ScienceLink artikelen in Web Issue – Pagina 115
-
Nieuws
ATP tegen alzheimer?
ATP dient niet alleen als energiedrager maar ook als antiklontermiddel voor matig oplosbare eiwitten. Vandaar dat de concentratie in levende cellen vijftig keer hoger is dan je zou verwachten, denken onderzoekers van het Max-Planck-Institut für molekulare Zellbiologie und Genetik in Dresden. Die rol van ATP (voluit adenosinetrifosfaat) bij de energievoorziening ...
-
Nieuws
Hoe lithium werkt bij bipolaire stoornissen
Onderzoekers van het Stanford Burnham Prebys Medical Discovery Institute hebben het onderliggende moleculaire mechanisme van de werking van lithium bij bipolaire stoornissen ontdekt. Dat schrijven ze in Proceedings of the National Academy of Sciences. In Nederland kampen er naar schatting 100.000 mensen met een bipolaire stoornis (ook wel manisch depressief ...
-
Nieuws
Cel transporteert ijzer zonder transporteiwitten
Het molecuul hinokitiol kan haperend ijzertransport door celmembranen hernieuwen. Dat melden onderzoekers van onder andere de University of Illinois en het Boston Children’s Hospital in Science. Dit molecuul kan leiden tot nieuwe therapieën bij ziektes door niet functionerende transporteiwitten. IJzertransport is belangrijk voor de aanmaak van hemoglobine, DNA replicatie en ...
-
Nieuws
Witte bloedcel bezorgt chemo
Om nanodeeltjes in een tumor te krijgen, moet je ze meegeven met witte bloedcellen die je vervolgens wijs maakt dat de tumor ontstoken is. Het lijkt vergezocht maar bij muizen werkt het, stellen Zhenjia Wang en collega’s van Washington State University in het tijdschrift Advanced Materials. De ontsteking is daarbij ...
-
Nieuws
Genen betrapt op zelfzuchtigheid
Bij het rondwormpje C. elegans zijn twee zelfzuchtige genen ontdekt. De ene maakt een gifstof en de andere het tegengif. Zo houden ze elkaar bezig zonder ook maar iets aan de rest van het wormpje bij te dragen, melden UCLA-onderzoekers deze week in Science. Het zijn niet de eerste zelfzuchtige ...
-
Nieuws
Gedeutereerde oersoep smaakt anders
Het oersoep-experiment van Miller en Urey loopt anders af wanneer je alle waterstof vervangt door deuterium. De aminozuren blijven hetzelfde maar de rest niet, schrijven Lee Cronin en collega’s van de University of Glasgow in Angewandte Chemie. Stanley Miller en Harold Urey voerden dat beroemde experiment in 1953 voor het ...
-
Nieuws
Hoe je antibiotica bouwt
Om door de celwand van Gram-negatieve bacteriën te kunnen dringen moet een molecuul stijf, plat en een primair amine zijn. Op basis van die ontwerpregels kun je efficiënt nieuwe antibiotica ontwerpen, schrijven Paul Hergenrother en collega’s van de universiteit van Illinois in Nature. Ze hebben het gedemonstreerd door deoxynybomycine (DNM) ...
-
Verdieping
Kort nieuws in C2W 10
Binnen het Shared Innovation Program VoltaChem van de Topsector Chemie gaan zes partijen werken aan de elektrochemische omzetting van CO2 in mierenzuur. Coval Energy en de TU Delft testen een nieuwe technologie uit, CE Delft doet de levenscyclusanalyse, Mestverwerking Friesland onderzoekt of biogasinstallaties kunnen dienen als CO2-bron en Eindhovense studenten ...
-
Nieuws
Fentanyldetector voor de politie?
Fentanyl is zo gevaarlijk dat je de politie om veiligheidsredenen draagbare spectrometers zou moeten meegeven die het detecteren. Technisch moet dat inmiddels ook kunnen, blijkt uit een publicatie van het National Institute of Standards and Technology (NIST) in het tijdschrift Forensic Chemistry. Dat fentanyl is een verzamelnaam voor een groep ...
-
Nieuws
Nanomachinerie detecteert XTC
Met moleculaire machientjes kun je XTC in water veel goedkoper detecteren dan met de huidige laboratoriumanalyses. En ze zijn nog uiterst gevoelig ook, schrijven Spaanse en Deense onderzoekers in Chemical Communications. Een persbericht presenteert het als een praktische toepassing van het soort chemie waarmee Ben Feringa vorig jaar een Nobelprijs ...
