Celbiologie – Pagina 11
-
Nieuws
Calcium als alzheimer-trigger
Door preventief een calciumkanaal in zenuwcellen te blokkeren, kun je de ziekte van Alzheimer wellicht voorkomen. En het daarvoor benodigde geneesmiddel is al te koop, valt te lezen in het tijdschrift Alzheimer’s & Dementia. George Bloom en zijn groep aan de University of Virginia gaan uit van de rond 2006 ...
-
Nieuws
Kankercel kan het zuur krijgen
Tumorcellen hebben goede redenen om hun inwendige pH te verhogen. En de oncologie heeft dus goede redenen om die te verlagen, blijkt uit computerberekeningen die zojuist verschenen in Nature Communications. Dát die pH in een kankercel hoger is dan daarbuiten, terwijl het bij gezonde cellen precies omgekeerd is, wisten we ...
-
Nieuws
Chromosomen niet vies van fusie
Gistcellen blijven verrassend goed functioneren wanneer je al hun genen aan elkaar plakt tot één of twee chromosomen. Dat blijkt uit twee publicaties die tegelijk zijn verschenen in Nature. Normaal gesproken zijn de genen van zo’n gistcel (Saccharomyces cerevisiae) verdeeld over zestien verschillende chromosomen, waarvan de lengtes uiteenlopen van 230.000 ...
-
Nieuws
Antivries tegen alzheimer?
Het aminozuur N-acetylaspartaat blijkt als een soort ‘antivries’ de vorming van amyloïdeplaques in de hersenen tegen te gaan. Mogelijk kun je er alzheimersymptomen mee remmen, schrijven Douglas Smith en collega’s van de University of Pennsylvania in het tijdschrift Neurobiology of Disease. Tot nu toe was het een raadsel waar dat ...
-
Nieuws
DNA klutst celmembraan
Uit acht DNA-strengen kun je iets enzym-achtigs maken dat cellen doodt door razendsnel de moleculen in hun membraan door elkaar te klutsen. Nu nog selectiviteit inbouwen en je hebt een nieuw kankermedicijn, stellen Britse en Amerikaanse onderzoekers in Nature Communications. De DNA-bundel imiteert natuurlijke eiwitten die bekend staan als scramblase-enzymen. ...
-
Nieuws
Vorm boven inhoud
Eiwit zoekt opgerekt DNA zonder te kijken naar sequentie. ‘Als het te krap is, past het eiwit er niet op’, zo vat de Nijmeegse hoogleraar Gert Jan Veenstra zijn ontdekking samen. Dat eiwit heet MTF2 en het blijkt zich alleen aan DNA te kunnen hechten als de dubbele helix ter ...
-
Nieuws
De mens uitpluizen
LifeTime-project wil levenslot van al onze cellen in kaart brengen. ‘Ik ben er bijna van overtuigd dat het doorgaat’, zegt Chris Marine. Als directeur van het VIB-KU Leuven Center for Cancer Biology neemt hij deel aan LifeTime, een consortium dat een Future and Emerging Technologies Flagship hoopt te worden. Het ...
-
Nieuws
Spinoza’s 2018: life sciences in de prijzen
Drie van de vier Spinozapremies gaan dit jaar naar levenswetenschappers. Anna Akhmanova en Marileen Dogterom, die samen onderzoek doen naar de structuur en functie van het cytoskelet, vielen allebei in de prijzen. Een derde Spinozapremie ging naar John van der Oost, een van de grondleggers van CRISPR-Cas. Life sciences zijn ...
-
Nieuws
Landdier tot in je botten
Mensen maken hun bloedstamcellen aan in hun beenmerg omdat ze daar het beste worden beschermd tegen uv-straling. Dat vermoeden uit Harvard-onderzoeker Leonard Zon deze week in Nature. Dat beenmerg dient als ‘hematopoietische niche’ bij alle gewervelde dieren die op het land leven. Maar bekend is dat de bloedstamcelproductie tijdens de ...
-
Nieuws
Algoritme vervangt lens
Lensvrije microscopen zijn niet alleen goedkoper, maar ook gemakkelijker in te passen in automatische processen. ‘We vullen een lacune waar de huidige lenstechnologie het laat afweten.’ Imec, het Leuvense onderzoekscentrum voor nano-elektronica en digitale technologie, experimenteert al jaren met lensvrije microscopen aangestuurd met laserlicht. ‘Momenteel beleeft deze beeldvormingstechniek een flinke ...
