Shar-pei, sluipwesp, soja, alsem en chimp-sperma strijden om de aandacht

In de vakliteratuur zijn deze week minstens twee complete genomen gepubliceerd, plus essentiële details van nog twee andere en een genenkaart van een vijfde soort. Vermoedelijk is dat een record.

Deze week verscheen in Nature een uitgebreide beschrijving van het genoom van de sojaplant. Het bevat 46.000 genen en valt vooral op door het grote aantal duplicaten. Het lijkt er op dat voorgangers van de plant tweemaal hun complete set genen hebben verdubbeld; de laatste keer was 13 mljoen jaar geleden. En terwijl bij de meeste planten die duplicaatgenen er na verloop van tijd vanzelf weer uit-evolueren wegens overbodigheid, is bij de sojaplant ruwweg 75 procent blijven hangen en geëvolueerd tot nieuwe, iets van het origineel afwijkende genen. Dat sojabonen zo eiwitrijk zijn, is dus eigenlijk geen wonder.

De volgende dag verscheen in Science een schets van het genoom van de zomeralsem (Artemisia annua). Deze plant is de bron van artemisinine, een van de meest werkzame medicijnen tegen malaria. De genenkaart geeft met name aan welke markers in de plant indicatief zijn voor een verhoogde artemisinine-opbrengst, en men hoopt hiermee de ontwikkeling van productievere rassen te versnellen.

In hetzelfde nummer is het volledige genoom te vinden van drie sluipwespen uit het geslacht Nasonia. Deze sequenties waren extra moeilijk te achterhalen omdat de sluipwesp zelf wordt geplaagd door een parasitaire bacterie (Wolbachia). Tussen de twee soorten blijkt genetisch materiaal te zijn uitgewisseld. Nasonia-soorten leggen eitjes in vliegenmaden en zijn dus bruikbaar als ongediertebestrijders, en er wordt al voorzichtig gehoopt dat de genomen uitwijzen hoe je er door modificatie nog betere bestrijders van kunt maken.

Woensdag meldden wij al een vergelijkende studie naar het DNA van tien verschillende rashonden, met als hoogtepunt de genetische achtergrond van de rimpels van de shar-pei. Donderdag kwam daar de opheldering van het Y-chromosoom van de chimpansee bovenop.

De C2W-redactie is nu wel benieuwd welk genoom bij de lezers het beste scoort. Reageer!