Celbiologie – Pagina 10
-
Nieuws
De genen waarin alzheimer zit
Voor het eerst zijn de individuele reacties van grote aantallen hersencellen op de ziekte van Alzheimer in kaart gebracht. Er komen onder meer duidelijke verschillen uit tussen mannen en vrouwen, blijkt uit twee recente publicaties. In beide gevallen werd het messenger-RNA geïsoleerd, dat de link vormt tussen het DNA en ...
-
Verdieping
Twijfel over steriele darm bij geboorte
Vroege ontwikkeling immuunsysteem anders dan gedacht
-
Nieuws
Hydrogel trekt samen als spier
Een hydrogel die verstijft bij opwarmen en snel weer zacht wordt na afkoelen. ‘Je kunt er de mechanische omgeving van cellen mee programmeren.’ ‘De binnenkant van je lichaam is nooit constant. Als je bijvoorbeeld ademhaalt, neemt de druk op je longcellen enorm toe’, zegt Paul Kouwer, universitair docent moleculair materials ...
-
Nieuws
Bacterieneuzen in beeld in 3D
Ariane Briegel kijkt naar de interacties tussen de macromoleculen die samen de chemische neus van bacteriën vormen. Ze maakt die in intacte cellen zichtbaar met elektronencryotomografie. ‘Tijdens mijn afstudeeronderzoek in de zoölogie in München kwam ik voor het eerst in aanraking met de traditionele elektronenmicroscopie’, vertelt Ariane Briegel, hoogleraar ultrastructuurbiologie ...
-
Nieuws
Dove kikkers zwaaien en seinen
Twee dove kikkersoorten communiceren waarschijnlijk via hun fluorescente botten. De laatste jaren zijn er al wel meer studies gedaan naar fluorescentie in dieren, maar dat betrof voornamelijk fluorescentie die aan de buitenkant zit (zoals de veren van papegaaien en het exoskelet van sommige spinnen). Na de ontdekking van zichtbare fluorescente ...
-
Nieuws
Zuurconstantes schuiven voor de zon
Planten kunnen ‛voelen’ dat ze teveel zonlicht krijgen dankzij een eiwit dat op aparte wijze speelt met de zuurconstante van een paar van zijn aminozuren. Dat effect zie je pas als je er gericht naar zoekt, claimen onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam in het Journal of Physical Chemistry Letters. ...
-
Nieuws
Cellulaire stopsignalen begrijpen
Biochemicus Brenda Schulman bekleedt dit jaar de LUF-Boerhaaveleerstoel aan het Leids Universitair Medisch Centrum. Soms is er een zetje nodig om een samenwerking echt van de grond te krijgen. Zo ook in het geval van Brenda Schulman, directeur van het Max Planck Instituut voor Biochemie in Martinsried in Duitsland en ...
-
Nieuws
Gemodificeerde gist als cannabisfabriek
Met een nieuwe productiemethode kun je cannabinoïden maken uit bakkersgist, wat de hennepplant overbodig maakt in de productie van medicinale cannabis. Dat schrijven onderzoekers uit Californië in Nature. Met behulp van genetische modificatie knutselden Jay Keasling en collega-onderzoekers net zo lang aan bakkersgist, Saccharomyces cerevisiae, tot ze een giststam hadden ...
-
Verdieping
‘We maken single-cell-momentopnames’
Het lijkt sciencefiction, maar de analyse van individuele cellen is inmiddels routine geworden. Met de juiste technieken kan Alexander van Oudenaarden heel veel vertellen over de onvermoede diversiteit in gezonde weefsels en tumoren. Alexander van Oudenaarden (48) had als tiener een microscoop, waarmee hij van alles uit de natuur bekeek. ...
-
Nieuws
Op goed verpakt DNA kun je rekenen
In Eindhoven is bedacht hoe je synthetische cellen zo kunt bouwen dat ze onderling DNA-strengen kunnen uitwisselen. Zo kun je ze uiteindelijk laten werken als ‛DNA-computer’, suggereren Tom de Greef en collega’s in Nature Nanotechnology. Het idee is dan dat je elke cel van tevoren laadt met twee DNA-strengen die ...
