ScienceLink artikelen in Web Issue – Pagina 138
-
Nieuws
Nobelprijs voor het jezelf opeten
De Nobelprijs voor geneeskunde gaat dit jaar naar de Japanner Yoshinori Ohsumi. Rond 1990 helderde hij de werking op van autofagie, een van de mechanismes waarmee cellen zich ontdoen van versleten eiwitten en organellen. Voor velen zal het grootste nieuws zijn dat, net als vorig jaar, de prijs ...
-
Verdieping
Kort nieuws uit C2W 18
Begin 2019 sluit Unilever het R&D-lab in Vlaardingen. Van de 750 werknemers ‘mogen’ er 350 verhuizen naar een gloednieuw Foods Innovations Centre in Wageningen.Ook vanuit het Duitse Heilbronn (de bakermat van de Knorr-bouillon) en het Poolse Poznan verhuizen activiteiten naar Wageningen, waar in totaal 550 arbeidsplaatsen zijn voorzien. Mochten de ...
-
Nieuws
Alcoholarm sterrenstelsel
Elders in het heelal liggen de chemische accenten misschien wel heel anders dan bij ons. Dat blijkt uit de eerste metingen aan een wolk moleculen buiten ons eigen melkwegstelsel. Het zou betekenen dat de kans, dat ergens leven ontstaat, afhankelijk is van meer factoren dan we tot nu ...
-
Nieuws
Hiv ? Niet op reageren
Dat sommige kinderen na een hiv-infectie geen aids krijgen komt doordat hun immuunsysteem het virus simpelweg negeert. Evolutionair zijn die kinderen wellicht een stapje verder dan de rest, suggereert een publicatie in Science Translational Medicine. Eigenlijk reageren ze hetzelfde als roetmangabeys. Die apensoort is al duizenden jaren massaal ...
-
Nieuws
Hoe je chemisch je zorgen verdrinkt
Ethanol heeft biochemisch gezien hetzelfde effect als snelwerkende antidepressiva zoals ketamine. Proberen je zorgen te verzuipen is dus zo irrationeel nog niet, suggereert een publicatie in Nature Communications. Laatste auteur Kimberly Raab-Graham, van de Wake Forest School of Medicine, blijft deze vorm van zelfmedicatie overigens nadrukkelijk afraden, vanwege ...
-
Nieuws
Celmembraan als grafeenverpakking
Grafeen en lipide monolagen vormen een prima combinatie die kan dienen als basis voor biocompatibele sensoren. In het tijdschrift Nanoscale meldden Leidse onderzoekers onlangs deze uitvinding, waarop octrooi is aangevraagd. Zo’n monolaag is opgebouwd uit vetmoleculen, met een hydrofiele kop en een hydrofobe staart. De laag trekt dus ...
-
Nieuws
Ontstonden RNA en DNA tegelijk?
Een mix van RNA- en DNA-bouwstenen levert dubbele spiralen op die thermodynamisch duidelijk minder stabiel zijn dan wanneer je uitgaat van puur RNA of DNA. En dus kunnen die twee tegelijkertijd zijn ontstaan, stellen Ramanarayanan Krishnamurthy en collega’s van het Scripps-instituut in Angewandte Chemie. Die hypothese van een ...
-
Nieuws
Opportunisme stuurt antibioticaproductie
Bacteriën schieten zichzelf in de zweepstaart als ze te veel antibiotica aanmaken. Dat verklaart waarom het zo lastig is om ze in het lab aan te zetten tot hogere productiviteit, schrijft de Israëlische onderzoeker Roy Kishony in Nature Microbiology. In de natuur maken bacteriën die antibiotica aan om ...
-
Nieuws
Faag laat bacterie naar keuze gloeien
In de VS is een bacteriofaag ontwikkeld die E.coli licht laat geven. Zo kun je heel snel zien of een partij voedsel is besmet met die bacterie, schrijven Bruce Applegate en collega’s van Purdue University in Scientific Reports. Zo’n faag is een virus dat alleen bacteriën infecteert, en ...
-
Nieuws
IJzer maakt macrofaag tot tumorenvreter
IJzeroxide-nanodeeltjes zetten macrofagen uit het immuunsysteem in de aanvalsstand en remmen zo de groei van tumoren. Het werkt in elk geval bij muizen en het kan geen kwaad om het ook bij mensen uit te proberen, schrijven Stanford-onderzoekers in Nature Nanotechnology. Hun optimisme heeft alles te maken met ...
