Europese wetenschappers hebben letterlijk gefilmd welke menselijke genen een rol spelen bij mitose oftewel celdeling. Het zijn er een kleine 600, zo is deze week te lezen in Nature.

Voor de publicatie is een techniek gebruikt die ‘high throughput imaging’ is gedoopt. Het zogeheten Mitocheck-consortium schakelde simpelweg één voor één alle 21.000 menselijke genen uit, in even zo vele kweekjes van zogeheten HeLa-kankercellen. Die legden ze vervolgens gedurende 48 uur onder de microscoop, waarbij ze filmden wat er gebeurde. Om een mooi beeld te krijgen waren de chromosomen fluorescent gelabeld.

 

De technologie om zo’n complete genoomscreening systematisch en snel te kunnen uitvoeren, is waarschijnlijk op zichzelf al de 8,5 miljoen euro waard die de EU in MitoCheck heeft gestoken.

 

Vervolgens lieten ze een computer al die filmpjes afspelen, waarbij speciaal ontwikkelde beeldherkenningssoftware bijhield wat er gebeurde. Zo konden de uitgeschakelde genen automatisch worden gesorteerd aan de hand van het type effect dat ze hadden op de celdeling, variërend van het ontstaan van twee kernen in één cel tot complete celdood.

 

Voor de grap hebben de onderzoekers Thomas Walter en Mayumi Isokane er de collage van gemaakt die naast dit stukje is te zien. Hij stelt een celkern voor die zichzelf aan het delen is. Elk beeldje zit ongeveer op de plek geplakt waar de deling in het desbetreffende fimpje verkeerd liep.

 

Verreweg de meeste genen lieten uiteraard geen enkel effect zien, een kleine 600 dus wél. De desbetreffende filmpjes zijn inmiddels gratis beschikbaar in een gigantische online-database, met alle andere relevante gegevens erbij.

 

Inmiddels wordt een vervolgonderzoek genaamd MitoSys voorbereid, ook weer met Europese subsidie. Hierbij gaat men meer in detail naar die 600 betrokken genen kijken. Ook hoopt men in kaart te brengen wat de verschillen zijn tussen de deling van kankercellen en die van gewone cellen.

 

bron: EMBL

Onderwerpen