-
Nieuws
Koolstofdioxide filtert water
Water kun je simpel ontdoen van zwevende deeltjes door er extra koolstofdioxide in op te lossen. Geen membraanfilter meer nodig, claimt een publicatie in Nature Communications. Princeton-onderzoeker Howard Stone maakt gebruik van een proces dat soms diffusioforese wordt genoemd. Je vervangt de lucht boven het water door pure CO2. Het ...
-
Nieuws
Gevierendeelde antilichamen
Voor het eerst is te meten hoe goed een specifiek eiwit er precies tegen kan om door een nauw buisje te worden geperst. En dat is nog minder goed dan gedacht, stellen onderzoekers van de universiteit van Leeds en farmagigant AstraZeneca in PNAS. Ze stellen voor om er voortaan terdege ...
-
Nieuws
Hoe een komeet zuurstof genereert
Dat kometen moleculaire zuurstof genereren, is niet zo gek. Met een Eley-Ridealmechanisme kun je het uitstekend verklaren, schrijft Caltech-procestechnoloog Konstantinos Giapis in Nature Communications. De Rosetta-sonde ontdekte die zuurstof twee jaar geleden in de nevel rond de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Chemisch gezien was dat een verrassing: in het heelal is O2 ...
-
Nieuws
Waterstof uit luchtvervuiling
Vlaamse onderzoekers werken aan een fotoelektrochemische cel die waterstof maakt uit zonlicht en organische verontreinigen uit de buitenlucht. Hij werkt geheel in de gasfase, melden Sammy Verbruggen en collega’s van de KU Leuven en de Universiteit Antwerpen in ChemSusChem. Dat van die gasfase is het grote nieuws. Er zijn al ...
-
Nieuws
Verknipt trombine als tweesnijdend zwaard
Trombine laat in wonden niet alleen bloed klonteren maar ook bacteriën en hun endotoxines. Het bloedstollingsmechanisme maakt dus deel uit van het immuunsysteem, schrijven Zweedse onderzoekers in PNAS. Dat trombine, ook bekend als stollingsfactor 2a, is een enzym dat wordt aangemaakt als reactie op huidwonden. Het laat oplosbare fibrinogeen-eiwitten laat ...
-
Opinie & Columns
Werkbare vorm
Windenergie is booming business en ook Nederland grijpt zijn kansen. Zo verschijnt in 2019 voor de Zeeuwse kust Borssele, het grootste windmolenpark ter wereld. De naam doet mij vooral denken aan een heel ander energietijdperk. Tegelijkertijd staat dit park momenteel te boek als het goedkoopst te realiseren windpark. Met prijzen ...
-
Nieuws
Vooropgezet plan
Masterstudent Tom Keijer zet met verve in op solar fuels. Het leverde hem de jury- en de publieksprijs op tijdens het PAC-symposium. ‘Ik word ermee wakker’, vertelt Tom Keijer (23) over zijn masterproject, dat hij doet aan de UvA in de groep van Joost Reek. Artificiële fotosynthese beheerst volgens Keijer ...
-
Nieuws
Energiek ontwerp
Met zonlicht kun je elektrische stroom maken of chemische reacties aandrijven. Door slim design en de juiste materiaalkeuze krijgt zonne-energie straks nog meer toepassingen. In de zoektocht naar betere manieren om zonlicht te ‘oogsten’, is het geen dwaas idee om te rade te gaan bij de natuur. Miljoenen jaren evolutie ...
-
Nieuws
Dragers voor waterstof gezocht
Voor het klimaat is CO2-uitstoot een probleem, voor grootschalige energieopslag is CO2 een grondstof. Daarom bestuderen chemici allerlei technieken om ongebruikte duurzame energie vast te leggen in chemische bindingen. ‘Als het een aantal dagen stormt, heb je genoeg energie voor een week, maar dan moet je het wel kunnen opslaan’, ...
-
Nieuws
‘Op veiligheid concurreer je niet’
Elk ongeval binnen de chemische industrie is er een te veel. Maar welke wetten en praktische bezwaren staan de veiligheid nog in de weg? ‘In de laatste jaren van mijn studie ontploften Bhopal en Tsjernobyl. Sindsdien heb ik altijd gedacht: zonder chemie zijn we nergens, maar het zou toch wel ...