Nature presenteert de vermoedelijke reden dat kanker vaak als eerste uitzaait naar de lever. Er moet vrij eenvoudig iets tegen zijn te doen, denken Gregory Beatty en collega’s van de University of Pennsylvania School of Medicine.

Hun verhaal, gebaseerd op zogeheten KPC-muismodellen met een kunstmatig tot 100% verhoogde kans om alvleesklierkanker te ontwikkelen, begint bij interleukine-6 (IL-6). Dat is een cytokine-eiwit dat een belangrijke rol speelt bij ontstekingsreacties; het onderzoek suggereert dat tumorcellen het niet zelf produceren maar de ‛gezonde’ cellen er omheen des te meer.

Dat IL-6 komt onder meer terecht in hepatocyten, de meest voorkomende cellen in de lever. Daar doet het wat het ook zou doen als het voortkwam uit een ontsteking in de lever zélf : het activeert de productie van een ander eiwit genaamd signal transducer and activator of transcription 3, afgekort STAT3, dat in gezonde levercellen nauwelijks wordt aangemaakt.

STAT3 (zie de afbeelding) stimuleert weer de productie van serumamyloïde A1 en A2, samen SAA. En die eiwitten zetten weer aan tot leverfibrose, de vorming van een soort littekenweefsel dat een ideale ondergrond vormt voor losgeslagen tumorcellen die via de bloedbaan door het lichaam zwerven. Een pro-metastatic niche, in het jargon.

Om uitzaaiingen naar de lever te voorkomen moet je dus de IL-6 - STAT3 - SAA-signaalroute ergens onderbreken. Als je een van de componenten rigoureus verwijdert, krijg je vermoedelijk ernstige bijwerkingen. Maar het is de onderzoekers gelukt om bij hun muizen de STAT3-productie selectief in de hepatocyten uit te schakelen, en dan zag je daar inderdaad geen uitzaaiingen meer verschijnen. Voor de gezondheid va de lever leek het verder niet uit te maken - voor de primaire tumor ook niet, maar dat viel ook niet te verwachten.

Of het bij mensen ook zo werkt is afwachten. Maar feit is dat je bij patiënten met naar de lever uitgezaaide alvleesklier-, darm- of longkanker vaak sterk vehoogde SAA-concntraties in het bloed vindt. Dus wie weet.

bron: University of Pennsylvania School of Medicine