1. Wat wil je publiek leren? 

Bedenk voordat je begint: wat heeft mijn publiek hieraan? Wat hopen ze van jou te leren? Ze luisteren met een reden. Je hebt altijd iets te bieden dat een oplossing is voor een probleem dat jouw publiek ervaart. Klinkt heel hoogdravend, maar een probleem kan ook iets simpels zijn als: ‘Dit en dat weet je nog niet (= probleem), daarom kom ik je vandaag er meer over vertellen, zodat je die inzichten kunt inzetten in je eigen werk.’ Misschien denk je nu: ‘Ik los helemaal geen probleem op voor mijn publiek. Ik kom ze gewoon informeren over de laatste stand van zaken of mijn onderzoeksresultaten delen.’ Bedenk dan wat mensen met die informatie kunnen doen? Wat levert ze dat op? 

2. Spreek je publiek direct aan 

Iedereen voelt zich een hoofdpersoon in haar eigen verhaal. Daar kun je slim gebruik van maken, door je publiek in de hoofdrol te zetten. In plaats van te beginnen met ‘Ik heb onderzoek gedaan naar… en deel die resultaten vandaag met je’, begin je met het woord ‘jullie’. Je zet niet jezelf, maar je publiek centraal. Schets hun situatie.  

Voorbeeld: stel je vertelt een groep labonderzoekers over een nieuw AI-model. Je kunt beginnen dan met: 
‘Jullie staan elke dag in het lab en willen je tijd zo nuttig mogelijk besteden. Veel labwerk is trial and error, wat onnodig tijd kost. Daarom laat ik vandaag een voorspellend AI-model zien dat veel trial-and-error kan besparen, zodat je veel meer kan doen in minder tijd.’ 

Door woorden als jij, jullie of u te gebruiken, voelen mensen zich direct aangesproken. Benoem ook direct wat jouw presentatie hen oplevert, en ze blijven veel beter luisteren. 

3. Benoem weerstand 

Iedere verandering roept weerstand op. Mensen houden van de status quo. Denk vooraf na wat jouw verzoek kost: tijd, geld of een gedragsverandering? 

Wil je bijvoorbeeld dat je publiek jouw artikel gaat lezen, dan vraag je om een tijdsinvestering. Minimaliseer de inspanning en maximaliseer het voordeel: ‘Lees het abstract in twee minuten en krijg direct meer inzicht in [x].’ Wil je dat mensen hun gedrag veranderen? Bijvoorbeeld dat ze veiliger werken in het lab, gezonder eten of een voorspellend AI-model gebruiken? Benoem dan de weerstand expliciet: ‘Misschien denk je: dit kost te veel tijd, of waarom veranderen? Het gaat nu toch goed?’ 

Het werkt het beste als je die weerstand kunt wegnemen, maar meestal kan dat niet. Een verandering kost nu eenmaal vaak gewoon tijd, geld of energie. Erken in dat geval de weerstand, benoem deze letterlijk en zet er de voordelen tegenover. Zo verhoog je de motivatie en betrokkenheid van je publiek. Je verhoogt de kans dat ze openstaan voor jouw boodschap en met hun volledige aandacht naar je luisteren.