De 3D-structuur van tetanustoxine is sterk afhankelijk van de pH. Mogelijk ontleent dit eiwit hieraan het unieke vermogen om naar de ruggengraat te trekken, stellen Pål Stenmark en collega’s van de universiteit van Stockholm in het EMBO Journal.

Het zou tevens het verschil kunnen verklaren met botulinetoxines, die sterk op tetanustoxine lijken en eveneens door Clostridium-bacteriën worden aangemaakt, zij het door andere soorten. Botulinetoxines blijven zitten op de plek waar ze zijn binnengekomen en veroorzaken alleen dáár verlammingsverschijnselen - anders zouden botoxinjecties een stuk minder onschuldig zijn. Tetanustoxine verplaatst zich juist langs zenuwceluitlopers (axonen) naar het centrale zenuwstelsel en veroorzaakt van daaruit spierkrampen in het gehele lichaam.

Of het verschil echt zit in de pH-afhankelijkheid is nog niet aangetoond, maar met röntgenkristallografie en cryo-elektronenmicroscopie heeft Stenmark wel kunnen bewijzen dat de eiwitdomeinen van tetanustoxine zich in een zuur milieu anders groeperen dan bij een neutrale pH. Botulinetoxines lijken dat effect niet te vertonen.

Stenmark hoopt ooit de truc van het tetanustoxine te kunnen gebruiken om geneesmiddelen de bloed-hersenbarrière te laten passeren, maar dat is nog niet meer dan een vaag idee.

bron: Stockholm University