Herprogrammering van spermacellen vervangt insuline producerende eilandjes van Langerhans bij muizen, meldden wetenschappers op de jaarlijkse bijeenkomst van de American Society for Cell Biology in Washington D.C. Dit maakt spermacellen opeens interessante kandidaten in de strijd tegen diabetes-1.

De onderzoekers van de universiteit van Georgetown (VS) isoleerden spermacellen uit de testes van orgaandonoren en herprogrammeerden ze naar pluripotente stamcellen –cellen die tot elke celtype kunnen uitgroeien. Met verschillende groeifactoren konden ze de stamcellen laten differentiëren tot insuline producerende cellen, ofwel beta-cellen.

Transplantatie van deze cellen naar muizen die geen insuline kunnen maken, en geen immuunsysteem hebben, zorgde ervoor dat de diabetesmuizen weer insuline aanmaakten. Wel lag de insulineproductie bij de cellen veel lager dan bij natuurlijke beta-cellen. Bovendien zakten de insulinespiegels na een week weer drastisch omlaag. Wellicht dat de cellen er na een week de brui aan gaven omdat ze overbelast raakten. De muizen hadden in ieder geval een goede week, aldus hoofdonderzoeker Ian Gallicano.

De cellen zijn dus nog niet gebruiksklaar voor de mens. Om diabetes-1 in mensen te genezen, moeten de cellen veel meer insuline produceren, anders zullen ze waarschijnlijk, net als in de muizen, het niet lang volhouden. Daarnaast is het ook de vraag of deze techniek zal werken bij mensen met diabetes-1. Immers, diabetes-1 ontstaat over het algemeen doordat eigen immuuncellen de pancreascellen aanvallen en vernietigen. In tegenstelling tot de muizen, hebben diabetespatiënten wel een werkend immuunsysteem.

Desalniettemin, is dit een enorme vooruitgang. Nooit eerder is het gelukt om beta-cellen te maken die deze hoeveelheden - hoewel nog niet genoeg- insuline produceren, aldus Ian Gallicano. Zijn groep probeert de techniek nu te verbeteren, zodat in de nabije toekomst diabetici-1-mensen hun lage insulinespiegels wél kunnen opkrikken met hun eigen voortplantingscellen, mits de auto-immuniteit omzeild wordt natuurlijk. Voor vrouwen wordt nog een andere aanpak verzonnen.

Bron: University of Georgetown