Met ultrageluid de bloed-hersenbarrière van alzheimerpatiënten openwrikken, lijkt in elk geval veilig. De plaques gaan er niet van weg maar dat was ook niet te verwachten, schrijven onderzoekers uit Toronto in Nature Communications.

Het idee dat je zo vanuit het bloed geneesmiddelen in de hersencellen kunt krijgen die daar anders nooit zouden kunnen komen, puur vanwege hun omvang. Je moet dan vooral denken aan eiwitten, zoals groeifactoren en antilichamen.

De gebruikte geluidstechniek heet magnetic resonance-guided focused ultrasound (MRgFUS). Je kunt er zeer gericht kleine gebiedjes mee behandelen. MRgFUS wordt onder meer gebruikt om vleesbomen uit de baarmoeder te verwijderen. In Canada lopen ook al (tamelijk griezelige) proeven met MRgFUS bij de behandeling van zeer ernstige vormen van depressie.

Stell je de frequentie (en daarmee de toegevoerde energie) wat lager af, dan blijk je er de bloed-hersenbarrière tijdelijk mee te kunnen openen zonder het omringende weefsel permanent te beschadigen. Dat gaat dan in combinatie met microbelletjes die je in het bloed injecteert, en die bij MRI-scans normaal gesproken dienen als contrastmiddel.

Tot nu toe was dit echter alleen goed uitgetest op proefdieren. Drie jaar geleden schijnen ze het in Canada één keer te hebben geprobeerd bij een menselijke hersentumor, maar daarbij was het niet zo’n punt of er schade aan het weefsel werd aangericht.

Bij de klinische fase 1-test waarover nu wordt gepubliceerd, was dat wél een punt. Aan de hersenen van alzheimerpatiënten wil je niet nóg meer schade aanrichten.

Bij de vijf vrijwillige proefpersonen met lichte tot matige alzheimer, die nu elk tweemaal zijn behandeld, lijkt die schade inderdaad niet meetbaar te zijn opgetreden. Zelfs niet aan de plaques. Eén proefpersoon klaagde over hoofdpijn maar bleek gewoon toe te zijn aan een nieuwe bril. Diverse scans lieten zien dat direct na de behandeling een radioactieve tracer inderdaad kon binnendringen in de hersenen, maar dat de bloed-hersenbarrière zich binen 24 uur weer helemaal sloot.

Er een geneesmiddel achteraan sturen dat wél iets aan die plaques doet, zou de volgende stap moeten zijn.

bron: Sunnybrook Health Science Centre