Met nanodeeltjes, filterpapier en een mobieltje met 3D-geprint opzetstuk kun je zien of er landbouwgif zit in je appelsap. Waarbij het nieuws vooral zit in het überhaupt gebruiken van filterpapier, verraadt een Chinees/Singaporese publicatie in het tijdschrift Biosensors and Bioelectronics.

Het idee is dat je je nanodeeltjes laat absorberen door het filterpapier. Het opzetstuk bevat een miniatuurlaser die de deeltjes laat fluoresceren, het te detecteren gif beïnvloedt die fluorescentie, de camera van het mobieltje registreert dat en een app (voorlopig alleen voor Android) leidt uit de kleurverandering de gifconcentratie af.

Het grote voordeel zou in de prijs moeten zitten. Het mobieltje heb je al, de laser en het printen van het opzetstuk hoeven ook niet veel te kosten en van het wegwerpgedeelte is in elk geval het filterpapier spotgoedkoop - de nanodeeltjes niet per se, maar daarvan heb je er niet zo veel nodig.

De test is in de praktijk uitgewerkt voor thiram, een zwavelhoudend fungicide (tevens knaagdierenverdrijver) waarmee onder meer appels, wijnstokken en sojabonen worden beschermd. De nanodeeltjes bestaan dan uit NaYF4:Yb/Tm met wat koperionen aan het oppervlak. De gebruikte laser genereert fotonen bij 980 nm golflengte (infrarood dus); de nanodeeltjes kunnen een aantal van die fotonen tegelijk absorberen en geven dan blauw licht.

Bij contact met die deeltjes wordt het thiram-molecuul in tweeën geknipt, waarna elke helft zich met zijn twee zwavelkernen aan het deeltje bindt en de fluorescentie knijpt. Of die reactie 100% specifiek is kun je je gerust afvragen, maar moleculen met zó veel zwavel zijn relatief dun gezaaid dus wie weet. De auteurs beschouwen het sowieso meer als proof of principle dan als iets anders.

Aan testkits voor andere moleculen werken ze nog.

bron: Elsevier