklaren waarom zenuwcellen überhaupt prion-eiwitten bevatten. We weten dat die ziektes als Creutzfeldt-Jakob veroorzaken wanneer er iets fout ...
-
Nieuws
Oplaadbare zink-mangaanaccu
Van zink en mangaandioxide kun je oplaadbare batterijen maken die goedkoper én milieuvriendelijker zijn dan lithium-ionaccu’s. Mits je je elektrolyt slim samenstelt, claimen Jun Liu en collega’s van Pacific Northwest National Laboratory. Uiteraard is de combinatie van elementen verre van nieuw: klassieke ‘zink-koolstofcellen’ werken er al honderd jaar ...
-
Nieuws
Koper schrijft geschiedenis
Aan koperisotopen in schalieformaties op de zeebodem kun je zien wanneer het zuurstofgehalte van de atmosfeer is gaan stijgen. En vooral ook hoe hard dat ging, meldt een Europees onderzoeksteam in PNAS.Die plotselinge zuurstoftoename staat bekend als het Great Oxygenation Event (GOE). Het moet ongeveer 2,3 miljard jaar geleden zijn ...
-
Nieuws
Zelfherstellende kunstspier
Van siliconenrubber en een organometaalcomplex kun je een elastomeer maken dat zich gedraagt als spierweefsel: uiterst rekbaar, vrijwel onverslijtbaar en geheel zelfherstellend, zelfs bij twintig graden onder nul. Kwestie van een mix van zwakke en sterke bindingen, schrijft Stanford-onderzoeker Zhenan Bao in Nature Chemistry. Het door Bao en ...
-
Nieuws
IJzeroxide vangt kwik
Met nano-ijzeroxidedeeltjes kun je kwik terugwinnen uit spaarlampen zonder dat je het er uit hoeft te destilleren. Spaart een hoop energie, beloven Canadese onderzoekers in ACS Sustainable Chemistry. Wanneer zo’n lamp eenmaal is gebroken, verdampt verreweg het meeste kwik vanzelf. In eerste instantie waren Parisa Ariya en collega’s ...
-
Verdieping
Middelburg krijgt bèta-kweekvijver
De Universiteit Utrecht en de TU Eindhoven willen een university college voor bèta’s beginnen in Middelburg. Er zou onder meer een materiaalkunde-bachelor moeten worden aangeboden, suggereerde Hans van Duijn, oud-rector magnificus van de TU/e, zojuist in het lokale dagblad BN De Stem. In totaal mikt hij op 200 ...
-
Nieuws
Eiwit helpt hiv én kanker
Menselijke cellen werken zelf hun respons op hiv-infecties tegen. En nu we weten hoe kunnen we misschien nieuwe medicijnen verzinnen tegen… kanker, suggereert een publicatie in Cell Host & Microbe. Achter dit verrassende mechanisme schuilt een eiwit genaamd NLRX1, ontdekten Jenny Ting en collega’s van de University of ...
-
Nieuws
PUR-schuim uit suikers
Van plantensuikers kun je een betaalbaar alternatief maken voor PUR-schuim op aardoliebasis. Het resultaat is nog beter te recyclen ook, claimen onderzoekers van de University of Minnesota in ACS Macro Letters. Om precies te zijn bieden Marc Hillmyer en collega’s niet een alternatief voor het complete polyurethaan (PUR) ...
-
Nieuws
Anorganisch anti-aromatisch
Voor het eerst is het gelukt een volledig anorganische anti-aromatische verbinding in handen te krijgen. Chemici moeten dus nodig af van het idee dat aromaticiteit puur iets voor organici is, suggereert een publicatie in Angewandte Chemie. Uiteraard heeft in de definities van ‘aromatisch’ en ‘anti-aromatisch’ ook nooit gestaan ...
-
Nieuws
Record-koolstofvezel
In Wenen zijn meer dan zesduizend koolstofatomen aan elkaar geregen tot een carbyn. Of in elk geval tot iets dat in de buurt komt, melden Thomas Pichler en collega’s in Nature Materials. Zo’n carbyn is een koolstofketen met om en om enkele en driedubbele bindingen. In theorie is ...
-
Nieuws
Recept voor rattenlokstof
Canadese onderzoekers hebben het recept ontdekt van het seksferomoon van mannelijke bruine ratten. Prima spul om vrouwtjesratten letterlijk mee in de val te lokken, claimen ze in Angewandte Chemie. Het feromoon blijkt een mix te zijn van 2-heptanon, 4-heptanon, 3-ethyl-2-heptanon, 2-octanon, 2-nonanon en 4-nonanon, allemaal simpele stoffen in ...
-
Nieuws
Synthetische bètacellen
In Zwitserland zijn stamcellen uit vetweefsel hergeprogrammeerd tot bètacellen die insuline produceren. Een synthetisch genetisch netwerk maakte dit huzarenstukje mogelijk, schrijven Martin Fussenegger en collega’s van de ETH in Zürich in Nature Communications. Wellicht leidt het op termijn tot een manier om diabetes te genezen, al is het ...
-
Nieuws
Labmuis met anorexia
Voor het eerst zijn muizen gekweekt met symptomen van anorexia nervosa. Onderzoekers van Columbia University in New York hopen er de moleculaire mechanismes mee te achterhalen die mensen triggeren om zichzelf uit te hongeren, schrijven ze in het tijdschrift Translational Psychiatry.Tot nu toe leek het onmogelijk om deze aandoening na ...
-
Nieuws
Coeliakie dankzij junk-DNA
Gluten-intolerantie heeft alles te maken met een foutje in het junk-DNA. Mutaties in de genen zorgen alleen dat je er vatbaar voor bent, denken Baskische onderzoekers. Het zou verklaren waarom slechts één procent van de mensheid daadwerkelijk niet tegen gluten kan terwijl naar schatting 40% rondloopt met de ...
-
Nieuws
Kanker houdt van cholesterol
Tumoren zijn misschien wel zo verslaafd aan ‘slechte’ cholesterol dat ze obesitas actief bevorderen. Dat beweert althans een Canadees-Oostenrijks onderzoeksteam in Cell Reports.Het zou betekenen dat je tumorgroei kunt dwarsbomen door de afscheiding van LDL-cholesterol door de lever af te remmen, en de eerste dierproeven doen vermoeden dat die aanpak ...
-
Nieuws
Grafeen met koper maakt etheen
Koper-nanodeeltjes op aangepast grafeen katalyseren de elektrochemische omzetting van koolstofdioxide in etheen. Voorlopig alleen op labschaal maar wie weet, schrijven Shouheng Sun en collega’s van Brown University (VS) in het tijdschrift Nano Energy. Het werkt alleen wanneer je het grafeen doteert met ‘pyridinische stikstof’. Daarmee worden stikstofkernen bedoeld ...
-
Nieuws
Januspil doseert medicijn
In de VS is een pilletje verzonnen dat in het maagdarmkanaal blijft kleven terwijl de inhoud er langzaam uit lekt. Het voedsel stroomt er gewoon omheen, belooft MIT-materiaalonderzoeker Robert Langer in het tijdschrift Advanced Healthcare Materials. De ‘Januspil’ van Langer en promovendus Young-Ah Lucy Lee is aan één ...
-
NieuwsPlastic doodt muggen
In Argentinië is een kunststof ontwikkeld die de ontwikkeling van muggenlarven remt. Je kunt er de verspreiding van het Zika-virus mee tegengaan én monitoren, claimen de bedenkers in het Journal of Medical Entomology. Het plastic is niet meer dan een goedkope kwaliteit lagedichtheidspolyethyleen (LDPE) waaraan je 0,1 ...