Cleopatra zou haar tijd ver vooruit zijn geweest. Reclameteksten over chemische peelings verwijzen vaak naar de koningin van Egypte, die haar huid met ezelinnenmelk jong zou hebben gehouden. Chemisch peelen, zo ontdekte ik onlangs, is een eufemisme voor vrijwillige foltering. Veel vrouwen tellen er graag honderden euro’s voor neer, want wie mooi wil zijn, moet pijn lijden. Het principe is simpel: smeer zuur op je gezicht en wacht tot de bovenste huidlagen zijn weggebeten. Van schrik gaan de fibroblasten in de diepere huidlagen meer collageen produceren. Collageen geeft onze huid stevigheid. Goed voor de oudere huid, want die bevat minder collageen en heeft dus meer rimpels.  

Geheel in de stijl van Cleopatra zijn hiervoor mengsels van fruit- en melkzuren te koop, maar die verwijderen hoogstens wat dode huidcellen. Meer effectieve behandelingen – lees: het grondig wegbranden van de huid – dienen te gebeuren in de praktijk van een dermatoloog met mengsels van trichloorazijnzuur, fenol en glycolzuur. Vooral de zogenaamde ‘diepe peeling’ is niet zonder gevaar: sinds er mensen aan de behandeling zijn overleden, mogen klanten deze uitsluitend ondergaan onder voortdurende hartbewaking. Werken doet het wel, zei de dermatoloog die ik erover sprak. ’Met een fenolpeeling kun je van een gekreukelde rozijn weer een druifje maken.’

Helaas loopt die druif vervolgens dagenlang rond met een enorme open wond. Om infecties te voorkomen, moet je die de eerste tijd daarom flink insmeren met antibacteriële en antivirale middelen. Zonlicht is maandenlang uit den boze, want daardoor kunnen vreemde pigmentvlekken ontstaan. Houd rekening met een half jaar hersteltijd.  

’Met een fenolpeeling kun je van een gekreukelde rozijn weer een druifje maken’

Je kunt ook kiezen voor minder diepe peelings met zuren die alleen de opperhuid en een deel van de lederhuid wegknagen. Dat is niet genoeg om te verdruiven, maar wel om fijne lijntjes en pigmentvlekjes te doen vervagen. De hersteltijd is in dat geval slechts een week of twee – de financiële schade niet meegerekend.  

Voor een artikel over dit onderwerp zocht ik naar dermatologen die zelf geen lucratieve peelingpraktijk hadden. Dat bleek onmogelijk. Dermatologen die uitsluitend zijn verbonden aan wetenschappelijke onderzoekscentra trekken geen gezichten strak. Wie een echte expert wil spreken, moet er dus maar op vertrouwen dat die dit niet doet met zijn eigen toko in het achterhoofd. Onafhankelijke overzichtsstudies om hun uitspraken aan te toetsen zijn ook al schaars. Of het nu gaat over peperdure anti-rimpelcrèmes, of riskante peelingpraktijken, de esthetische dermatologie is de meest verloederde tak van wetenschap, waar vooral vrouwen desalniettemin het meest gewillig hun geld aan uitgeven.  

Na afronding van mijn artikel besloot ik nooit meer te schrijven over schoonheidsbehandelingen. Trouwens, dat Cleopatra zou baden in ezelinnenmelk is een verzinsel waarvoor elk historisch bewijs ontbreekt. Ik denk dat ze het sowieso veel te druk had met politiek bedrijven om haar tijd te verdoen met chemische peelings.