Celbiologie – Pagina 13
-
Nieuws
Spinoza’s 2018: life sciences in de prijzen
Drie van de vier Spinozapremies gaan dit jaar naar levenswetenschappers. Anna Akhmanova en Marileen Dogterom, die samen onderzoek doen naar de structuur en functie van het cytoskelet, vielen allebei in de prijzen. Een derde Spinozapremie ging naar John van der Oost, een van de grondleggers van CRISPR-Cas. Life sciences zijn ...
-
Nieuws
Landdier tot in je botten
Mensen maken hun bloedstamcellen aan in hun beenmerg omdat ze daar het beste worden beschermd tegen uv-straling. Dat vermoeden uit Harvard-onderzoeker Leonard Zon deze week in Nature. Dat beenmerg dient als ‘hematopoietische niche’ bij alle gewervelde dieren die op het land leven. Maar bekend is dat de bloedstamcelproductie tijdens de ...
-
Nieuws
Algoritme vervangt lens
Lensvrije microscopen zijn niet alleen goedkoper, maar ook gemakkelijker in te passen in automatische processen. ‘We vullen een lacune waar de huidige lenstechnologie het laat afweten.’ Imec, het Leuvense onderzoekscentrum voor nano-elektronica en digitale technologie, experimenteert al jaren met lensvrije microscopen aangestuurd met laserlicht. ‘Momenteel beleeft deze beeldvormingstechniek een flinke ...
-
Opinie & Columns
Primeurs
Met fundamenteel wetenschappelijk onderzoek de pagina’s een, twee en drie van een sensatiekrant vullen? Het kán. De Maastrichtse hoogleraar Clemens van Blitterswijk slaagde erin door de Telegraaf de exclusieve wereldprimeur te beloven van zijn jongste Nature-publicatie, die laat zien hoe twee types stamcellen de eerste ontwikkelingsstadia van een muizenembryo in ...
-
Nieuws
Elk eiwit zichtbaar
Een probe die biologische moleculen ‘target’ en toont onder zowel de licht- als de elektronenmicroscoop is lastig te maken, maar het lukte Ben Giepmans in Groningen. Bij correlated light microscopy and electron microscopy (CLEM) combineer je fluorescentiemicroscopie (FM) met elektronenmicroscopie (EM). Maar het ontbrak CLEM aan goede probes. Ben Giepmans, ...
-
Nieuws
Het gen dat onze schedels vult
Het verschil tussen mensen- en apenhersenen heet NOTCH2NL. Het bezit van deze genfamilie, die de groei van stamcellen in de hersenschors stimuleert, is een typisch menselijk trekje. Dat blijkt uit twee publicaties (hier en hier) in het tijdschrift Cell: een van de groep van de Leuvense vorser Pierre Vanderhaeghen en ...
-
Nieuws
Zonnepaneel voor cel
Zuid-Koreaanse wetenschappers hebben een organel ontwikkeld voor fotosynthese. Met verschillende kleuren licht kunnen ze de ATP-productie stimuleren en remmen, meldt Nature Biotechnology. De onderzoekers hebben ATP-synthases en twee lichtgevoelige eiwitten, fotosysteem II (PSII) en proteorhodopsine (PR), met ‘eiwit reconstitutie’ ingebouwd in vesikels, die daarna een soort chloroplasten vormden. ATP-synthase en ...
-
Nieuws
Cellulair reactievat
Duitse onderzoekers beschrijven in Nature Communications hoe ze een eiwitkooi gebruiken als afgesloten reactievat. Hiermee voorkomen ze dat de introductie van een nieuw enzym in een cel leidt tot een verstoring van cellulaire processen. Deze eiwitkooi is gemaakt van encapsuline-eiwitten uit Myxococcus xanthus en assembleert zichzelf. Gil Westmeyer en collega’s ...
-
Nieuws
Koorts jaagt klokfrequentie immuunsysteem op
Koorts laat een radertje van de biologische klok sneller lopen en versnelt zo de respons op infecties. De vraag is nu of je dat radertje ook op temperatuur-onafhankelijke wijze een zetje kunt geven, suggereert een Engelse publicatie in PNAS. Volgens laatste auteur Mike White, van de University of Liverpool, zou ...
-
Nieuws
Levensduur kankercellen ingekort
In Zwitserland hebben onderzoekers ontdekt hoe ze telomerase indirect kunnen remmen. Het zou de levensduur van tumoren kunnen verkorten, meldt Genes & Development. In een normale cel zijn telomeren, de uiteinden van chromosomen, na iedere celdeling iets korter. Als ze te kort zijn, stopt de cel met delen of gaat ...
