Chemici van het Amerikaanse leger denken na 116 jaar een alternatief voor TNT te hebben bedacht. Oxidiazool presteert op papier de helft beter en is met een beetje geluk nog minder giftig ook, meldt het tijdschrift Organic Process Research & Development.

Dat ‘de helft beter’ slaat dan op de druk die het materiaal op zijn omgeving uitoefent op het moment dat het ontploft. Bij TNT moet je dan denken aan 200.000 bar.

Het molecuul, voluit bis-(1,2,4-oxadiazool)-bis-(methyleen)-dinitraat, is een coproductie van Los Alamos National Laboratory en het U.S. Army Research Laboratory in Aberdeen, Maryland.

Als die anderhalf maal 200.000 bar klopt, zijn de prestaties vergelijkbaar met die van RDX, een ander populair militair explosief. Maar volgens de publicatie is oxadiazool nog iets minder gevoelig voor wrijving en klappen, zodat de kans kleiner is dat het per ongeluk afgaat. Volgens de publicatie kristalliseren de moleculen dusdanig uit dat zich intramoleculaire waterstofbruggen kunnen vormen, die stabiliserend zouden moeten werken.

Bovendien is de temperatuur, waarbij oxadiazool gaat ontleden, relatief hoog. Dat maakt het eenvoudiger om het te smelten en in de gewenste vorm te gieten.

De bedenkers zijn inmiddels zo ver dat ze het molecuul op kilogramschaal kunnen synthetiseren, met een acceptabele opbrengst van 44 %. Dat schept de mogelijkheid om de explosiekracht experimenteel te testen.

Of het echt niet giftig is, moet nog blijken, De toxiciteitstests lopen nog. Maar TNT staat te boek als mogelijk kankerverwekkend en wordt in verband gebracht met leveraandoeningen en bloedarmoede, en er is dus niet veel voor nodig om oxidiazool minder schadelijk te laten zijn.

bron: C&EN