Celbiologie – Pagina 18
-
Nieuws
Hoe lithium werkt bij bipolaire stoornissen
Onderzoekers van het Stanford Burnham Prebys Medical Discovery Institute hebben het onderliggende moleculaire mechanisme van de werking van lithium bij bipolaire stoornissen ontdekt. Dat schrijven ze in Proceedings of the National Academy of Sciences. In Nederland kampen er naar schatting 100.000 mensen met een bipolaire stoornis (ook wel manisch depressief ...
-
Nieuws
Cel transporteert ijzer zonder transporteiwitten
Het molecuul hinokitiol kan haperend ijzertransport door celmembranen hernieuwen. Dat melden onderzoekers van onder andere de University of Illinois en het Boston Children’s Hospital in Science. Dit molecuul kan leiden tot nieuwe therapieën bij ziektes door niet functionerende transporteiwitten. IJzertransport is belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine, DNA replicatie en ...
-
Nieuws
Genen betrapt op zelfzuchtigheid
Bij het rondwormpje C. elegans zijn twee zelfzuchtige genen ontdekt. De ene maakt een gifstof en de andere het tegengif. Zo houden ze elkaar bezig zonder ook maar iets aan de rest van het wormpje bij te dragen, melden UCLA-onderzoekers deze week in Science. Het zijn niet de eerste zelfzuchtige ...
-
Opinie & Columns
Embryo’s kweken binnen de grenzen?
In België, Engeland en Zweden is embryokweek voor onderzoek al toegestaan. De Gezondheidsraad en de Commissie Genetische Modificatie willen Nederland aan dat rijtje toevoegen.
-
Nieuws
Ontsteking remt ontsteking
Chronische ontstekingen zoals reumatische artritis zijn wellicht te bestrijden met subtiel verknipte stamcellen die in een ontstoken omgeving vanzelf ontstekingsremmers gaan aanmaken. Waarbij ze de dosis vanzelf aanpassen aan de ernst van de situatie, schrijven Farshid Guilak en collega’s van Washington University in Stem Cell Reports. Ze denken dat hun ...
-
Nieuws
Moleculen kijken in 24 kleuren
In New York is een microscopietechniek bedacht die labels in 24 verschillende kleurtjes uit elkaar kan houden. Dat zijn er dus negentien meer dan je met klassieke fluorescentiemicroscopie kunt gebruiken, schrijven Wei Min en collega’s van Columbia University in Nature. Ze noemen het electronic pre-resonance stimulated Raman scattering microscopy, afgekort ...
-
Nieuws
Oog op springend gen
‘Springende genen’ spelen volgens Amerikaanse onderzoekers mogelijk een belangrijke rol bij Alzheimer en andere hersenaandoeningen. Een veelbelovende hypothese, vinden collega-onderzoekers. Ons genoom bevat miljoenen stukjes DNA die niet van ons afkomstig zijn. Ze zijn in de loop van miljoenen jaren ingebracht door specifieke virussen of bacteriën, en werden onterecht lange ...
-
Nieuws
Futloos door het leven
Mitochondriële ziektes ontstaan door DNA-mutaties, die zowel in het mitochondriële DNA als in het kern-DNA optreden. ‘Mitochondriële ziektes zijn stofwisselingsziektes’, zegt Bert Smeets, hoogleraar genoomanalyse bij de Universiteit Maastricht. ‘De oorzaak van mitochondriële ziektes is genetisch. Mutaties kunnen zowel in het mitochondriële DNA als in de genen van het kern-DNA ...
-
Industrie & Start-ups
Slim cellen isoleren
Het bedrijf VyCAP haalt tumorcellen onbeschadigd uit bloed met behulp van een slim zeefje. Ook andere cellen zijn daarmee te isoleren, denkt ceo Arjan Tibbe. Er werken vijf man bij VyCAP. Toch is het bedrijf nagenoeg onzichtbaar, doordat het is ingebed in de vakgroep medical cell biophysics (MCBP) van de ...
-
Nieuws
Elektronenmicroscopie in kleur
Koppel röntgenspectrometrie aan elektronenmicroscopie en je kunt gedetailleerde kleurenplaatjes maken van celmateriaal. Zo zie je veel meer details dan in het gebruikelijke zwartwit, schrijven Delftse en Groningse onderzoekers in Scientific Reports. Het is niet voor het eerst dat zoiets wordt uitgeprobeerd, maar eerdere pogingen werkten met fluorescerende labels. Dan krijg ...
