Sofie Claerhout (29) heeft de middelen om cold cases op te lossen, maar mag ze in België niet gebruiken. ‘Ik dacht binnen vier jaar de wet te kunnen veranderen, maar ik ben al acht jaar aan het pleiten. Met de doctorstitel heb je plots meer geloofwaardigheid.’

Wat zou je doen als je de technieken om moordenaars op te sporen in huis had, maar je deze volgens de wet niet mag gebruiken? Sofie Claerhout, doctor in de forensische genetica aan de KU Leuven, koos het verzet. Ze is gespecialiseerd in Y-chromosomaal onderzoek en ontwikkelde technieken om cold cases op te lossen, maar mag ze in haar thuisland België niet gebruiken, omdat ze gebonden is aan de DNA-wet van 1999. Deze stelt dat je alleen mag testen of het DNA van een officiële verdachte overeenkomt met het DNA van de vermeende dader, maar je mag niet verder kijken naar verwanten of vergelijken met genetisch materiaal van vrijwilligers.

Het Y-chromosoom is het enige stukje DNA dat zó intact wordt doorgegeven van vader op zoon, legt Claerhout uit. ‘Dat maakt het zo’n krachtig middel. Met Y-chromosomaal DNA kunnen we broers, neven en achterneven tot de veertigste generatie identificeren. Vroeger dachten we dat dat nutteloos was, omdat iedereen in de vaderlijke lijn exact hetzelfde Y-chromosoom zou hebben. Inmiddels weten we dat het Y-chromosoom subtielere foutjes heeft.’