Stinkende dromedarissenpis bevat wellicht de sleutel voor een medicijn tegen Afrikaanse slaapziekte. En die sleutel heet indoolpyruvaat, schrijven Ierse biochemici in PNAS.

Die slaapzieke oftewel trypanosomiasis is het werk van een parasiet, Trypanasoma brucei, die wordt overgebracht door tseetseevliegen. Naast mensen besmet die parasiet ook andere zoogdieren, waaronder dromedarissen, en herders weten allang dat je zo’n besmetting herkent aan roodbruin verkleurde urine die veel erger stinkt dan anders.

Derek Nolan en collega’s van Trinity College Dublin hebben nu ontdekt dat die stank wordt veroorzaakt doordat de parasiet bepaalde aminozuren afbreekt op een andere manier dan de dromedaris dat zelf pleegt te doen. Het belangrijkste afbraakproduct is indoolpyruvaat, een zout van indoolpyrodruivenzuur, dat ontstaat door een aangepast aminotransferase-enzym los te laten op tryptofaan.

Daar heeft de parasiet een goede reden voor. Indoolpyruvaat degradeert de transcriptiefactor HIF-1α en voorkomt zo dat bacteriële lipopolysacchariden de macrofagen van het immuunsysteem kunnen activeren.

Het zou zomaar kunnen dat lamleggen van de indoolpyruvaatproductie de parasiet zó kwetsbaar maakt voor het immuunsysteem dat je er de infectie mee kunt genezen. Het zou zelfs kunnen dat dit beter werkt dan de huidige medicijnen, die verre van optimaal zijn. Een molecuul vinden dat dit voor elkaar krijgt, is cde volgende uitdaging.

bron: Trinity College Dublin