Een gedachte-experiment over vaccinfabrieken in Nederland.

Tijdens het Hemelvaart-weekend ben ik een paar dagen weg van huis en lab. Genietend van een kopje koffie in de schaarse lentezon blader ik door het C2W nieuwe stijl en laat mijn gedachten op de vrij loop. Glycobiologie de nieuwe trend in biofarma? Zou kunnen, maar in hoeverre laat zoiets zich voorspellen? Ik mijmer verder.

Hadden we pakweg twintig jaar geleden kunnen voorspellen dat een vaccin gebaseerd op mRNA zo succesvol zou zijn als de huidige vaccins tegen COVID-19? Wat mij betreft is dit het eerste échte voorbeeld van een nanomedicijn op grote schaal, het is effectief en de bijwerkingen lijken minimaal te zijn. Goed beschouwd een verdraaid knap staaltje chemie in de breedste zin van het woord.

Mijn enthousiasme groeit en ik zoek de grenzen van mijn verbeelding op. Waarom gaan we die vaccins niet hier in Nederland produceren? We hebben zondermeer de kennis en kunde om het RNA en de lipiden te maken, de farmaceutische expertise is (nog) volop aanwezig en we hebben de infrastructuur voor de aanvoer van grondstoffen, opslag en distributie van het vaccin. Die uitgangspositie wordt bovendien alleen nog maar sterker als we de handen ineenslaan met onze zuiderburen.

Een wolk kruipt voor de zon, volgens mij voel ik zelfs een druppel regen… Hoeveel RNA is er eigenlijk nodig? Een snelle rekensom: met ongeveer 175 kg zou je de gehele bevolking van Nederland en België twee keer kunnen vaccineren. Dat is te overzien. Hoe zit het met intellectueel eigendom? Kunnen we licenties afdwingen? Met de juiste financiële compensatie kan er veel en mogelijk kunnen we wat middelen afromen van de € 1,1 miljard(!) die er begroot is voor toegangstesten en trial-and-error Fieldlabs. Bovendien levert een vaccinfabriek niet alleen kortetermijnvoordelen, op de langere termijn levert het onder meer stabiliteit in levering, werkgelegenheid, kennis én de gelegenheid om onderzoek te doen naar de stabiliteit, dosering, toediening enz. van zowel het huidige vaccin als toekomstige varianten van dit werkende nanomedicijn!

De zon breekt weer door… ik ga een stukje wandelen. Blijf ik zitten, dan ga ik zo nog geloven dat we een enorme kans hebben laten lopen.

Jeroen Cornelissen is voorzitter van de KNCV