Het boek The chemistry of human nature beschrijft wat ons drijft.
Maagdelijke vrouwtjesratten hebben niks op met pasgeboren ratjes. Ze vallen de kleintjes zonder problemen aan. Maar geef ze een shot van het hormoon oxytocine en ze veranderen plotsklaps in zorgzame moeders. Andersom werkt het ook: toedienen van een oxytocineblokker zorgt ervoor dat voorheen voorbeeldige rattenmoeders niet meer omkijken naar hun kroost. Wat doet oxytocine precies? En vooral, waarom maken ratten, maar ook wij, oxytocine aan? Alles wat leeft plant zich op de een of andere manier voort, maar niet alle organismen produceren dit ‘knuffelhormoon’. Wat is het evolutionaire voordeel dat oxytocine biedt?
Gedetailleerd én helder
Door de genoemde vragen steeds weer te stellen probeert de Britse scheikundeleraar en blogger Tom Husband in zijn boek The chemistry of human nature de chemische achtergrond van verschillende menselijke drijfveren en eigenschappen te ontsluieren. Het voorbeeld van oxytocine gebruikt hij om uit te leggen waarom knuffelen ons een goed gevoel geeft en waarom dat nuttig is. Husband legt gedetailleerd, maar helder uit welke biochemische processen plaatsvinden als we warm contact hebben. Van de mechanische receptoren in onze huid tot het beloningssysteem in onze hersenen: het komt allemaal aan bod.
‘De auteur neemt voldoende rust om de onderliggende biochemie goed te bespreken’
Op dezelfde manier gaat hij fenomenen als lust, verliefdheid en liefde, creatieve intelligentie, geweld, verslaving, statusgevoeligheid, genot en de vrije wil te lijf. Een ambitieuze opzet, maar dankzij zijn vlotte pen en de goede dosering van geestige anekdotes en concrete voorbeelden verzandt Husband niet in een droge opsomming van feiten. Hij houdt het tempo erin en neemt tegelijkertijd voldoende rust om de onderliggende biochemie goed te bespreken, zodat je echt iets te weten komt. De vaste opzet van de hoofdstukken met een korte samenvatting aan het eind geeft houvast, maar maakt het meer tot een studieboek dan een boek voor in de vakantiekoffer.
Husbands vastbeslotenheid om steeds weer een verband te leggen tussen de eerdergenoemde fenomenen en de evolutionaire onontkoombaarheid daarvan pakt niet overal goed uit. Willen mensen graag naar Mars omdat onze zelfreplicerende basisbouwstenen ons daartoe aanzetten, analoog aan het gedachtengoed van Richard Dawkins over selfish genes? Is de menselijke romantische liefde echt de beste manier om je genen te verspreiden? En zijn we evolutionair ‘geprimed’ om chocola niet te kunnen weerstaan?
Dit zijn de momenten dat Husband uit de bocht vliegt in zijn streven om het lange, toevallige, evolutionaire proces dat uiteindelijk ook ons heeft opgeleverd, te duiden als een proces dat helemaal bedóeld was om juist ons op te leveren.
The Chemistry of Human Nature
Auteur: Tom Husband
Uitgeverij: Royal Society of Chemistry
417 pagina’s, € 27,99
Nog geen opmerkingen