Volkswagen gaat zijn personenauto’s voorzien van airco’s met CO2 als koudemiddel. Het tot voor kort gepropageerde HFO-1234yf is hooguit een tussenoplossing, heeft de autofabrikant laten weten tijdens de autosalon in Genève.

Als meer fabrikanten het plan overnemen, is dat een serieuze klap voor koudemiddelproducent Honeywell. In de verwachting dat de hele autowereld op HFO-1234yf zou overschakelen, heeft die naar verluidt al fors geïnvesteerd in productiecapaciteit.

Ooit waren er plannen om dat gezamelijk met DuPont te doen, maar een woordvoerder van dat laatste bedrijf laat weten dat de samenwerking uiteindelijk niet is doorgegaan. DuPont levert wel HFO-1234yf maar maakt het zelf niet, en zal daar niet rouwig om zijn.

Volgens EU-afspraken had de invoering van HFO-1234yf al per 1 januari 2013 moeten gebeuren. Voor die tijd werden auto-airco’s standaard gevuld met het koudemiddel R-134a oftewel 1,1,1,2-tetrafluorethaan. Dat is echter een uitermate sterk broeikasgas met een ‘global warming potential’ (GWP) van 1.430 maal dat van CO₂. Gezien de sterke neiging van auto-airco’s om te lekken, besloot Brussel daarom jaren geleden al dat aan het gebruik van dit gas een einde moest komen.

HFO-1234yf oftewel 2,3,3,3-tetrafluorpropeen (de O staat dan ook voor olefine) leek een ideaal alternatief. Het heeft een GWP van slechts 4 en de fysische eigenschappen liggen zo dicht bij die van R-134a dat je het als ‘drop in replacement’ kunt toepassen, dus zonder verder iets aan het ontwerp van de airco te hoeven veranderen.

Maar in september 2012 kwam Daimler naar buiten met testresultaten waaruit bleek dat HFO-1234yf eigenlijk veel te brandbaar is voor gebruik in personenauto’s. Bij een beetje ernstige botsing is de kans groot dat er een levensgrote steekvlam uit de airco komt. Waarbij de verbrandingsproducten ook nog eens vele malen giftiger zijn dan het koudemiddel zelf.

De Duitsers hadden al eerder gespeeld met de gedachte om CO₂ als alternatief te gaan gebruiken. Dankzij de komst van HFO-1234yf raakten die plannen een beetje op de achtergrond, maar nu zijn ze weer helemaal terug. CO₂ (R744 volgens de nomenclatuurregels voor koudemiddel-moleculen) is immers in het geheel niet brandbaar, en het GWP is per definitie niet hoger dan 1.

Nadeel is dat de airco’s dit keer wel geheel opnieuw moeten worden ontworpen omdat de benodigde werkdruk (60 bar) veel hoger is dan gebruikelijk voor auto-airco’s.

En dat betekent weer dat de omschakeling op z’n minst tot 2015 gaat duren. De CO2-technologie schijnt redelijk te zijn uitgerijpt maar er moeten eerst fabrieken worden gebouwd om voldoende van die CO2-airco’s te kunnen leveren. Daimler schijnt al te hebben verzocht om tot die tijd R-134a te mogen blijven gebruiken - HFO-1234yf is immers te gevaarlijk.

Wat DuPont weer verleidde tot de opmerking dat dát weer net zo slecht voor het klimaat is als 400.000 extra auto’s op de weg. Dat kan een interessante discussie worden.

bron: C&EN, Auto Motor Techniek