Nobelprijs voor Scheikunde is toegekend aan Carolyn Bertozzi, Barry Sharpless en Morten Meldal voor hun werk in klikchemie, en in het verlengde daarvan de bio-orthogonale chemie, aldus het Nobelprijscomité.

Nobelprijs scheikunde

Nobelprijs scheikunde

Beeld: Johan Jarnestad/The Royal Swedish Academy of Sciences

Rond de eeuwwisseling wierp Barry Sharpless de term klikchemie op, die zich uitte in de ontwikkeling van de ‘kroon van de klikchemie’: de kopergekatalyseerde azide-alkyn-cycloadditie, die Sharpless en Morten Meldal beiden onafhankelijk van elkaar ontdekten.

Bertozzi bracht de klikchemie een stap verder door het te laten werken in levende cellen, de zogenoemde bio-orthogonale chemie. Daardoor kun je tags maken die, wanneer ze aan een celtarget binden, fluorescentie vertonen. Daarmee kun je processen in de cel vrij makkelijk zichtbaar maken.

De klikchemie wordt in tal van vakgebieden toegepast, van medische chemie en biochemie tot diagnostiek en drug discovery.

Laureaten Nobelprijs scheikunde

Laureaten Nobelprijs scheikunde

Bertozzi vertelt in het interview direct na de bekendmaking: ‘I’m absolutely stunned. It’s still a bit unreal, but it’s getting realer by the minute. The most interesting applications to me are using bio-orthogonal chemistry as a discovery tool, to discover new molecules, and in medicine, particularly drug development. In our lab we used click chemistry to develop a cancer immunotherapy and we discovered a new type of glycan, namely glyco-RNA. The field of bio-orthogonal and click chemistry is still in its early stages. We have already a handful of great reactions thanks to Shrapless and Meldal, but we’re at a frontier of developing new chemistry.’

Lees ons uitgebreide artikel hier.