Menselijke cellen werken zelf hun respons op hiv-infecties tegen. En nu we weten hoe kunnen we misschien nieuwe medicijnen verzinnen tegen… kanker, suggereert een publicatie in Cell Host & Microbe.

Achter dit verrassende mechanisme schuilt een eiwit genaamd NLRX1, ontdekten Jenny Ting en collega’s van de University of North Carolina en het Sanford Burnham Prebys Medical Discovery Institute. NLRX1 (zie de afbeelding) bindt aan een ander eiwit genaamd STING (voluit ‘stimulator of interferon genes’) dat werkt als DNA-sensor in het cytoplasma. Normaal hoort daar geen DNA rond te drijven; het zit immers in de celkern. Dus als STING wél iets meet neemt het aan dat het óf uit een virus komt óf dat de cel bezig is te veranderen in een kankercel. In beide gevallen reden om het immuunsysteem in te schakelen.

Als STING gebonden wordt door NLRX1, werkt dit alarmsysteem niet meer.

Normaal gesproken moet dit voorkomen dat het immuunsysteem overreageert en meer schade aanricht dan het virus zelf, wellicht door te zorgen dat er pas alarm wordt geslagen wanneer de hoeveelheid vreemd DNA boven een bepaalde drempel komt.

In het geval van hiv is het mogelijk de reden dat het immuunsysteem de infectie uiteindelijk niet de baas kan. Hiv is zelf een RNA-virus en er ontstaat pas DNA ontstaat als dat RNA ter plekke wordt afgelezen en gekopieerd; wellicht blijft de hoeveelheid zo beneden de drempel.

Proeven met gemodificeerde muizen die geen NLRX1 kunnen aanmaken, bevestigen dat de vatbaarheid voor hiv hierdoor fors vermindert.

Of je zo ook het immuunsysteem gevoeliger kunt maken voor tekenen die op beginnen de kanker wijzen, is even afwachten. Maar het blokkeren van moleculen die sensoren zoals STING blokkeren is geen nieuw idee, en STING zelf stond ook al op het lijstje van targets die in aanmerking komen voor het verwijderen van de rem. Nu NLRX1 is geïdentificeerd als een van de remmen, kan het onderzoek in die richting verder.

bron: Sanford Burnham Prebys Medical Discovery Institute