Bestraal een tumor, veroorzaak zo een moleculaire paniekreactie, en gebruik die als lokmiddel voor therapeutische nanodeeltjes. Bij muizen werkt deze strategie al, schrijven onderzoekers uit New York in Science Translational Medicine.
Yosi Shamay, Daniel Heller en collega’s claimen dat het vooral zou moeten werken tegen uitzaaiingen. Die zitten in de praktijk vaak achter een laag endotheel en zijn daardoor lastig bereikbaar voor zulke nanodeeltjes.
De paniekreactie bestaat uit zogeheten selectine-eiwitten, die zorgen voor de binding van witte bloedcellen aan vasculair endotheel oftewel de wanden van bloedvaten. Ze zitten zowel op de bloedcellen zelf (L-selectines) als op de vaatwand (P-selectines), en ontstekingsreacties zorgen voor verhoogde aanmaak van die laatste variant.
Losgeraakte tumorcellen blijken vaak signaaleiwitten aan te maken die vaatwanden evenees aan te sporen om extra P-selectines te maken. Zelf maken ze suikers aan die aan die selectines binden. Ze doen dus eigenlijk alsof ze van die witte bloedcellen zijn, om zich zo aan de vaatwand te kunnen hechten en er zelfs doorheen te dringen om zich veilig buiten het bloedvat te nestelen.
Het ligt dus voor de hand om geneesmiddelen te verpakken in nanodeeltjes die van nature eveneens de vaatwand-versie van selectines binden. Waar veel van die selectines zitten is immers iets aan de hand. De Amerikanen gebruiken voor hujn nanodeeltjes fucoidan, een gefucosyleerde suiker uit bruin zeewier.
Niet alle tumoren maken echter voldoende selectines aan. Vandaar het idee om die vooraf te bestralen en zo een ontstekingsreactie te veroorzaken die alsnog de aanmaak van selectines triggert.
De eerste proeven laten zien dat het bij celkweekjes van een aantal verschillende typen tumoren werkt, en trouwens ook bij muizen met longcarcinoom. De nanodeeltjes blijken inderdaad de selectines op te zoeken, en ze zijn zelfs in staat om net als een wit bloedlichaampje of een uitgezaaide kankercel door het endotheel te dringen.
In een commentaar wordt wel gewaarschuwd dat ingrepen in het selectinemechanisme een beetje link zijn. Voor hetzelfde geld gaat de kanker juist harder uitzaaien, mede omdat de nanodeeltjes de witte bloedcellen verdringen die er óók tegenin proberen te gaan. Gesuggereerd wordt om het eerst uit te proberen bij patiënten die toch al weinig witte bloedcellen aanmaken zodat ze relatief weinig te verliezen hebben.
bron: Science Translational Medicine
Nog geen opmerkingen