-
Nieuws
Slow motion-bacteriën overleven hongersnood
Bacteriën overleven uithongering door verder te leven in slow motion. Biologen van de Universiteit van Amsterdam noemen hun ontdekking oligotrofe groei. Bacteriën die deze overlevingsstrategie gebruiken groeien en delen nog, maar wel honderd keer langzamer dan normaal. Bacteriën halen allerlei trucs uit de kast om te overleven onder erbarmelijke omstandigheden. ...
-
Nieuws
Oogzenuw in aanbouw
De rijping van ganglioncellen verbetert als je ze kweekt in combinatie met astrocyten. Glaucoom beschadigt de retinale ganglioncellen (RGC’s) in het netvlies, die signalen doorgeven via lange uitlopers die samen de oogzenuw vormen. Om die oogziekte in vitro te bestuderen, zijn recepten ontwikkeld die pluripotente stamcellen laten uitgroeien tot RGC’s, ...
-
Nieuws
Transcriptiefactoren tegen diabetes
Menselijke alvleeskliercellen, die niet betrokken zijn bij de insulineproductie, kun je in principe herprogrammeren zodat ze wél insuline gaan aanmaken. Wellicht kun je zo ooit diabetes type 1 verhelpen, stellen Pedro Herrera en collega’s van de universiteit van Genève in Nature. Bekend was al dat dat bij muizen min of ...
-
Nieuws
Turbo voor gentherapie
Gentherapie tegen duchenne en andere erfelijke spierziektes wordt een stuk effectiever dankzij een ‘moleculaire turbomotor’ die de ingebrachte genen harder laat werken. Bij muizen lukt het al, melden Thierry VandenDriessche, Marinee Chuah en collega’s van de Vrije Universiteit Brussel in Nature Communications. Die turbo is een cis-regulatory module (CRM), een ...
-
Nieuws
Alzheimer als tandvleesprobleem
Alzheimer en tandvleesproblemen zijn mogelijk het werk van dezelfde bacterie. En daar bestaat een middel tegen, stellen Stephen Dominy en collega’s in een bescheiden studie.
-
Nieuws
Nieuw licht op alzheimer
Leuvense vorsers denken eindelijk te weten waar het geheimzinnige amyloïde-β voorlopereiwit voor dient. Door te binden aan een specifieke receptor remt het de overdracht van signalen via synapsen, schrijven ze in Science. Dat voorlopereiwit, ook bekend als APP, wordt vooral geassocieerd met de ziekte van Alzheimer. Fragmenten er van kunnen ...
-
Nieuws
Steroïden, maar dan anders
Onder eukaryoten komen twee sterk verschillende enzymen voor die de eerste stap van de productie van steroïden kunnen katalyseren. Mogelijk moet de tree of life worden hertekend, suggereren Gentse onderzoekers in Nature Microbiology. Die eerste stap is de epoxidatie van één van de uiteinden van squaleen, een chemisch vrij simpel ...
-
Nieuws
Ionkanaal en ionenpomp gaan toch samen
Veel bacteriën combineren een passief ionkanaal met een actieve pomp om hun inwendige kaliumconcentratie op peil te houden. Het dogma dat die twee mechanismes elkaar uitsluiten kan de prullenmand in, melden onderzoekers uit Groningen en Frankfurt in Nature Communications. Zowel ionkanalen als pompeiwitten (in dit geval P-type ATPases) zitten verwerkt ...
-
Nieuws
Gemethyleerd histon remt methylering stamcel-DNA
In embryonale stamcellen houdt de methylering van histon-eiwitten de methylering van het DNA tegen, en daarmee de specialisatie van de cel. Dat concluderen Nijmeegse onderzoekers onder leiding van Hendrik Marks op grond van massaspectrometrische analyse van de combinatie van DNA en eiwitten. DNA-methylering is de meest bestudeerde en een veel ...
-
Nieuws
Immunotherapie tegen afstoting
Met een injecteerbare nano-immunotherapie kun je afstoting van donororganen tegengaan zonder het complete immuunsysteem van de patiënt te hoeven platleggen. Bij muizen werkt het alvast uitstekend, blijkt uit een publicatie in het tijdschrift Immunity. Het onderzoek werd geleid door nanotechnoloog Willem Mulder, die zowel aan de Universiteit van Amsterdam als ...