Het bestaan van de elementen 113, 115, 117 en 118 is nu officieel. De International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) heeft de ontdekkers uitgenodigd om er definitieve namen voor te verzinnen, meldde ze op de valreep van 2015.

 

 

Het betekent dat de onderste rij van het Periodiek Systeem nu helemaal vol is. Voorlopig lijkt het daar ook bij te blijven, want voor zover bekend heeft nog niemand een officiële waarneming van element 119 of hoger durven claimen.

De erkenning volgt op een hele reeks claims waarvan een deel achteraf onterecht bleek te zijn. De ontdekking van het edelgas 118 (werktitel ununoctium, Uuo) is uiteindelijk toegewezen aan het Joint Institute for Nuclear Research in het Russische Dubna en het Lawrence Livermore National Laboratory in Californië. Die twee werken sinds 2006 samen en hebben als eersten hun claim aannemelijk weten te maken.

Sinds 2010 is ook het Oak Ridge National Laboratory bij deze samenwerking getrokken, en gedrieën hebben de labs nu de ontdekking van de nummers 115 (voorlopig ununpentium, Uup) en 117 (ununseptium, Uus) toegewezen gekregen.

De Amerikaans-Russische samenwerking claimde ook de ontdekking van element 113 (ununtrium, Uut). Maar dát element is door de IUPAC toegewezen aan het Japanse RIKEN-instituut dat er in 2004 net iets eerder mee kwam.

De namen worden een verrassing. Japonium (of asiatium) en oakridgium zijn nog vrij en liggen voor de hand maar voor de andere twee zal iets origineels moeten worden bedacht. Eerder moest element 112 (copernicium) al naar een astronoom worden vernoemd wegens gebrek aan kernfysici die niet worden verdacht van ‘fout’ gedrag in de een of andere oorlog.

Er ligt trouwens ook een IUPAC-voorstel in de week om voor halogenen en edelgassen de uitgang ‘ium’ te verruilen voor iets dat beter aansluit op de chemische traditie. Aansluitend op ‘fluorine’ en ‘iodine’ zou de naam van element 117 dan ook moeten eindigen op ‘ine’, en 118 net als neon en argon op ‘on’.

In het kader daarvan hebben liefhebbers van een ándere traditie al de naam ‘octarine’ voorgesteld voor element 117. Andere suggesties zijn van harte welkom.

bron: IUPAC