-
Nieuws
Maandcyclus op een chip
Het nieuwste lab-op-een-chip imiteert de vrouwelijke cyclus. In elk geval voor zover het de hormonen betreft, blijkt uit een publicatie in Nature Communications. Teresa Woodruff en collega’s van Northwestern University spreken van een Quintet-MFP, waarbij dat laatste staat voor microfluidic platform. De modulair opgebouwde chip bevat dan ook minimaal vijf ...
-
Nieuws
Fosfaatgroepen verraden kanker
Aan verpakte gefosforyleerde eiwitten in bloed kun je wellicht in een zeer vroeg stadium aflezen of iemand kanker heeft. En misschien zelfs wáár, blijkt uit een PNAS-publicatie. Tot nu toe golden die gefosforyleerde eiwitten niet als bruikbare biomarkers. Fosforylering, dus de toevoeging van fosfaatgroepen aan bepaalde aminozuurbouwstenen, speelt een rol ...
-
Nieuws
Ribosoom wordt kieskeurig
Ribosomen kun je zo ver krijgen dat ze een handvol eiwitten niet meer aanmaken en de rest wel. Dat opent farmacologische mogelijkheden waarvan niemand had durven dromen, blijkt uit een publicatie in PLOS Biology. Die ribosomen zijn universele eiwitfabriekjes. Elk organisme lijkt maar één type te hebben, en tot nu ...
-
Nieuws
Glucosemeter herkent griep
Met een glucosemeter kun je binnen een kwartier vaststellen of iemand griep heeft of een bacteriële infectie. Kwestie van neuraminidase-enzymen vergelijken, schrijven Suri Iyer en collega’s van Georgia State University in het tijdschrift Chemical Science. Ze maken gebruik van het feit dat op het oppervlak van influenzavirussen grote aantallen neuraminidase-enzymen ...
-
Verdieping
Nieuwe taal zonder woordenboek
DNA werd ooit gezien als een simpele code, inmiddels weten we echter dat methylgroepen niet alleen de functie beïnvloeden van DNA, maar ook de levensduur en werking van RNA’s. Het vierletterige RNA-alfabet telt maar liefst honderd chemische varianten, met soms opvallende effecten. RNA blijkt bijvoorbeeld de sleutel in het uitschakelen ...
-
Opinie & Columns
Heel Holland modificeert
Biohackers willen ruimere regels om genetische modificatie ook in te zetten buiten de wetenschap en gevestigde biotechindustrie. Moleculair biologen pleiten voor een veilig kader. Online kan iedereen informatie verzamelen over genetische technieken en benodigdheden aanschaffen, vooral populair onder de doe-het-zelf biologen en biohackers. Maar wie op dit moment in Nederland ...
-
Nieuws
Ook rood is van de partij
Het is een bijzondere uitvinding van Nederlandse bodem: het superheldere rood fluorescerende eiwit mScarlet. Wordt dit eiwit de nieuwe standaard in de celbiologie? ‘De afgelopen zestien jaar deden gerenommeerde labs, waaronder de groep van de onlangs overleden Nobelprijswinnaar Roger Tsien, veel vruchteloze pogingen om een helder rood fluorescerend eiwit te ...
-
Nieuws
Focus op de boeiendste vraag
Al vijftien jaar oogst bioloog Thijn Brummelkamp prijzen, beurzen en Nature-artikelen. Zijn geheim? Dat is er niet. ‘De beste vindingen komen voort uit frustratie en wat geluk.’
-
Nieuws
Algoritme screent baby
Met slimme bioinformatica zijn foetale genetische afwijkingen te vinden in het bloed van de aanstaande moeder. Bij klinische genetica in het VU medisch centrum in Amsterdam hangt als trofee een wereldkaart aan de muur. Prikkertjes geven aan in welke landen, van Canada tot Zuid-Korea, laboratoria gebruikmaken van de in 2013 ...
-
Nieuws
Hoe je een biologische klok stilzet
Utrechtse onderzoekers hebben de biologische klok van een cyanobacterie letterlijk bevroren. Nu weten ze eindelijk hoe hij werkt, schrijven ze deze week in Science. Bekend was al dat die klok is gebaseerd op drie eiwitten: KaiA, KaiB en KaiC. Zolang energie in de vorm van adenosinetrifosfaat (ATP) aanwezig is, vormen ...