Soms lijkt het alsof scheikunde alleen maar telt of interessant is als het moeilijk is, merkt Jenny Hasenack op. Is dat zo?

Op sommige momenten vergeet ik dat ik iemand ben die van scheikunde houdt. Bijvoorbeeld toen ik voor een vak in mijn master de namen en mechanismen van alle veertien soorten C-H-activatie uit mijn hoofd moest leren en ze ook daadwerkelijk alle veertien werden gevraagd op het tentamen. Of toen ik me later met een bijlesleerling door een eindeloze examenvraag over tapijtreiniger worstelde. Of toen ik een presentatie bijwoonde van een professor die heel beroemd was en daarom de vrijheid voelde om negen slides met tabellen voor te lezen.

Jenny Hasenack

Jenny Hasenack

Soms lijkt het alsof scheikunde alleen maar telt of interessant is als het moeilijk is. Ik zie om me heen chemici hun communicatie moeilijker maken. Ze voegen obscure vaktermen toe aan hun praatjes of ze zeggen opeens woorden als ‘tevens’ of ‘louter’ hardop. Zelf kreeg ik ooit het commentaar dat er te weinig jargon in mijn scriptie stond – ik had geprobeerd het zo goed mogelijk uit te leggen, in eenvoudige taal, maar daar werd het kennelijk minder wetenschappelijk van. De boodschap is duidelijk: als het niet complex is, hoef je het niet serieus te nemen.

’Ik kreeg het commentaar dat er te weinig jargon in mijn scriptie stond’

Goed – scheikunde is ook complex. Chemie is hartstikke ingewikkeld en de mensen die in het vakgebied werken zijn knappe koppen. Een kunstmatig boomblad of een duurzame verf ontwikkelen is geen peulenschil. Maar ik denk dat we het niet lastiger hoeven te maken dan het is. Het is geen schande als je iets kunt uitleggen in woorden van minder dan vier lettergrepen. Het maakt je niet dom als je een triviale naam gebruikt of een vergelijking maakt. Ik ben er van overtuigd dat als ik geen veertien soorten C-H activatie uit mijn hoofd had moeten leren, het tentamen een stuk eenvoudiger was geweest, en ik ben er ook van overtuigd dat ik er dan een heleboel meer van had onthouden.

Scheikunde kan namelijk ook simpel zijn. Ik moest mijn waterkoker schoonmaken, maar dat zat ik al een tijdje voor me uit te schuiven – ik zag er tegenop omdat ik dacht dat het veel werk zou zijn om al die kalkaanslag eruit te schrobben. Toen herinnerde ik me dat ik iemand ben die van scheikunde houdt, opende Google, en kookte daarna in tien seconden met azijn mijn waterkoker schoon. Want dat is waar scheikunde over gaat: niet de dingen onnodig compliceren, maar juist het moeilijke heel makkelijk maken.