Een bacterie kan wat kankeronderzoekers ook willen kunnen: myristinezuur van eiwitten afknippen. De dysenterie-bacterie Shigella flexneri heeft er het ultieme gereedschap voor in zijn verzameling toxines.

De bacterie gebruikt een naald-achtig eiwitcomplex om cellen met zijn toxines te injecteren. Eén van die toxines is het enzym IpaJ. IpaJ verbreekt de communicatie tussen cellen door myristinezuur af te knippen van eiwitten die het transport regelen in het Golgi-apparaat.

Myristinezuur is niet zomaar een vetzuur. Binden met myristinezuur (myristoylatie) geeft eiwitten de mogelijkheid om te schakelen tussen wel en niet membraangebonden zijn. Dat is van essentieel belang voor signaaltransductie en transport binnen de cel.

Myristoylatie is ook belangrijk voor celgroei, en het speelt een kritieke rol bij de transformatie van normale cellen tot kankercellen. Daarom wordt voor nieuwe therapieën gezocht naar een manier om het vetzuur van eiwitten te verwijderen. Shigella blijkt dat dus al te kunnen.

Dit mechanisme om signaaltransductie te saboteren is niet eerder gezien bij ziekteverwekkers.

En IpaJ beperkt zich niet tot één specifiek eiwit. Het kan ook de binding tussen andere eiwitten en myristinezuur herkennen en verbreken. Dat betekent dat het enzym van Shigella de potentie heeft om nog veel meer cellulaire processen te verstoren.

Bronnen: Nature, Current Cancer Drug Targets