De Fransen hebben het wijnmaken niet zelf uitgevonden, maar geleerd van de Italianen. Chemische analyse van antieke amfora’s levert het keiharde bewijs, schrijven Amerikaanse archeologen in PNAS.

De aardewerken kruiken zijn gevonden in de ruïnes van Lattara, niet ver van Montpellier aan de Franse zuidkust. Ze dateren uit ongeveer 500 voor Christus en hebben een vorm die typisch is voor de Etruskische cultuur, die toen bloeide in Italië. Je mag er van uitgaan dat de Etrusken ze indertijd per schip naar Frankrijk hebben geëxporteerd.

Alleen was het tot nu toe de vraag wat er in zat: olijven, olie of misschien wel wijn.

Dat laatste, weten onderzoekers van het University of Pennsylvania Museum nu zeker. Met een combinatie van Fourier transform infraroodspectrometrie (FT-IR), gas- en vloeistofchromatografie in combinatie met massaspectrometrie (respectievelijk GC-MS en LC/MS/MS), Orbitrap LC/MS en headspace solid phase micro-extraction (SPME) analyseerden ze het residu uit een aantal amfora’s. Ze troffen onder meer resten wijnsteenzuur aan, een uiterst karakteristieke biomarker voor wijndruiven.

Ze troffen tevens stoffen aan als pimaarzuur, die typisch zijn voor dennenhars. Kennelijk was die stof aan de wijn toegevoegd als conserveermiddel, zoals de Grieken nu nog doen met hun retsina.

En er werd een hele reeks terpenen aangetroffen die waarschijnlijk afkomstig zijn uit rozemarijn of basilicum, kruiden waarmee de wijn op smaak moet zijn gebracht.

Tot slot lijkt er op dat sommige amfora’s van binnen waren ingesmeerd met pek om het aardewerk minder poreus te maken. Ook dat sluit aan op de theorie dat de amfora’s voor wijn werden gebruikt: in olijfolie zou die pek zijn opgelost.

Op dezelfde plek is ook een steen gevonden die rond 400 voor Christus werd gebruikt om iets te persen. Ooit werd gedacht dat het olijven betrof, maar in de omgeving zijn geen olijfpitten gevonden en des te meer resten van wijndruiven. Bovendien lijkt de steen sterk op een afbeelding op een Griekse kruik die een wijnproductiescène uitbeeldt.

Het ligt dan voor de hand aan te nemen dat ze in Zuid-Frankrijk na korte tijd hun eigen wijngaarden zijn gaan aanleggen. Mogelijk hebben ondernemende Etrusken daar ook weer de hand in gehad - zij wisten immers hoe het moest.

bron: PNAS, BBC News