Het immuunsysteem van labmuizen is zo kreupel dat de dieren eigenlijk niet bruikbaar zijn voor immunologisch onderzoek. Dat zie je pas goed als je ze vergelijkt met wilde muizen, blijkt uit een publicatie in Nature Communications.

Het bevestigt een vermoeden dat al veel langer bestond. Labmuizen zijn door kruising en inteelt eindeloos geoptimaliseerd voor hun rol als proefdier, en je mag verwachten dat dat tot onbedoelde schade aan het immuunsysteem heeft geleid. Bovendien wordt dat immuunsysteem nauwelijks getraind omdat de dieren opgroeien in een schone en immunologisch moddersaaie omgeving. Het werkt dan ook niet best, wat je onder meer kunt aflezen aan het gemak waarmee tumoren zich ontwikkelen.

Maar tot nu toe was nauwelijks onderzoek gedaan naar het immuunsysteem van wilde muizen, zodat je ook niet met zekerheid kon zeggen of er sprake was van verloedering of van een systeem dat van nature niet deugt.

Mark Viney en collega’s van de universiteit van Bristol en de London School of Hygiene and Tropical Medicine hebben daar nu verandering in gebracht door 460 muizen te vangen op boerderijen rond Bristol en in de Londense metro. Op 62 verschillende manieren deden ze metingen aan hun immuunsysteem, en bij 57 van die experimenten waren de resultaten duidelijk anders dan bij de 64 pathogeenvrije C57BL/6-labmuizen die dienden als vergelijkingsmateriaal.

Er kwam onder meer uit dat het beenmerg van wilde muizen een populatie bevat van myeloïdecellen waarvan het bestaan tot nu toe onbekend was, simpelweg omdat je ze bij labmuizen niet vindt. De onderzoekers hebben er de naam ‘hypergranulocyten’ voor bedacht; hun functie binnen het immuunsysteem is nog onduidelijk maar ongetwijfeld zitten ze er niet voor niets.

Daarnaast blijken wilde muizen veel meer antilichamen in hun bloedserum te hebben dan labmuizen. Voor IgG bedraagt het verschil een factor 20, voor IgE zelfs een factor 200. Hun immuunsysteem is dus inderdaad veel actiever - een persbericht heeft het over warp speed.

Er zijn nog meer verschillen: zo maken wilde muizen verhoudingsgewijs weinig cytokines aan als respons op een infectie, wat logisch is omdat ze een overreactie van hun immuuncellen moeten zien te vermijden.

Viney heeft de gegevens over wilde muizen online gezet zodat collega’s ze ook met andere labmuistypes kunnen vergelijken.

bron: University of Bristol