-
Opinie & Analyse
Primeurs
Met fundamenteel wetenschappelijk onderzoek de pagina’s een, twee en drie van een sensatiekrant vullen? Het kán. De Maastrichtse hoogleraar Clemens van Blitterswijk slaagde erin door de Telegraaf de exclusieve wereldprimeur te beloven van zijn jongste Nature-publicatie, die laat zien hoe twee types stamcellen de eerste ontwikkelingsstadia van een muizenembryo in ...
-
Nieuws
Elk eiwit zichtbaar
Een probe die biologische moleculen ‘target’ en toont onder zowel de licht- als de elektronenmicroscoop is lastig te maken, maar het lukte Ben Giepmans in Groningen. Bij correlated light microscopy and electron microscopy (CLEM) combineer je fluorescentiemicroscopie (FM) met elektronenmicroscopie (EM). Maar het ontbrak CLEM aan goede probes. Ben Giepmans, ...
-
Nieuws
Het gen dat onze schedels vult
Het verschil tussen mensen- en apenhersenen heet NOTCH2NL. Het bezit van deze genfamilie, die de groei van stamcellen in de hersenschors stimuleert, is een typisch menselijk trekje. Dat blijkt uit twee publicaties (hier en hier) in het tijdschrift Cell: een van de groep van de Leuvense vorser Pierre Vanderhaeghen en ...
-
Nieuws
Zonnepaneel voor cel
Zuid-Koreaanse wetenschappers hebben een organel ontwikkeld voor fotosynthese. Met verschillende kleuren licht kunnen ze de ATP-productie stimuleren en remmen, meldt Nature Biotechnology. De onderzoekers hebben ATP-synthases en twee lichtgevoelige eiwitten, fotosysteem II (PSII) en proteorhodopsine (PR), met ‘eiwit reconstitutie’ ingebouwd in vesikels, die daarna een soort chloroplasten vormden. ATP-synthase en ...
-
Nieuws
Cellulair reactievat
Duitse onderzoekers beschrijven in Nature Communications hoe ze een eiwitkooi gebruiken als afgesloten reactievat. Hiermee voorkomen ze dat de introductie van een nieuw enzym in een cel leidt tot een verstoring van cellulaire processen. Deze eiwitkooi is gemaakt van encapsuline-eiwitten uit Myxococcus xanthus en assembleert zichzelf. Gil Westmeyer en collega’s ...
-
Nieuws
Koorts jaagt klokfrequentie immuunsysteem op
Koorts laat een radertje van de biologische klok sneller lopen en versnelt zo de respons op infecties. De vraag is nu of je dat radertje ook op temperatuur-onafhankelijke wijze een zetje kunt geven, suggereert een Engelse publicatie in PNAS. Volgens laatste auteur Mike White, van de University of Liverpool, zou ...
-
Nieuws
Levensduur kankercellen ingekort
In Zwitserland hebben onderzoekers ontdekt hoe ze telomerase indirect kunnen remmen. Het zou de levensduur van tumoren kunnen verkorten, meldt Genes & Development. In een normale cel zijn telomeren, de uiteinden van chromosomen, na iedere celdeling iets korter. Als ze te kort zijn, stopt de cel met delen of gaat ...
-
Nieuws
Complexe systemen vragen brede blik
Jan van Hest is sinds 8 mei de nieuwe directeur van het Institute for Complex Molecular Systems. Hij houdt vast aan de inhoudelijke focus. ‘Moleculaire systemen blijven centraal staan.’ Veranderingen aan de top duiden soms op intern gedonder of tegenvallende prestaties. Maar bij het tienjarige Institute for Complex Molecular Systems ...
-
Nieuws
De essentie van leven
Stapje voor stapje wil het BaSyC-consortium de moleculaire modules voor de basisfuncties van een cel leren samenwerken, om ze uiteindelijk letterlijk tot leven te laten komen. ‘We gaan voor de essentie. Dat is al moeilijk genoeg.’ In 2010 onthulde Craig Venter de eerste zelfreproducerende synthetische cel. Zijn team had het ...
-
Verdieping
Pionierswerk aan transcriptie
Transcriptie blijkt geen gestaag continuproces, maar gebeurt in korte bursts.