Een nieuwe urinetest toont ook na een paar dagen nog aan of iemand heroïne heeft gebruikt of alleen maar een hoop maanzaadbolletjes heeft gegeten. Die laatste smoes kan daarmee eindelijk worden ontkracht, hopen Britse analytici.

Nu analyseert men urine gewoonlijk met een gaschromatograaf (GC-MS) op 6-monoacetylmorfine (6-MAM), een metaboliet die karakteristiek is voor heroïne en niet wordt gevormd uit andere opiaten. Maar 6-MAM wordt verder gemetaboliseerd tot ‘kale’ morfine, en is na 24 uur al niet meer betrouwbaar aan te tonen. Die kale morfine wel, maar die kan ook afkomstig zijn uit een hele reeks andere bronnen. Waaronder maanzaad dat uiteindelijk óók uit een papaverplant komt.

Het idee is nu om in plaats daarvan te analyseren op een stof die ontstaat tijdens het gebruikelijke opwerkingsproces van illegale heroïne, en die eveneens lang aantoonbaar blijft.

Andrew Kicman en collega’s van King’s College London kozen voor een afgeleide van thebaïne. Dat alkaloïde zit als verontreiniging in veel opiaten, maar alleen tijdens de heroïnebereiding komt het in aanraking met azijnzuuranhydride. Het effect is dat het koolstofskelet wordt omgelegd en je verbindingen krijgt met een 2-(N-methylacetamido)ethyl-zijketen. Daar zit dus een tertiair amine in dat in het menselijk lichaam vrij moeizaam wordt afgebroken.

Met enig proberen kwamen de Britten uit op een glucuronide-metaboliet genaamd ATM4G, die voortkomt uit zo’n thebaïnederivaat en inderdaad lang genoeg blijft ‘hangen’ om potentie te hebben als biomarker voor heroïne. Met vloeistofchromatografie en tandem-massaspectrometrie (LC-MS/MS) is hij goed aan te tonen in urine.

Het lukt niet altijd, maar bij analyse van de urine van 22 heroïnegebruikers waren de karakteristieke ATM4G-pieken in 16 gevallen heel erg duidelijk te zien. Ter vergelijking: 6-MAM werd maar in drie monsters aangetoond en in alle gevallen lag de concentratie beneden de 1 ng/ml, terwijl gewoonlijk 10 ng/ml wordt gehanteerd als praktische ondergrens.

Om er echt een forensische test van te maken die standhoudt voor de rechtbank is nog wel wat meer werk nodig, maar Kicman denkt dat het wel gaat lukken.

bron: Wiley