De Ig Nobelprijs voor chemie gaat dit jaar naar Johan Pettersson. Eind vorig jaar loste de Zweedse milieutechnoloog het raadsel op van de groene haren in Anderslöv, in de zuidelijke provincie Skåne.

Blonde mensen liepen die groene tint op onder de douche. Dat kon eigenlijk alleen maar liggen aan teveel koper in het water, maar het gekke was dat het kopergehalte van het lokale drinkwater volkomen normaal was.

Totdat Pettersson ontdekte dat dat kopergehalte van het water dat uit de douches kwam, ’s ochtends gedurende korte tijd 5 à 10 keer zo hoog was. Bovendien gebeurde dat alleen in nieuwbouwhuizen. De verklaring moest zijn dat zich in de nieuwe koperen leidingen geen beschermend oxidehuidje had gevormd, dat er dus koper kon oplossen in het water dat ’s nachts stil bleef staan in die leidingen, en dat de koperionen er massaal uitspoelden als ’s ochtends tijdens het douchen ineens een stroom vers heet water door die leidingen ging.

Zoiets schijnt vaker te gebeuren, vooral bij zacht drinkwater met een relatief hoge pH. Jaren geleden heeft een nieuwbouwwijk in Houten er ook last van gehad.

De Ig Nobelprijzen zijn bedoeld voor onderzoek dat mensen “eerst aan het lachen maakt en vervolgens aan het denken zet”. Ze werden dit jaar voor de 22e keer uitgereikt aan de Harvard-universiteit.

De Ig Nobelprijs voor de Vrede had dit jaar ook een chemisch tintje. Hij ging naar het Russische bedrijf SKN dat industriële nanodiamantjes maakt door afgedankte munitie op een gecontroleerde manier te laten ontploffen en de drukopbouw handig te gebruiken.

Een heel ander soort chemie lag besloten in de Nobelprijs voor anatomie, uitgereikt aan de Nederlandse bioloog Frans de Waal voor het aantonen dat chimpansees elkaar kunnen herkennen aan foto’s van elkaars achterwerk - wie enigszins op de hoogte is van de fysieke uitingsvormen van apenliefde, zal zich hierover niet eens verbazen. Twee andere Nederlanders, Anita Eerland and Rolf Zwaan, liepen tegen een Ig Nobel voor psychologie op met hun ontdekking dat proefpersonen de Eiffeltoren lager inschatten wanneer ze hun hoofd schuin naar links houden dan wanneer ze het schuin naar rechts houden.

Vermeldenswaard is ook de Ig Nobelprijs voor vloeistofdynamica, uitgereikt aan Rouslan Krechetnikov en Hans Mayer voor onderzoek naar het mechanisme dat koffie over de rand van het kopje laat klotsen wanneer je er mee rondloopt. En de Ig Nobel voor literatuur, voor ambtenaren van de Amerikaanse federale overheid die iets voortbrachten dat door het Ig Nobelcomité wordt omschreven als ‘a report about reports about reports that recommends the preparation of a report about the report about reports about reports.’

bron: Annals of Improbable Research e.v.a.