-
Nieuws
Complexe systemen vragen brede blik
Jan van Hest is sinds 8 mei de nieuwe directeur van het Institute for Complex Molecular Systems. Hij houdt vast aan de inhoudelijke focus. ‘Moleculaire systemen blijven centraal staan.’ Veranderingen aan de top duiden soms op intern gedonder of tegenvallende prestaties. Maar bij het tienjarige Institute for Complex Molecular Systems ...
-
Nieuws
De essentie van leven
Stapje voor stapje wil het BaSyC-consortium de moleculaire modules voor de basisfuncties van een cel leren samenwerken, om ze uiteindelijk letterlijk tot leven te laten komen. ‘We gaan voor de essentie. Dat is al moeilijk genoeg.’ In 2010 onthulde Craig Venter de eerste zelfreproducerende synthetische cel. Zijn team had het ...
-
Verdieping
Pionierswerk aan transcriptie
Transcriptie blijkt geen gestaag continuproces, maar gebeurt in korte bursts.
-
Nieuws
Veel leven om stamcellen
Door twee types muizenstamcellen te laten samenwerken in vitro, kun je iets kweken dat lijkt op een embryo van een paar dagen oud. Het laat zien dat het ene celtype het andere aanstuurt, stellen onderzoekers uit Utrecht en Maastricht in Nature. Dat ze ‘leven hebben geschapen zonder zaad- en eicellen’, ...
-
Nieuws
Uitzaaiing eet wat de pot schaft
Uitzaaiingen kunnen hun metabolisme aanpassen aan hun omgeving. Soms moet je ze dus heel anders behandelen dan de primaire tumor, blijkt uit een publicatie in Cell Metabolism. Het gaat lijnrecht in tegen de huidige oncologische praktijk die uitzaaiingen en primaire tumor juist wél bestrijdt met exact dezelfde chemo. Xiling Shen ...
-
Nieuws
Chaperonne houdt eiwitvouwing juist tegen
Chaperonnes helpen andere eiwitten niet actief bij het vouwen, maar remmen dat proces juist af. Zo voorkomen ze dat zo’n eiwit in een verkeerde vouw terecht komt, melden Utrechtse onderzoekers in het tijdschrift Molecular Cell. Als je er op deze tegendraadse manier tegenaan kijkt, wordt ineens duidelijk hoe de belangrijkste ...
-
Nieuws
DNA in nieuwe gedaante
De i-motiefstructuur van DNA, met vier strengen die door cytosines bij elkaar worden gehouden, is een natuurlijk verschijnsel. Met speciaal ontworpen antilichamen wisten Australische onderzoekers haar in vivo te betrappen, schrijven ze in Nature Chemistry. Dat i-motief (zie de afbeelding, met de i van intercalated) lijkt nogal op de G4-structuur, ...
-
Nieuws
Norovirus geniet van immuunsysteem
Amerikaanse onderzoekers denken eindelijk te snappen hoe norovirussen de darmen infecteren. Ze zoeken een zeldzaam celtype op en hebben het zo geregeld dat het immuunsysteem de infectie alleen maar verergert, suggereert een Science-publicatie. Die norovirussen zijn extreem besmettelijk, en berucht vanwege de manier waarop ze complete cruiseschepen aan de dunne ...
-
Nieuws
Voorlopercellen met vlekjes
Voorzie cellen in een zebravisembryo met CRISPR-Cas9 van een genetisch ‘litteken’, en je kunt precies zien welke cellen in het volwassen organisme een gemeenschappelijke voorloper hebben. Alexander van Oudenaarden en zijn groep binnen het Hubrecht Instituut in Utrecht presenteren hun ScarTrace-techniek deze week in Nature. Ze combineren CRISPR-Cas9 daarbij met ...
-
Nieuws
Zenuwcel sterft in tweeën
Lange cellen worden bij hun sterven vanuit het midden opgeruimd, althans in Caenorhabditis elegans. Korte cellen vallen juist uiteen in fragmenten die ongeveer tegelijk worden afgevoerd. In Nature Cell Biology beschrijven Amerikaanse wetenschappers hun onderzoek naar celdood en -opruiming. De onderzoekers hebben gekeken naar de dood van de ‘tail-spike cell’ ...