Volgend jaar staat de evaluatie van REACH op de rol. Wat is het belang van die Europese chemicaliënwetgeving en valt er nog wat te vervolmaken?

Komend jaar bestaat de Euro­pees geldende wet Registratie, Evaluatie, Autorisatie en restrictie van CHemische stoffen (REACH) tien jaar en is het tijd om te evalueren. Dick Sijm, scheidend hoofd Bureau REACH bij het RIVM, vindt dat REACH in die tijd meer bewustwording en veiligheid heeft gebracht. ‘In veel bedrijven was veiligheid een restpost. REACH heeft dat onderwerp op de directietafel gebracht. Bovendien legt REACH de verantwoordelijkheid bij het bedrijfs­leven, waar voorheen de overheid moest aangeven of een stof risicovol was. Door de omgekeerde bewijslast is het tempo van het aantal chemische stoffen waarvoor een beoordeling is uitgevoerd, enorm toegenomen.’ De overheid houdt nu middels inspecties toezicht op de naleving van REACH.

‘Soms is de informatie onjuist of ontbreken er tests’

Sijm, die vanaf het begin betrokken was bij het Europese stoffenbeleid, legt uit: ‘REACH moet ervoor zorgen dat alle chemische stoffen, zowel nieuw geproduceerde als bestaande, geregistreerd staan en dat er zo veel mogelijk informatie beschikbaar is over veiligheid voor mens en milieu.’ De registratieplicht geldt voor alle bedrijven die chemische stoffen van meer dan 1 ton per jaar produceren, importeren, verwerken of verhandelen. Op dit moment staan er zo’n 120.000 stoffen geregistreerd.

 

1.000 ton

Kelly Vandersteen, coördinator stofevaluatie bij de Belgische bevoegde overheid in Brussel, constateert dat de REACH-wet­geving ervoor zorgt dat er meer informatie over chemische stoffen beschikbaar is. Ook stroomt die informatie beter door, maar er is nog wel ruimte voor verbetering. ‘Zo is de kwaliteit ervan nog niet altijd voldoende. Soms is het niet de juiste informatie en een andere keer ontbreken er vereiste tests. Dat is toch wel een van de pijnpunten.’

REACH is formeel nog niet af. ‘De registratieformulieren van alle stoffen die al op de markt waren, kon men in 2007 niet in een keer opeisen’, vertelt Sijm. Daarom is REACH gefaseerd doorgevoerd. In 2010 moesten alle stoffen van meer dan 1.000 ton per jaar geregistreerd staan. Het sluitstuk vindt plaats in 2018 wanneer ook alles boven de 1 ton in de boeken moet staan.

 

Nanostoffen

De Europese Commissie is nu bezig met een aantal studies als voorbereiding op de evaluatie van REACH in 2017. Ze zal dan opties voor verdere aanpassing van het beleid toetsen op hun economische, sociale en milieugerelateerde effecten. Volgens Sijm zitten daar wel wat belangrijke uitdagingen: ‘Verhoogde informatie-eisen voor hormoonverstorende stoffen bijvoorbeeld en een verbeterde aansluiting van REACH op de Arbowet.’ Maar hij betwijfelt of de Europese Commissie na de review de aanpassingen die REACH in zijn ogen behoeft allemaal zal uitvoeren.

Vandersteen voegt toe: ‘Op de agenda staan ook de nanostoffen. Hoe gaan die onder REACH worden behandeld? Gaan ze überhaupt onder REACH vallen?’ Sijm haakt hierop in: ‘De Europese Commissie stelt de wetgeving over nanomaterialen steeds uit.’ En dat ondanks de voorstellen van verschillende lidstaten over aanpassingen op dit punt. ‘Dat vind ik frustrerend. Enerzijds, omdat ik denk dat hierdoor mens en milieu te weinig worden beschermd en anderzijds het bedrijfsleven te lang in onzekerheid wordt gehouden over de verplichtingen die het moet aangaan voor de gezondheids- en veiligheidsaspecten rondom nanomaterialen.’

 

Kijk voor meer informatie over chemicaliënwetgeving op: http://echa.europa.eu/nl