Celbiologie – Pagina 14
-
Nieuws
Flexibel ionkanaal
In Duitsland is ontdekt dat natrium-kaliumkanalen in celmembranen van vorm kunnen veranderen. Dit is de reden dat ze twee verschillende ionen kunnen doorlaten, meldt Nature Communications. De meeste ionkanalen zijn selectief voor het soort ion dat ze doorlaten. Niet natrium-kaliumkanalen (NaK-kanalen), want die laten zowel natrium als kalium met dezelfde ...
-
Nieuws
Beeldvorming als wapen tegen kanker
Beeldvorming speelt een cruciale rol in de strijd tegen kanker. Artsen, fysici en chemici zoeken voortdurend naar technologie met hogere resoluties en minder belasting voor de patiënt. Het uiteindelijke succes van een behandeling tegen kanker hangt voor een belangrijk deel af van hoe goed artsen tumoren tussen gezonde weefsels kunnen ...
-
Nieuws
Koper gaat fosfaat achterna
Om koperionen binnen te halen gebruiken menselijke mitochondriën hetzelfde eiwit dat fosfaationen door hun membraan transporteert, schrijven Amerikaanse en Canadese onderzoekers in het Journal of Biological Chemistry. De grote vraag is nu hoe dat kán. Dat koper is essentieel voor het COX-eiwitcomplex, dat de laatste schakel vormt in de elektronentransportketen ...
-
Nieuws
Molecuul maakt slagaderen schoon
Twee kleine moleculen blijken atherosclerose te kunnen tegengaan zonder meteen het complete immuunsysteem te ondermijnen. In elk geval bij muizen, schrijven onderzoekers uit Amsterdam en Maastricht in het Journal of the American College of Cardiology (JACC). Drie jaar geleden presenteerden de Maastrichtse onderzoeker Gerry Nicolaes en collega’s die zogeheten TRAF-STOP-moleculen ...
-
Nieuws
CRISPR-Cas schiet doelwit chemotherapie af
Inhibitie van een gen genaamd MELK helpt in het geheel niet tegen kanker. We hebben ons weer eens laten foppen door onvolmaakte laboratoriumtechnieken, claimen Jason Sheltzer en collega’s van het Cold Spring Harbor-lab in eLife. Klinische tests met MELK-inhibitoren kunnen dus beter meteen worden gestopt. Als zo’n medicijn al werkt, ...
-
Nieuws
Panacee tegen zenuwpijn?
Afremmen van het eiwit HDAC6 werkt tegen uiteenlopende vormen van zenuwschade. Of die nu veroorzaakt wordt door genetische foutjes of door chemotherapie, suggereren twee recente Leuvense publicaties. Dat HDAC6 (zie de afbeelding), voluit histon deacetylase 6, veroorzaakt deacetylering van lysinebouwstenen in alfa-tubuline. Dat eiwit is een belangrijk structuurelement in zenuw- ...
-
Nieuws
Schuilplaats voor transporteiwit
In Groningen is ontdekt dat sommige transporteiwitten in ‘eilanden’ in het celmembraan worden bewaard totdat ze weer aan het werk moeten. Deze eilanden waren al eerder ontdekt, maar dit onderzoek geeft meer inzicht in hun functie, stellen Bert Poolman en collega’s in Nature Communications. Een eisosoom is een groep eiwitten ...
-
Nieuws
Bloedstollende chip
Nature Communications presenteert de eerste chip die stollingsverschijnselen in een bloedende wond zichtbaar maakt. Je kunt zo bijvoorbeeld zien wat er precies misgaat bij hemofiliepatiënten, schrijven Wilbur Lam en collega’s van Emory University in Atlanta. De uit PDMS-siliconenrubber vervaardigde chip bevat een kanaal (de blauwe streep bovenin de afbeelding) dat ...
-
Nieuws
Zebravis speelt voor menselijke lever
In Leiden is ontdekt hoe je kunt voorkomen dat medicinale nanodeeltjes worden afgebroken door de lever. In de toekomst kan dit zulke deeltjes vele malen effectiever maken, beloven Jeroen Bussmann en collega’s in ACS Nano. De ontdekking dat je zebravislarven kunt gebruiken als model-organisme voor dit onderzoek, is waarschijnlijk nog ...
-
Nieuws
Hoe je gefosforyleerde histidines terugvindt
Fosforylering van histidine in eiwitten zou wel eens veel belangrijker kunnen zijn dan tot nu toe werd aangenomen. En dat merk je pas zodra je het daadwerkelijk kunt meten, claimen Utrechtse onderzoekers in Nature Methods. Die fosforylering is een van de manieren waarop eiwitten kunnen reageren op externe veranderingen, om ...