-
Nieuws
Schakelbare genetische schaar
In Singapore is een CRISPR-Cas-systeem voor zoogdiercellen ontwikkeld dat je chemisch kunt in- en uitschakelen. Vooral handig wanneer je wilt weten wat er gebeurt als een gen wegvalt op een bepaald moment in het ontwikkelingsproces, suggereert een publicatie in Nature Chemical Biology. Het is niet de eerste ...
-
Nieuws
Enzymloos melkzuur decarboxyleren
Met platina op titaniumdioxide kun je melkzuur fotokatalytisch omzetten in aceetaldehyde. Dat betekent dat het complete traject van biomassa in chemische bouwstenen nu is te doorlopen zonder dat je enzymen nodig hebt, schreven Eindhovense onderzoekers onlangs in Chemical Communications. Eerder waren al efficiënte heterogene katalysatoren gevonden voor de ...
-
Nieuws
Chemische kunst
Stedelijk Museum Amsterdam toont wat je met moleculen kunt doen. Ken je Leo Nevels nog? Tientallen jaren sleutelde deze Limburgse ex-scheikundedocent aan een proces dat edele metalen bevrijdde uit zwaar chemisch afval, waarna het restant bij hoge temperatuur werd verglaasd tot een soort obsidiaan. Zijn interpretatie van de ...
-
Opinie & Columns
Kijk op kunst
Kunst is in. Het aantal museumbezoeken neemt toe, niet alleen op gesubsidieerde plekken (zie Mediapagina), maar vooral ook bij privémusea. Kijken naar kunst vanuit je luie stoel is blijkbaar evengoed een optie, waar televisiemakers gretig op inspelen. Sinds september is Het geheim van de meester op de buis. ...
-
Verdieping
Chemische bril voor onzichtbare geschiedenis
Röntgenfluorescentie kan details onthullen over de elementen in een schilderij of potscherf. En die verraden veel over de herkomst en de ontstaanswijze. Dus reizen sinds kort ook commerciële XRF-spectrometers langs musea en opgravingen. Publicaties waaraan Geert Van der Snickt onlangs meewerkte staan vol afbeeldingen, en dat komt niet ...
-
Nieuws
Massaspectrometrie spoort boon op
Met proton transfer reaction-massaspectrometrie wil Valentina Acierno de herkomst van cacaobonen achterhalen en eerlijke handel ondersteunen. De chocolade-industrie voert een hevige strijd tegen de oneerlijke concurrentie van illegale cacaoplantages, maar controles op ongecertificeerde bonen blijven lastig. Daar wil Valentina Acierno, promovendus voedselauthenticiteit aan de Wageningen Universiteit, verandering in ...
-
Verdieping
MS Miami
Al doende ontdekte José Almirall hoe boeiend forensische chemie is: ‘Ik hou vooral van het researchaspect.’ Neem CSI Miami maar met een korreltje zout, adviseert José Almirall (56). ‘De producenten hebben me wel eens gebeld. Ik heb uren met ze gepraat, maar toen ik de aflevering zag, ontdekte ...
-
Nieuws
Schildklierhormoon luistert nauw
Doordat het veel voorgeschreven schildklierhormoon Thyrax voorlopig niet verkrijgbaar is, moeten veel schildklierpatiënten overstappen op een ander merk. Dat levert veel klachten op. Hoe komt dat? Een grote groep schildklierpatiënten die het met hun thuisvoorraad Thyrax nog dacht uit te zingen, moet er binnenkort toch aan geloven: een ...
-
Nieuws
Chiraal in de sterren geschreven
Is de voorkeur voor linksdraaiende aminozuren hier op aarde ontstaan of ergens anders? Nu chirale moleculen zijn ontdekt in de interstellaire ruimte, groeit de hoop dat we er ooit achter komen. Er zweeft propeenoxide tussen de sterren, meldde Science onlangs. Een radiotelescoop in West Virginia nam de karakteristieke ...
-
Nieuws
‘Individuele deeltjes zien blinken blijft fascinerend’
Een individueel deeltje dat als een lampje aan- en uitfloept, het is de basis van single molecule detection. Na al die jaren raakt ‘spectroscopist’ Johan Hofkens er nog altijd door gefascineerd. ‘Ik volg gewoon mijn gevoel als ik de breedte opzoek.’ Vijfentwintig jaar geleden woonde Johan Hofkens, toen ...