De mode-industrie moet gaan ‘ontwerpen-om-te-worden-gedemonteerd’, vindt de Brusselse start-up Resortecs. Zij helpen de industrie een handje met hun Smart Stitch™, een naaigaren dat op magische wijze verdwijnt wanneer het wordt verhit in Smart Disassembly™-ovens. Zo wordt automatisch demonteren van kledingstukken mogelijk.

Een nieuwe jas of spijkerbroek kopen? Misschien niet zo handig, want de mode-industrie is verre van duurzaam. ‘Minder dan een procent van de geproduceerde kledingstukken wordt gerecycled’, zegt Acerina Trejo Machín, chief technology officer van Resortecs. ‘De meeste kleding eindigt op vuilstortplaatsen of wordt verbrand.’ Dit leidt jaarlijks tot 1,2 miljard ton CO2 en 34 miljoen ton afval. De textielindustrie staat dan ook in de top-5 staat van de meeste vervuilende sectoren ter wereld.

Het probleem is dat kledingstukken heel moeilijk uit elkaar te halen zijn. ‘Je moet de stof en andere recyclebare materialen scheiden van de niet-recyclebare onderdelen, zoals ritsen, knopen en riemen’, legt Trejo Machín uit. ‘Dit ontmantelen kan handmatig worden gedaan, maar dat is tijdrovend, duur en niet schaalbaar, of mechanisch, maar dat vernietigt de vezels en leidt tot downcycling [waardevermindering, red.]. Dat is allemaal niet erg motiverend voor de industrie.’

Smeltend naaigaren

Maar Resortecs biedt een oplossing waardoor je je niet zo schuldig hoeft te voelen als je nieuwe kleren koopt. Trejo Machín: ‘Wij maken de automatische ontmanteling van kledingstukken mogelijk dankzij ons eigen naaigaren. Merken ontwerpen dan hun kleding meteen voor recycling vanaf dag één. Dankzij dit “ontwerpen-om-te-worden-gedemonteerd”-principe maken we de textielrecycling makkelijker en kunnen zo de circulaire transitie van mode versnellen.’

‘Onze Smart Stitch werkt via plug-and-play.’

De crux zit in Resortecs’ speciale hitte-oplosbare naaivezels: Smart Stitch™. Deze garens gebruik je om onderdelen op een spijkerbroek te naaien. Als de spijkerbroek wordt afgedankt, kun je die vervolgens makkelijk en zonder schade ontmantelen in de gepatenteerde Smart Disassembly™-ovens van Resortecs. De teruggewonnen stukken stof kun je dan weer omzetten in nieuwe vezels voor de productie van nieuwe kledingstukken. Daarmee is de cirkel rond. ‘Het mooie van de technologie is dat je het productieproces niet hoeft aan te passen’, vertelt Trejo Machín. ‘Onze Smart Stitch werkt via plug-and-play.’

Demonteerbaar ontwerp

De naaivezels zijn gemaakt van polymeren die al beschikbaar zijn op de markt, zoals polyamiden en polyolefinen. Trejo Machín en collega’s modificeerden deze polymeren om ze geschikt te maken voor het proces. ‘We hebben meerdere soorten smeltgarens, elk met hun eigen smelttemperatuur tussen de 150 en 190 graden. Dit bereik is nodig om te kunnen garanderen dat de kledingstukken op normale wijze te gebruiken zijn en bijvoorbeeld niet smelten tijdens het strijken, maar tegelijkertijd wel ontmanteling mogelijk maken in onze ovens.’

Acerina Trejo Machín

Acerina Trejo Machín

Beeld: Resortecs

Het originele idee voor het verdwijnende naaigaren kwam van Cédric Vanhoeck, ceo en oprichter van Resortecs. Hij kwam voor het eerst in aanraking met de begrippen duurzaamheid en circulariteit op de TU Delft, waar hij zijn bachelorsdiploma Industrieel Ontwerpen haalde. Daarna studeerde hij marketing in Milaan en mode in Antwerpen. ‘Toen ontdekte hij dat de mode-industrie helemaal niet zo duurzaam was’, zegt Trejo Machín. ‘Hij combineerde vervolgens zijn kennis van duurzaam ontwerpen met mode en kwam met het concept voor ontwerpen-om-te-worden-gedemonteerd, wat in 2017 leidde tot de oprichting van Resortecs.’

Zijzelf versterkte het team anderhalf jaar geleden. ‘Ik deed mijn promotieonderzoek aan het Luxembourg Institute of Science and Technology over duurzame methoden voor rubber-toepassingen. Daarna wilde ik werken voor een bedrijf dat echt toegewijd is aan het werken aan een positieve impact op onze planeet. Ik help nu graag deze start-up groeien, omdat ik dan zelf ook groei, en tegelijkertijd helpt het de hele mode-industrie een stap dichter bij circulariteit te brengen.’

2000(0) spijkerbroeken

Recycling van kleding met behulp van Resortecs’ innovaties zijn een goede manier om de schadelijke milieu-impact van de mode-industrie terug te dringen, volgens Trejo Machín. ‘Onze life cycle-analyse van een spijkerbroek laat zien dat onze ontwerpen-om-te-worden-gedemonteerd-technologie gecombineerd met recycling de netto CO2-uitstoot tot wel 50 procent, de afvalproductie tot 80 procent en het watergebruik tot 98 procent kan verminderen. Als de gehele Europese textielproductie zou overgaan op thermale ontmanteling en recycling, zou dat 60 miljoen ton CO2 en 2,3 miljard euro op jaarbasis schelen.’ Maar voordat we zover zijn moet de technologie nog verder worden ontwikkeld. De Smart Disassembly™-ovens verwerken nu 1 ton kleding, het equivalent van 2000 spijkerbroeken, per dag. Het is nu nog een batchproces, waarbij de ovens elke run steeds moeten worden geopend en gesloten. ‘Ons plan is een continue lijn te hebben waarbij we 10 ton per dag ontmantelen, tegen het eind van 2023’, vertelt Trejo Machín. ‘We hebben al collecties met merken zoals H&M en Decathlon. We geloven dat we dit binnen een jaar aanzienlijk kunnen uitbreiden.’

Het team van Resortecs is behoorlijk ambitieus. Trejo Machín: ‘Onze missie is de standaard voor circulariteit in kledingproductie te worden. We denken dat recycling op onze manier het enige logische is om de koolstof-voetafdruk en vervuiling van de hele mode-industrie terug te dringen.’