Simpelweg muconzuur koken in heel heet water levert je de veelzijdige bouwsteen levulinezuur, laten Vlaamse wetenschappers zien op de cover van Angewandte Chemie. ‘Eenvoud biedt veel toepassingsmogelijkheden en is een motor voor valorisatie.’

Levulinezuur gooit de laatste tijd hoge ogen in de hernieuwbare chemie-industrie als een van dé biogebaseerde sleutelmoleculen. Het vormt de basis voor geur- en smaakstoffen, polymeerprecursors, weekmakers, groene oplosmiddelen, en doet dienst als conserveermiddel. Levulinezuur maak je uit suikerige biomassa zoals xylan of cellulose. Het huidige productieproces gebruikt homogene minerale zuurkatalysatoren en vormt teer en ‒ afhankelijk van de suikerbron ‒ mierenzuur als bijproduct. Dat maakt de isolatie van het eindproduct er niet makkelijker op. De groep van Bert Maes aan de Universiteit Antwerpen heeft, met steun van Next Generation EU via het Bioeconomie Impuls Programma, een wel heel simpel alternatief ontdekt: muconzuur in heet water.

‘Een van onze onderzoekslijnen kijkt naar hogetemperatuurswater’, vertelt Maes, gewoon hoogleraar organische chemie. ‘Dat is water dat veel warmer is dan honderd graden Celsius. Zulk water krijgt een lagere polariteit die meer lijkt op die van organische verbindingen, wat het oplossend vermogen verbetert. Daarnaast is het zuurder en kan het daarom functioneren als een katalysator. Je kunt je geen groener oplosmiddel, reagens of katalysator bedenken.’