Ook voor de laboratoriumsector is de ambitie om zo min mogelijk afval te genereren. Otto van de Beek past de principes reparatie, hergebruik en refurbishing toe op alle laboratoriumapparatuur van de Universiteit Utrecht. Geen apparaat verdwijnt zomaar naar de stort.

Otto van de Beek, senior instrumentmaker van de faculteit Bètawetenschappen van de Universiteit Utrecht is van kinds af aan gewend om niets zo maar weg te gooien: ‘Mijn grootvader leerde me dat je alles wat nog goed is, in de toekomst kunt gebruiken.’ Die filosofie hanteert Van de Beek ook in zijn werk. ‘Reserve-onderdelen zijn onmisbaar. Gaat er een onderdeel stuk, dan is het niet per se nodig om meteen een nieuw apparaat aan te schaffen. Heb je de essentiële onderdelen op voorraad, dan kun je het wellicht repareren. Dat kost wel tijd, maar het moeten opschuiven van onderzoek omdat een apparaat niet werkt, kost veel meer tijd. Als laboratoria hun apparatuur afdanken, ga ik kijken of ik er nog iets mee kan doen. Als het om specialistische apparatuur gaat, haal ik er een expert bij, om te zien of het nog te repareren valt. Of misschien kunnen onderdelen als spare-parts dienen.’ Van de Beek gaat niet zomaar aan apparaten sleutelen. ‘Ik heb in mijn werk te maken met een serieus veiligheidsaspect. Ik overleg daarom altijd met de interne arbodienst. Recycling is belangrijk, maar de risico’s moeten niet worden onderschat. Als een installatie naar een ander laboratorium verhuist, moet deze eerst gedecontamineerd worden.’

‘Repareren kost tijd, maar onderzoek opschuiven kost nog meer’

Database

Otto van de beek

Otto van de Beek

Inmiddels werkt Van de Beek universiteitsbreed en schakelt snel tussen de verschillende faculteiten en hun laboratoria. ‘Als ik iets zie, weet ik wie dat nodig kan hebben.’ Binnenkort wordt Van de Beeks geheugen ondersteund met een sharepoint; een soort marktplaats. Dit biedt de mogelijkheid om apparatuur, oud of nieuw, aan te bieden. In dit sharepoint worden alle apparaten geregistreerd, die eens per jaar gevalideerd worden zoals LAF kasten en CO2 stoven. Recent zijn hier ook de -80 vriezers en groeikamers aan toegevoegd. ‘Middels dit platform kunnen mensen in elkaars apparatuurbestanden kijken en hebben we een compleet overzicht. Dat is weer handig om onderhoud of validatie te combineren. Ik hoop dat dit platform in de toekomst ook gebruikt zal worden door onderzoekers die tijdelijk een duur apparaat nodig hebben. Hier kunnen ze zien wat er al op de universiteit aanwezig is.’ Van de Beek rekent voor dat hij met zijn activiteiten de afgelopen vier jaar wel 250.000 euro heeft kunnen besparen.

Kennis uitwisselen

Het sharepoint is een mooie aanvulling op het werk van Van de Beek, maar de menselijke factor is moeilijk te vervangen. ‘Ik vind het belangrijk dat kennis wordt uitgewisseld tussen verschillende afdelingen. Onderzoekers op de vijfde verdieping hier in het gebouw weten vaak niet wat er op de zesde verdieping staat. Daarom ga ik wel eens met technici van een groep op bezoek bij een andere groep. Ik vind het mooi als ik zie dat er daarna structureler wordt samengewerkt.