-
Verdieping
Zoals het klokje thuis tikt…
Wel of geen zomertijd; wat politici er ook van denken, onze interne klok trekt zich er weinig van aan. Complexe moleculen drijven de biologische klok aan en niet de mens zelf, hoe graag we dit ook zouden willen. Ruim 24 uur loopt onze biologische klok. Circa diem heet dat in ...
-
Nieuws
Cholesterolsynthese versterkt immuunsysteem
De aanmaak van cholesterol activeert via-via het aangeboren immuunsysteem. En dus kun je wellicht met statines dat systeem afremmen wanner het overactief is, melden de Nijmeegse onderzoekers Siroon Bekkering en Mihai Netea in het tijdschrift Cell. Die cholesterolsynthese begint bij acetyl-CoA en omvat meer dan twintig stappen. Ergens helemaal in ...
-
Nieuws
Neuronaal eiwit gaat viraal
Neuronen gebruiken een virus-achtige constructie om elkaar boodschapper-RNA door te geven dat codeert voor de bouwstenen van die virus-achtige constructie. Dat blijkt uit twee publicaties die gelijktijdig verschenen in Cell. Die bouwstenen staan bekend als activity-regulated cytoskeleton associated protein, afgekort Arc. Al langer is duidelijk dat dit eiwit essentieel is ...
-
Nieuws
Antenne voor ammoniumionen
Anammoxbacteriën sporen ammoniumionen op met een eiwit dat als antenne functioneert. Onderzoekers van de Radboud Universiteit leggen in Nature Communications uit hoe het werkt. De ooit in Delft ontdekte bacteriën worden inmiddels wereldwijd ingezet om stikstofverbindingen uit afvalwater te verwijderen. Ze zetten ammonium anaeroob om in stikstofgas. Om te overleven ...
-
Nieuws
Spiercelkanker blijkt geen spiercelkanker
Rhabdomyosarcoom komt niet per se voort uit onrijpe spiercellen, maar kan net zo goed ontstaan uit onrijpe vaatwanden. Het verklaart waarom er al tientallen jaren geen vooruitgang zit in de chemotherapeutische behandeling van deze beruchte vorm van jeugdkanker, suggereert Amerikaans onderzoek dat zojuist verscheen in Cancer Cell. Volgens Mark Hatley ...
-
Nieuws
Prebiotisch alternatief voor citroenzuurcyclus
Californische chemici hebben een alternatief voor de citroenzuurcyclus bedacht dat functioneert in oersoep. Misschien is het échte leven vier miljard jaar geleden ook wel zo begonnen, schrijven ze in Nature Communications. Die citroenzuurcyclus speelt een centrale rol in de energievoorziening van zo’n beetje alle hedendaagse aerobe organismen. Maar hij vertrouwt ...
-
Nieuws
Genetische code met dubbele bodem
Op het oog identieke eiwitten kunnen verschillende functies hebben door verschillen in de onderliggende DNA-code. Tot die verrassende conclusie komen Anna Kashina en collega’s van de University of Pennsylvania in het onlinetijdschrift eLife. Ze hebben het dan over verschillende drielettercombinaties die coderen voor hetzelfde aminozuur. Dat sommige van die codes ...
-
Nieuws
Nieuw doelwit voor ebola-medicatie
Eén enzym van een ebolapatiënt blokkeren moet voldoende zijn om de replicatie van het virus te stoppen. In een celcultuur werkt het alvast, claimen Deense en Duitse onderzoekers in het tijdschrift Molecular Cell. Het enzym (zie de afbeelding) heet PP2A-B56 en is een eiwitfosfatase. Het ebolavirus blijkt het te ‘lenen’ ...
-
Nieuws
Huntington-remmer lijkt te werken
Voor het eerst is er zicht op een therapie tegen de ziekte van Huntington. Een ‘antisense drug’ die de productie van het verantwoordelijke huntingtine-eiwit remt door RNA te saboteren, heeft de eerste klinische tests met glans doorstaan. Een officiële publicatie is er nog niet maar het kleine bedrijf Ionis Pharmaceuticals, ...
-
Nieuws
Hoe planten de fotosynthese dempen
Door carotenoïde-moleculen te vervormen kunnen planten de hoeveelheid energie regelen, die hun chlorofyl te verwerken krijgt. Zo voorkomen ze schade door een teveel aan zonlicht, blijkt uit Amsterdams onderzoek dat zojuist verscheen in Nature Communications. Dát planten heel snel kunnen schakelen als er bijvoorbeeld ineens geen wolk meer voor de ...