De nieuwe H7N9-vogelgriep hecht zich zowel bovenin als onderin de luchtwegen en kan daardoor heel erg vervelend worden voor de mensheid. Dat schrijven virologen van het Erasmus MC in het American Journal of Pathology.

Tegelijk melden Amerikaanse onderzoekers in ACS Chemical Biology de ontdekking van een ‘klein’ molecuul dat influenzavirussen op een geheel nieuwe manier onschadelijk maakt, al hebben ze het alleen nog op een doeleiwit uit H1N1-griep uitgeprobeerd en niet op H7N9.

Het H7N9-virus dook in maart voor het eerst op in China. Het kan longontstekingen veroorzaken die zo ernstig zijn dat er al enkele tientallen mensen aan zijn overleden. Voorlopig lijkt het er op dat het alleen bij uitzondering in staat is om van mens op mens over te springen; vrijwel alle tot nu toe bekende patiënten zijn door een vogel aangestoken.

Het onderzoek van Thijs Kuiken en collega’s (waaronder de usual suspects Fouchier en Osterhaus) suggereert echter dat het virus relatief weinig moeite zal hebben om dusdanig te muteren dat het wél van mens naar mens kan springen. Het hecht zich namelijk niet alleen goed aan longweefsel, zoals andere vogelgriepvirussen plegen te doen, maar blijft ook ‘plakken’ aan cellen in neus, keel en luchtpijp. Je mag dus verwachten dat de fysieke overdracht relatief gemakkelijk gaat, waarna het virus alleen nog maar hoeft te ‘leren’ hoe het een mens daarna ook daadwerkelijk infecteert.

De nieuwe remedie die Eddy Arnold en collega’s van Rutgers University voorstellen is een hydroxypyridinon dat metaalionen bindt. Die metaalionen vormen het hart van het actieve domein van een polymerase-enzym waarmee het virus uiteinden pleegt af te knippen van rondzwervend messenger-RNA van de gastheercel. De uiteinden worden vervolgens door het virus hergebruikt als ‘primers’ die de aflezing van de eigen genen op gang brengen. Het hydroxypyridinon steekt daar dus een stokje voor.

De Amerikanen denken dat deze klasse verbindingen breed inzetbaar moet zijn tegen influenzavirussen, ook wanneer ze al resistent zijn tegen bestaande geneesmiddelen. Of dat opgaat, zal wel afhangen van de vraag of er in de praktijk veel verschil zit tussen die virale polymerases.