Nederland probeert in de kijker te lopen tijdens zijn EU-voorzitterschap dit half jaar. En denkt dat voor elkaar te krijgen door zo veel mogelijk plannen op te werpen.

Zo strijdt staatssecretaris Sander Dekker voor open access en vindt daarbij NWO-voorzitter Jos Engelen aan zijn zijde. NWO scherpte per 1 december haar publicatieregels aan. Onderzoekers die nog kans willen maken op subsidie van deze financier ontkomen niet meer aan open access. Maar wat als de high impact journals nog geen open access aanbieden of tegen, zeker voor jonge onderzoekers, torenhoge prijzen?

Een andere staatssecretaris, Sharon Dijksma, wil wereldwijd een prijs introduceren voor CO2. Maar laten we eerst maar eens Europa hervormen, zou ik zeggen; het huidige emissiehandelssysteem is een flop door veel te lage CO2-prijzen. Dijksma is nog aan het uitzoeken wat de beste manier is om de prijs wel omhoog te krijgen. Tot dat moment moeten we het hebben van de goede moraal van bedrijven als DSM, Unilever en Shell. Dijksma is ervan overtuigd dat deze grote spelers het principe ‘de vervuiler betaalt’ onderschrijven, aldus een interview in de Volkskrant – en dat zij net als Nederland in het initiatief Carbon Pricing Leadership Coalition stapten, getuigt zeker van goede wil.

Een zijdelingse opmerking in datzelfde artikel deed me vervolgens glimlachen: ‘Wereldwijd voeren meer dan honderdvijftig grote bedrijven, zoals Unilever, al een schaduwboekhouding om hun uitstoot in rekening te brengen.’ Als we in dergelijke ‘schaduwtermen’ over CO2 blijven praten, gaat die duurzame economie er niet snel komen. Waar wij eigenlijk op zitten te wachten, is iemand die dit broeikasgas als het gat in de markt ziet. En daarin kunnen katalytici een belangrijke rol van betekenis spelen. Zij werken onder meer aan een fotosysteem II dat een efficiënte versie moet worden van dat natuurlijke systeem dat niet zonder CO2 kán.

Laten we na de Nederlandse politici de Nederlandse katalytici de voortrekkersrol geven; voor een veel langere tijd dan waarin ons land nu probeert Europa te hervormen. Duurzame transities kosten nou eenmaal tijd, daar kan voorlopig zelfs geen katalysator verandering in brengen.

Puck Moll, eind-/vakredacteur C2W