Het blijkt mogelijk nanogoudkristalletjes te maken die chiraal zijn, en waarvan dus ‘linkse’ en ‘rechtse’ versies bestaan. Wellicht kun je hiermee stereospecifiek de synthese katalyseren van bepaalde geneesmiddelen, suggereerden Roberto Gil en Rongchao Jin (Carnegie Mellon University, VS) in het tijdschrift ACS Nano.

Het zou betekenen dat je die spiegelbeeldvormen niet meer achteraf hoeft te scheiden, wat in de praktijk zeer veel moeite kost maar soms wèl noodzakelijk is wanneer een van de twee schadelijke bijwerkingen vertoont.

De goudkristalletjes in kwestie bestaan uit slechts 38 atomen, en hebben een diameter van 1,4 nanometer.

Dat er spiegelbeeldvormen van bestaan was tamelijk lastig aan te tonen. Bij de synthese ontstaat een racemisch mengsel dat evenveel ‘linkse’ als ‘rechtse’ kristallen bevat. Aan de gebruikelijke röntgenkristallografiemethodes, gebaseerd op circulair dichroïsme, heb je dan niets omdat de signalen van de twee varianten elkaar uitvlakken.

Vandaar dat Gil een trucje bedacht: hij omringde de kristallen met organische moleculen die een aantal vrij roterende methyleengroepen bevatten. Al in 1957 is ontdekt dat het NMR-signaal van de waterstofkernen in die groepen een afwijking vertoont wanneer er een chiraal centrum in de buurt is.

Of het ook mogelijk is om één van de twee spiegelbeeldkristallen in zuivere vorm in handen te krijgen, wordt uit de publicatie niet duidelijk.

Bron: Carnegie Mellon University

Onderwerpen